Türkiye’de finansal gelişme, doğrudan yabancı yatırımlar ve ticari açıklığın insani gelişmeye etkisi: Genişletilmiş ARDL yaklaşımı

Basit Öğe Kaydı
dc.authorid0000-0001-7742-6059en_US
dc.contributor.authorDurgun, Burhan
dc.date.accessioned2023-12-25T13:21:24Z
dc.date.available2023-12-25T13:21:24Z
dc.date.issued2023en_US
dc.departmentDicle Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümüen_US
dc.description.abstractToplumların refahı değerlendirilirken gelir gibi maddi ölçütlerin kullanılması yanıltıcı olabilmektedir. Eğitimli ve sağlıklı olmak parasal bir büyüklük olan gelirle birlikte bireylerin refahlarını daha iyi temsil etmektedir. İnsani gelişme yaklaşımı gelirin yanında bireylerin sağlık ve eğitim düzeylerini de ölçüp değerlendirmektedir. İnsani gelişme düzeyinin yükseltilebilmesi için insani gelişmeye olumlu ve olumsuz etki eden faktörlerin tespit edilmesi gerekmektedir. Bu çalışmada, Türkiye’de 1990-2020 döneminde finansal gelişme, doğrudan yabancı yatırımlar ve ticari açıklığın insani gelişme üzerindeki etkisi incelenmiştir. Değişkenler arasındaki uzun dönem ilişkisi genişletilmiş ARDL prosedürü ile incelenmiştir. Sınır testi sonuçları değişkenlerin eşbütünleşik olduğunu göstermiştir. Uzun dönem katsayıları ise insani gelişme üzerinde finansal gelişmenin olumlu, doğrudan yabancı yatırımlar ve ticari açıklığın olumsuz etki yarattığını ortaya koymuştur. Nedensel ilişkilerin araştırıldığı Breitung-Candelon frekans alanı nedensellik testi sonuçlarına göre finansal gelişmeden insani gelişmeye sadece uzun dönemde tek yönlü, insani gelişmeden ticari açıklığa orta dönemde tek yönlü ancak uzun dönemde çift yönlü nedensellik ilişkisi bulunmuştur. Bu sonuçlar daha yüksek gelirin yanında daha iyi sağlık ve eğitim düzeyi için finansal piyasa ve kurumların geliştirilmesi, dış ticaret rejiminde ve ülke içine yatırım akışında yapısal değişimlerin yapılması gerektiğini göstermektedir.en_US
dc.description.abstractThe use of material criteria such as income when assessing the welfare of societies can be misleading. In addition to income, which is a monetary measure, being educated and healthy better represents the welfare of individuals. The human development approach assesses the level of an individual's health and education, in addition to their income. In order to increase the level of human development, it is necessary to identify the factors that affect human development positively and negatively. This study analyzes the impact of financial development, foreign direct investment, and trade openness on human development in Türkiye for the period 1990–2020. The long-run relationship between the variables is analyzed with the augmented ARDL procedure. The bounds test results show that the variables are cointegrated. Long-run coefficients reveal that financial development has a positive effect on human development, while FDI and trade openness have a negative effect. According to the results of the Breitung-Candelon frequencydomain causality test, a unidirectional causality relationship was found from financial development to human development only in the long run, and a unidirectional causality relationship was found from human development to trade openness in the medium term but bidirectional in the long run. These results suggest that higher incomes, better health, and higher education levels require the development of financial markets and institutions and structural changes in the foreign trade regime and inward direct investment flows.en_US
dc.identifier.citationDurgun, B. (2023). Türkiye’de finansal gelişme, doğrudan yabancı yatırımlar ve ticari açıklığın insani gelişmeye etkisi: Genişletilmiş ARDL yaklaşımı. İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 8( "Cumhuriyet'in 100. Yılında Türkiye'nin Sosyo-Ekonomisi" Özel Sayısı), 1-20.en_US
dc.identifier.doi10.25204/iktisad.1339218en_US
dc.identifier.endpage20en_US
dc.identifier.issn2564-7466
dc.identifier.issue"Cumhuriyet'in 100. Yılında Türkiye'nin Sosyo-Ekonomisi" Özel Sayısıen_US
dc.identifier.startpage1en_US
dc.identifier.trdizinid1207014en_US
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/1207014
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11468/13118
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/yayin/detay/1207014
dc.identifier.volume8en_US
dc.indekslendigikaynakTR-Dizinen_US
dc.institutionauthorDurgun, Burhan
dc.language.isotren_US
dc.publisherH. Mustafa PAKSOYen_US
dc.relation.ispartofİktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisien_US
dc.relation.publicationcategoryMakale - Uluslararası Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanıen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.subjectİnsani gelişmeen_US
dc.subjectFinansal gelişmeen_US
dc.subjectDoğrudan yabancı yatırımlaren_US
dc.subjectTicari açıklıken_US
dc.subjectGenişletilmiş ARDLen_US
dc.subjectHuman developmenten_US
dc.subjectFinancial developmenten_US
dc.subjectForeign direct investmenten_US
dc.subjectTrade opennessen_US
dc.subjectAugmented ARDLen_US
dc.titleTürkiye’de finansal gelişme, doğrudan yabancı yatırımlar ve ticari açıklığın insani gelişmeye etkisi: Genişletilmiş ARDL yaklaşımıen_US
dc.title.alternativeThe impact of financial development, foreign direct investment and trade openness on human development in Türkiye: An augmented ARDL approachen_US
dc.typeArticleen_US

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim
İsim:
Türkiye'de Finansal Gelişme, Doğrudan Yabancı Yatırımlar ve Ticari Açıklığın İnsani Gelişmeye Etkisi Genişletilmiş ARDL Yaklaşımı.pdf
Boyut:
740.19 KB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Açıklama:
Makale Dosyası
İndir
Lisans paketi
Listeleniyor 1 - 1 / 1
[ X ]
İsim:
license.txt
Boyut:
1.44 KB
Biçim:
Item-specific license agreed upon to submission
Açıklama:
İndir

Koleksiyon

İktisat Bölümü Koleksiyonu
TR-Dizin İndeksli Yayınlar Koleksiyonu