Investigation of vegetative high temperature tolerance of some cotton (Gossypium hirsutum L.) varieties

It was carried out to determine the harmful effects of high temperature stress on cotton plant during the vegetative development period in this study. The trial was established in the GAPUTAEM trial area in 2020, with 4 blocks according to the Augmented trial design. As standard; Tamcot Spnhix, SJU86, AGC208, STV468, ST474 and Carmen varieties and 88 cotton varieties registered in the National Variety List were used as trial material. In the study, the relative cell damage rate (RCI) and leaf high temperature stress index values (YYSSI) were investigated. Cell membrane damage (%RCI) varied between 41.81% and 74.84%; While the average of the standards was 68.15%, the general average was determined as 62.42%. Leaf high temperature stress index (YYSSI) values varied between 0.48 and 1.85, while the YYSSI average of the standards was 0.98, the overall YYSSI average of the experiment was found to be 1.02. It was determined that there was a wide variation among the genotypes screened for vegetatively high temperature stress. It has been concluded that YYSSI and RCI traits are important, effective, easy and applicable selection criteria for screening genotypes that are vegetatively tolerant and sensitive to high temperature stress in cotton plants. It is recommended to evaluate these two parameters together as it will provide more accurate results. It has been determined that Teksa 415 cotton variety is in the vegetatively tolerant group. Vegetatively, 31 genotypes were in the moderately tolerant group and 62 genotypes were in the susceptible group.

Bu çalışmada, vejetatif gelişim döneminde pamuk bitkisinde yüksek sıcaklık stresinin, zararlı etkilerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Deneme, 2020 yılında GAPUTAEM deneme alanında, Augmented deneme desenine göre 4 bloklu olarak kurulmuştur. Standart olarak; Tamcot Spnhix, SJU86, AGC208, STV468, ST474 ve Carmen çeşitleri ve Milli Çeşit Listesinde kayıtlı 88 adet pamuk çeşidi deneme materyali olarak kullanılmıştır. Araştırmada, bağıl hücre zararlanma oranı (RCI) ile yaprak yüksek sıcaklık stres indeks değerleri (YYSSI) incelenmiştir. Hücre membran hasarı (%RCI) %41.81 ile %74.84 arasında değişim göstermiş; standartların ortalaması %68.15 iken, genel ortalama %62.42 olarak saptanmıştır. Yaprak yüksek sıcaklık stres indeks (YYSSI) değerleri 0.48 ile 1.85 arasında değişmiş olup, standartların YYSSI ortalaması 0.98 iken, denemenin genel YYSSI ortalaması 1.02 olarak saptanmıştır. Vejetatif olarak yüksek sıcaklık stresi için taranan genotipler arasında geniş bir varyasyon olduğu belirlenmiştir. YYSSI ve RCI özellikleri, pamuk bitkisinde vejetatif olarak yüksek sıcaklık stresine karşı tolerant ve hassas genotiplerin taranması için önemli, etkili, kolay ve uygulanabilir seçim kriteri olduğu kanısına varılmıştır. Bu iki parametrenin birlikte değerlendirilmesi daha doğru sonuçların elde edilmesini sağlayacağından tavsiye edilmektedir. Teksa 415 pamuk çeşidinin vejetatif olarak tolerant grubuna girdiği tespit edilmiştir. Vejetatif olarak, 31 genotip orta tolerant ve 62 genotip ise hassas grupta yer almıştır.