Tarla Bitkileri Bölümü Koleksiyonu

Bu koleksiyon için kalıcı URI

https://hdl.handle.net/11468/10495

Listeleniyor 1 - 20 / 76

The effect of different sowing dates and plant densities on plant development periods in pea under rainfed conditions in early springs
(Mendel University of Agriculture and Forestry Brno, 2024) Tekin, Gizem Kamçı; Biçer, Behiye Tuba
This study aimed to examine the effect of different sowing dates (5 March and 26 March) in early spring and plant densities (40, 60, 80, 100 seeds/m2) on plant growth and development under rainfed conditions in semiarid areas over six harvest times on pea. The research was carried out during March-June 2022 in the Dicle University, Faculty of Agriculture, in Diyarbakır, Turkey. Plants were harvested after emergences in every 10 days, and plant height, number of nodes, leaves, stipules and leaflets per plant and leaf area were measured. Absolute growth rate (agr), leaf area ratio (lar), leaf area index (lai), leaf area duration (lad), specific leaf weight (slw), specific leaf area (sla) values were calculated. Maximum absolute growth rate (AGR) was in 100 seeds per m2 and in 55 DAE for the first sowing time and in 40 seeds per m2 and in 35 DAE for the second sowing time. Maximum leaf area index (LAI) was in 100 seeds per m2 and in 55 DAE for the first sowing time and in 100 seeds per m2 and in 35 DAE for the second sowing time.
Herbage quality of eight native hordeum ecotypes collected from natural grassland & pasture ecology of Southeastern Anatolia
(Centenary University, 2024) Seydoşoğlu, Seyithan; Başbağ, Mehmet
In this study, plant samples of eight different ecotypes of three distinct species of the genus Hordeum were collected at the anthesis stage of the plants in the 2023 spring in Southeastern Anatolia's natural grassland and pasture ecology. The quality analyses of the herbage samples of Hordeum bulbosum, H. murinum, and H. spontaneum ecotypes collected from five different locations (Karacadag-I, Batman-1, Diyarbakır-6, Diyarbakır-8, and Diyarbakır-13) were determined by NIRS analyzer. Crude protein (CP), dry matter (DM), acid detergent insoluble fiber (ADF), neutral detergent insoluble fiber (NDF), acid detergent insoluble protein (ADP), Ca, K, Mg, P, Ca/P, K/(Ca+Mg), digestible dry matter (DDM), dry matter intake (DMI) and relative feed values (RFV) were determined. The values were determined between 8.2-23.4% for CP; 92.1-93.4% for DM; 19.3-36.2% for ADF; 26.2-71.9% for NDF; 0.16-0.71% for ADP; 60.7-73.9% for DDM; 1.67-4.58% for DMI; 78.6-262.8 for RFV; 0.30-0.42% for P; 1.72-2.84% for K; 0.12-1.62% for Ca; 0.17-0.30% for Mg; 0.33-3.84 for Ca/P; 2.76-4.77 for K/(Ca+Mg). In conclusion, the CP, ADF, NDF, DMI, RFV, and Ca/P values were found very variable in collected ecotypes and can be used for forage barley breeding purposes.
Applicability of SCoT markers in unraveling genetic variation and population structure among sugar beet (Beta vulgaris L.) germplasm
(Springer Science and Business Media B.V., 2024) Yalınkılıç, Nazlı Aybar; Başbağ, Sema; Altaf, Muhammad Tanveer; Ali, Amjad; Nadeem, Muhammad Azhar; Baloch, Faheem Shahzad
Background Sugar beet (Beta vulgaris L.) holds significant importance as a crop globally cultivated for sugar production. The genetic diversity present in sugar beet accessions plays a crucial role in crop improvement programs. Methods and results During the present study, we collected 96 sugar beet accessions from different regions and extracted DNA from their leaves. Genomic DNA was amplified using SCoT primers, and the resulting fragments were separated by gel electrophoresis. The data were analyzed using various genetic diversity indices, and constructed a population STRUCTURE, applied the unweighted pair-group method with arithmetic mean (UPGMA), and conducted Principle Coordinate Analysis (PCoA). The results revealed a high level of genetic diversity among the sugar beet accessions, with 265 bands produced by the 10 SCoT primers used. The percentage of polymorphic bands was 97.60%, indicating substantial genetic variation. The study uncovered significant genetic variation, leading to higher values for overall gene diversity (0.21), genetic distance (0.517), number of effective alleles (1.36), Shannon’s information index (0.33), and polymorphism information contents (0.239). The analysis of molecular variance suggested a considerable amount of genetic variation, with 89% existing within the population. Using STRUCTURE and UPGMA analysis, the sugar beet germplasm was divided into two major populations. Structure analysis partitioned the germplasm based on the origin and domestication history of sugar beet, resulting in neighboring countries clustering together. Conclusion The utilization of SCoT markers unveiled a noteworthy degree of genetic variation within the sugar beet germplasm in this study. These findings can be used in future breeding programs with the objective of enhancing both sugar beet yield and quality.
Bazı şeker pancarı (Beta vulgaris L.) çeşitlerinde farklı tuz konsantrasyonlarının çimlenme ve erken gelişim dönemine etkisi
(2023) Yalınkılıç, Nazlı Aybar; Başbağ, Sema; Çiçek, Şilan
Şeker pancarı kök gövdesinin içerdiği yüksek orandaki şeker (sakkaroz) içeriği itibarı ile insan beslenmesi açısından son derece önemli olan bir endüstri bitkisidir. Ülkemizde bitkisel kaynaklı şeker üretiminin ana kaynağı olan şeker pancarının birden fazla kullanım alanı vardır ve bu açıdan önemli bir bitkidir. Farklı tuz dozlarının şeker pancarı tohumlarında çimlenme ve erken gelişim dönemlerine olan etkisinin araştırıldığı bu çalışma tesadüf parsellerinde faktöriyel deneme desenine göre 3 tekerrürlü olacak şekilde kontrollü koşullarda yürütülmüştür. Çalışmada ülkemizde ticari olarak tarımı yapılan; Calixta, Valentina, Diamenta, Sentinel ve Agnessa çeşitleri materyal olarak kullanılmış olup tuzluluk dozları ise 4, 8, 12 ve 16 dS/m olacak şekilde ayarlanmış ve kontrol grubuna ise sadece saf su ilave edilip 12 gün boyunca karanlık ortamda bitkiler çimlenmeye bırakılmıştır. Araştırmada kök uzunluğu, sap uzunluğu, fide boyu, çimlenme hızı, ortalama çimlenme süresi, çimlenme gücü, çimlenme oranı, tohum güç indeksi ve çimlenme indeksi özellikleri incelenmiştir. Çalışma sonucunda elde edilen verilere göre incelenen bütün özellikler açısından çeşit ve dozlar arasında istatistiksel olarak % 1 düzeyinde önemli farklılıkların bulunduğu, en yüksek doz olan 16 dS/m’ de bazı çeşitlerde hiç çimlenme görülmediği ve en iyi değerlerinin kontrol grubundan alındığı sonucuna varılmıştır.
The impact of nitrogen fertilization on the alkaloid content and growth traits of Datura (Datura Stramonium L.)
(University of Belgrade - Faculty of Agriculture, 2024) Kızıl, Süleyman; Tonçer, Özlem; Söǧüt, Tahsin
D. stramonium is a wild plant species belonging to the nightshade family Solanaceae and grows on the edges of cotton fields, empty lands and roadsides. The plant is one of the most important economic weed plants that contain both toxic and medicinal properties. Studies have shown that the plant contains toxic tropane alkaloids such as atropine, hyoscyamine, and scopolamine. It is known that cultivation techniques have a great influence on the quality and quantity of secondary metabolites. For this reason, it is important to determine the optimal values of the agronomic factors that influence plant growth and production. This study was conducted in the experimental area of the Agricultural Faculty of Dicle University in the 2010 and 2011 growing seasons so as to evaluate the impact of nitrogen fertilizer rates (0, 50, 100 and 200 kg ha-1) on some agronomical characteristics such as fresh and dry herb yield and total alkaloid content of Datura (Datura stramonium L.). The results revealed that significant (P?0.05) differences were observed between nitrogen doses in the 2010 and 2011 growing seasons in terms of seed yield, fresh and dry herb yield and total alkaloid yield of seeds. However, seed yield changed between 545 kg ha-1 and 625 kg ha-1, fresh herb yield between 8000 and 24483 kg ha-1, dry herb yield between 2190 kg ha-1 and 5083 kg ha-1 and alkaloid content between 0.259% and 0.366%, respectively. The results showed that fresh and dry herb yields increased with increasing nitrogen doses. © 2024 University of Belgrade - Faculty of Agriculture. All rights reserved.
Characterization in F1 generation of Kabuli, Desi and wild Cicer genotypes for plant traits
(Serbian Genetics Society, 2023) Tekin, Gizem Kamçı; Biçer, Behiye Tuba
It is important to understand the magnitude of the changes in variation created by the crossbreeding of cultivated chickpea varieties with a narrow genetic base, desi and kabuli types, and C. reticulatum and C. echinospermum, which are closely related species to cultivated chickpeas. The study was conducted at Dicle University, Agriculture of Faculty, Diyarbakir, Turkiye, in 2023. The experiment laid out in randomized complete block design with three replications. Desi × kabuli, kabuli × kabuli and kabuli × wild Cicer F1 crosses and their parents were evaluated to estimate the heterosis, heterobeltiosis, potence ratios and heritability for the days to first flowering, leave traits, plant height, number of nodes per plant, flower and foliage color, anthocyanin pigmentation and plant growth habit. The differences among genotypes were significant for all these traits. The magnitude of heterosis was differed between traits and crosses. For days to first flowering, heterosis for early crosses ranged from -2.56% to -7.13%. Azkan (lately) × C. reticulatum (medium early) (-14.06%) had the highest negative heterobeltiosis for days to first flowering. The high heritability was estimated for days to first flowering, days from emergence to podded, and days from flowering to podded. The estimated values of potence ratios in most F1 crosses were negative for the number of days to first flowering. In crosses between the white-flowered parents Azkan, Gokce, ILC 533, ILC 1929 and ILC 482 and the pink-flowered parents JG 11, ICCV 96029, ICCV 03107, Black and wild Cicer species the F1s were pink. When the white-flowered the kabuli parents to the pink-flowered the desi parents were crossed, the F1s showed the anthocyanin pigmentation on various plant parts. © (2023), (Serbian Genetics Society). All Rights Reserved.
Effect of organic and inorganic fertilizer doses on yield and yield components of common beans
(Pakistan Agricultural Scientists Forum, 2023) Tunç, Murat; İpekeşen, Sibel; Başdemir, Fatma; Akıncı, Cuma; Biçer, Behiye Tuba
An experiment was carried out at the Dicle University, Agriculture Faculty, southeast Anatolia of Turkiyeduring the years 2020 and 2021. The study was conducted to determine the effect of chicken manure levels (2.0 and 3.0 t ha-1), nitrogen and phosphorus levels (40:60, 40:80 and 40:100 kg ha-1) and their combinations (chicken manure levels + NP levels) on the growth, yield and yield components of common beans (Phaseolus vulgaris L.) The experiment was laid out in a randomized complete block design with three replications. Fertilizers on the soil surface were applied at sowing time. Dry biomass, dry stem weight, dry leaf weight and leaf area were investigated at 15 days intervals starting from 20 days after the emerging (DAE) until80 DAE. Seed yield and yield components were evaluated at the maturity time. The effect of fertilizer treatments on growth, yield and yield components was significant, and fertilizer treatments increased the growth, yield and yield components compared to the control. The highest dry biomass, dry stem weight, dry leaf weight and leaf area values were observed when chicken manure 3 tha-1 +40N+100P kg ha-1at65 DAE was applied. The highest seed yield, number of primary and secondary branches and pod weight plant-1 were observed at the application of chicken manure2 t ha-1 + 40N + 60P kg ha-1combination. Seed yield ranged from 1521.5 kg ha-1 in control plots to 2742.1 kg ha-1 in chicken 2 t ha-1 + 40N + 100P kg ha-1. Therefore, adding chicken manure (2 t ha-1) and chemical fertilizers (40N+100P kg ha-1) combinations to nutrient management systems was deduced more efficient than chemical fertilizer or chicken manure alone treatments on growth and yield of common bean.
Diallel analysis in chickpea
(Institute of Field and Vegetable Crops, 2022) Tunç, Murat; Biçer, Behiye Tuba
This research was carried out at Dicle University, Faculty of Agriculture during the spring season in 2020. Four chickpea varieties (Cagatay, ILC 3279, Ak 71114 and Spanish chickpea) were used. Genetic parameters were estimated for plant and agricultural traits in 4 parents and their 6 F2 combinations obtained from their half-diallel crossbreeding in chickpea. Half diallel genetic parameters, ratios and graphs (Vr,Wr) were estimated using to methods of Hayman (1954a, 1954b, 1960) in the experiment. The study was carried out randomized complete blocks design with three replications. In the study, days to first flowering, plant height, internode length, the first flower node number, internode thickness was examined. Analysis of variance revealed that differences among genotypes were significant for days to first flowering days, plant height and first flower node number. However, internode length, 5th, 7th and 9th internodes thickness were non-significant. Dominant allele genes are more than the recessive allele genes in the days to first flowering, plant height and first flower node number. Epistatic gene effects were significant in the parents for days to first flowering. Cagatay and ILC 3279 had mostly dominant genes, but Ak 71114 had recessive genes. Additive genetic variance was significant for days to first flowering, plant height and internode length. Internode length for parents was mostly recessive genes, especially Spanish and Ak 71114. The dominant gene effect was significant for the first flower node number. In the narrow sense heritability degree was 42% for plant height and 45% for days to first flowering.
Grain yield and nitrogen use efficiency in spring wheat(Triticum Aestivum L. ) hybrids under different nitrogen fertilization regimes
(Polish Society Magnesium Research, 2022) Yıldırım, Mehmet; Kızılgeçi, Ferhat; Albayrak, Önder; Iqbal, Muhammad Aamir; Akıncı, Cuma
Increasing nitrogen use efficiency in modern agriculture is important for obtaining high yields and reducing production costs and environmental pollution. Globally, price reduction and environmental concerns advocate a lower use of nitrogen (N) fertilizer for wheat (Triticum aestivum L.) crop, especially for wheat hybrids. The objective of this study was to assess combining ability at different N levels for agronomic traits and nitrogen use efficiency (NUE) via diallel analysis in wheat hybrids. Four spring wheat cultivars were used to produce a 4 × 4 full diallel cross with the reciprocals. Parents of various origins and their diallel F2-hybrids were evaluated in field under 0, 120 and 240 kg ha-1 N doses. The results showed that there was much genotypic variance among nitrogen doses for the NUE, grain yield, agronomic and quality traits. Significant genotypic differences in the yield, protein yield, protein content and NUE were identified among hybrids. General combining ability effect of parents for the grain yield and protein content, and specific combining ability effect of hybrids for the NUE and grain yield significantly changed depending on nitrogen levels. Both genetic and reciprocal effects showed interaction with nitrogen doses in determining the NUE of wheat. Because of the reciprocal x N interaction, the hybrids’ reciprocal responses to increasing nitrogen levels revealed positive or negative changes in the yield and NUE characteristics. The winner among hybrids was identified for grain yield and grain nitrogen yield (GNY) at the optimum N level according to the GGE biplot analysis. Inqualab91 x Chils was found to be desirable for selecting NUE traits.
Determination of the tolerance of physiological, morphological, and yield parameters of landrace durum wheat (Triticum durum Desf.) to high-temperature stress
(Gültekin Özdemir, 2023) Okan, Mustafa; Alp, Aydın; Haliloğlu, Kamil
In the South-eastern Anatolia Region, where the climate is favorable to cultivation for durum wheat, there have been notable reductions in both yield and quality due to biotic and abiotic stress factors in the region. Primary one of these stresses is high-temperature stress. High-temperature stress, specifically during the late flowering stage and early grain filling stage, results in substantial reductions in both crop yield and quality. In this study, several practical, easily and rapidly quantifiable physiological, morphological, and yield-related parameters that may be used in durum wheat improvement programs in the region for high-temperature stress tolerance were investigated. Ninety landrace durum genotypes and 4 standard cultivars were used. The study was carried out at GAP (South-eastern Anatolia Project) International Agricultural Research and Training Centre in an air conditioning room according to an augmented design under optimum conditions and stressful conditions where hightemperature stress was created. Compared to optimum conditions, there were reductions in flag leaf greening time by 20%, days to maturity by 7%, spike length by 10%, peduncle length by 18%, grain filling time by 23%, number of spikelets on the spike by 12%, number of grains on the spike by 39%, and thousand-kernel weight by 33%, while grain filling rate increased under high-temperature stress conditions. The genotypes 82, 83, 87, 88, 99, and 103 and the standard varieties Artuklu and Sümerli prevailed in both optimum and stress conditions. The fact that leaf erectness, flag leaf greening time, grain filling time, and leaf chlorophyll content among morphological and physiological characteristics had a significant correlation with yield components under both conditions indicates that these characteristics can be used as selection criteria for tolerance to stressful conditions in the region.
Investigation of vegetative high temperature tolerance of some cotton (Gossypium hirsutum L.) varieties
(Bingöl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2023) Demiray, Yusuf Güzel; Ekinci, Remzi; Bardak, Adem
It was carried out to determine the harmful effects of high temperature stress on cotton plant during the vegetative development period in this study. The trial was established in the GAPUTAEM trial area in 2020, with 4 blocks according to the Augmented trial design. As standard; Tamcot Spnhix, SJU86, AGC208, STV468, ST474 and Carmen varieties and 88 cotton varieties registered in the National Variety List were used as trial material. In the study, the relative cell damage rate (RCI) and leaf high temperature stress index values (YYSSI) were investigated. Cell membrane damage (%RCI) varied between 41.81% and 74.84%; While the average of the standards was 68.15%, the general average was determined as 62.42%. Leaf high temperature stress index (YYSSI) values varied between 0.48 and 1.85, while the YYSSI average of the standards was 0.98, the overall YYSSI average of the experiment was found to be 1.02. It was determined that there was a wide variation among the genotypes screened for vegetatively high temperature stress. It has been concluded that YYSSI and RCI traits are important, effective, easy and applicable selection criteria for screening genotypes that are vegetatively tolerant and sensitive to high temperature stress in cotton plants. It is recommended to evaluate these two parameters together as it will provide more accurate results. It has been determined that Teksa 415 cotton variety is in the vegetatively tolerant group. Vegetatively, 31 genotypes were in the moderately tolerant group and 62 genotypes were in the susceptible group.
İn vivo double haploid tekniği ile yerel çeşitlerden elde edilen haploid bitkilerin saf hat olarak kullanilabilirliğinin belirlenmesi
(Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, 2021) Bayhan, Merve; Özkan, Remzi; Albayrak, Önder; Akıncı, Cuma; Yıldırım, Mehmet
Double haploid (DH) teknolojisi son yıllarda gelişmiş ıslah programlarında yaygın olarak kullanılan bir araç haline gelmiştir. Mısır ıslahında in vivo double-haploid yöntemiyle saf hat elde etme, ıslahta zaman ve maliyet yönünden büyük avantaj sağlamakta ve ıslah süresini 6 yıl kadar kısaltmaktadır. Ayrıca daha fazla kendilenmiş hattın kolayca elde edilmesi ıslahtan elde edilecek başarı oranını artırmaktadır. Double-haploid saf hatlar %100 homozigot olmaları nedeniyle konvansiyonel yöntemle elde edilmiş kendilenmiş hatlara kıyasla daha yüksek genetik stabiliteye sahiptirler. Araştırmada maternal in vivo double-haploid yönteminin yukarıda sayılan avantajlarından faydalanılması hedeflenmiş ve haploid tohumlara kromozom katlaması tekniği başarıyla uygulanmıştır. DH tekniği ile geliştirilen n kromozomlu 12 adet haploid genotip, 2019 yılında Dicle Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri bölümüne ait laboratuvar, bitki yetiştirme kabini ve sera koşullarında incelenmiştir. Çalışmada kullanılan 12 genotipte kromozom katlanma işlemi başarıyla gerçekleştirilmiş ve bu genotiplere ait bazı agronomik özellikler incelenmiştir. Kendilenmiş double-haploid bitkilerde incelenen agronomik özellikler neticesinde DZM-45 ve DZM-7 genotiplerinin diğer hatlara üstünlük sağlayarak kendilenmiş hat olabilme potansiyelinde olduğu gözlemlenmiştir.
Bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) melezlerinin heterosis analizi ile test edilmesi
(Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2023) Bayhan, Merve; Özkan, Remzi; Akıncı, Cuma; Yıldırım, Mehmet
Bu çalışmada farklı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) genotiplerinden elde edilen F1 melezlerinin kontrollü koşullarda değerlendirilmesi ve melez gücü değerleri bakımından üstün performans gösteren genotiplerin sonraki ıslah kademelerine aktarılması amaçlanmıştır. 2019 yılında Dicle Üniversitesi Ziraat Fakültesi’ne ait sera ortamında gerçekleştirilen bu çalışmada, bitki materyali olarak 5 adet anaç ve bu anaçların melezlenmesiyle elde edilen 4 adet F1 melezi kullanılmıştır. Çalışmada tohumlar her saksıda 4 bitki hesabıyla 5 kg toprak ile doldurulmuş olan saksılara ekilmiş ve saksılar birer tekerrür olarak kullanılmıştır. Araştırma “Tesadüf Parselleri Deneme Deseni”ne göre 4 tekerrürlü olarak tasarlanmıştır. Araştırmada bazı agronomik özellikler ile melez gücü değerleri incelenmiştir. Araştırmada elde edilen varyans analiz sonuçlarına göre melez kombinasyonlarının her birinde farklı özellikler bakımından istatistiki olarak önemli bir farklılık oluştuğu saptanmıştır. Her üç melez kombinasyonundan erken olgunlaşma, yüksek başakta tane sayısı, uzun bitki boyu, uzun başak yapısı, yüksek başakta tane sayısı ve başakta tane ağırlığı performansı gösteren E1 x E2 melezi ümitvar genotip olarak belirlenmiştir. Melez gücü değerlerine göre yüksek ve pozitif yönde heterosis ve heterobeltiosis değerlerinin elde edildiği bitki boyu (%12.35 ve %9.08) ve fizyolojik olum süresi (%1.02 ve %1.58) özellikleri araştırmada kullanılan melezlerin uzun boyluluk ve erken olgunlaşma bakımından önemli bir potansiyele sahip olduklarını göstermiştir. Çalışmada özellikler arası ilişkiler bakımından melez kombinasyonlarında pozitif ve önemli korelasyon ilişkisi gösteren başakta tane ağırlığı ile başak uzunluğu ilişkisinin F1 popülasyonunda yapılacak seçimlerde bir seçim kriteri olarak kullanılabileceği düşünülmüştür.
Organik ve inorganik azotlu gübre uygulamalarının farklı dönemlerde bezelyenin verim kriterlerine etkisi
(Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2020) İpekeşen, Sibel; Tunç, Murat; Eliş, Seval; Başdemir, Fatma; Biçer, Behiye Tuba
Öz: Bu araştırma yerel bir bezelye ekotipinde farklı gübre uygulamalarının (kontrol, inorganik azot, organik-1, organik-2 ve bakteri aşılaması) toprakaltı ve toprak üstü aksamlarına etkisini incelemek amacıyla sera koşullarında yürütülmüştür. Araştırmada çiçeklenme öncesi, tam çiçeklenme ve çiçeklenme sonrası dönemlerde bitki boyu, kök uzunluğu, yaş ve kuru bitki, kök, yaprak, nodül ve sap ağırlığı, yaprakçık sayısı, nodül sayısı ve yaprak alanı özellikleri incelenmiştir. Gübre uygulamalarının nodül sayısı ve yaş nodül ağırlığı üzerine etkisi her üç dönemde de önemli bulunmuştur(P<0.05). Çiçeklenme öncesi ve tam çiçeklenme dönemlerinde uygulamalar nodul sayısı ve yaş ağırlığını azaltmıştır. Çiçeklenme sonrası dönemde organik gübre uygulaması nodul ağırlığını arttırmıştır. Kök uzunluğu üzerine uygulamaların etkisi önemli bulunmuş, Organik-2 uygulaması kök uzunluğunu olumlu etkilemiştir.
Tek yıllık yabani nohut genotiplerinin agronomik ve morfolojik özelliklerinin biplot analiz yöntemi ile değerlendirilmesi
(Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2023) Başdemir, Fatma; İpekeşen, Sibel; Tunç, Murat; Turan, Leyla; Kahraman, Abdullah; Biçer, Behiye Tuba
Öz: Bu çalışmada yıllık Cicer yabani genotipleri ile kültür nohutlarının bitki boyu, kök uzunluğu, gövde kuru ağırlığı, kök kuru ağırlığı, nodül sayısı ve nodül yaş ağırlığı özellikleri açısından ilişkileri belirlenmeye çalışılmıştır. Denemede 6 adet C. echinospermum, 20 adet C. reticulatum ve 2 adet kültür nohutu kullanılmıştır. Deneme 2018 ve 2019 yıllarında Dicle Üniversitesi Ziraat Fakültesinde yağmur korunaklı sulama kontrollü yarı açık alanda saksı denemesi şeklinde yürütülmüştür. İncelenen özellikler bakımından yabani genotip ve kültür nohutlarında geniş varyasyon saptanmıştır. İncelenen özellikler ve genotipler arasındaki ilişkiler biplot analiz ile ilişkilendirilmiştir. 2018 yılı Scatter biplot yöntemi ile yapılan analizde PC1 (1. ana bileşen) %44.53, PC2 (2. ana bileşen) %28.49, toplamda varyasyonun %73.02’sini oluşturmuştur. 2019 yılı Scatter biplot yöntemi ile yapılan analizde PC1 (1. ana bileşen) %57.92, PC2 (2. ana bileşen) %32.40, toplamda varyasyonun %90.32’sini oluşturmuştur. Yabani genotip ve kültür nohutlarının incelediğimiz morfolojik özellikler ile ilişkilerinde yabani genotiplerin daha yakın ilişki gösterdiği belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar kültürü yapılan nohut çeşitlerindeki genetik daralmayı genişletmek ve zenginleştirmek için ıslah programlarında yabani genotiplerin değerlendirilebileceğini göstermiştir.
Exploring genetic diversity and population structure of Turkish black sea region maize (Zea mays L.) germplasm using SSR markers
(Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2022) Baran, Nurettin; Nadeem, Muhammad Azhar; Yılmaz, Abdurrahim; Andırman, Mehtap; Kurt, Fırat; Temiz, Mefhar Gültekin; Baloch, Faheem Shehzad
This study aimed to investigate the genetic diversity and population structure of 32 local maize genotypes collected from the Black Sea Region of Turkey using SSR markers. 14 most polymorphic primers yielded a total of 42 bands. An average of 3 alleles per SSR primer was detected, and the number of alleles varied from 1 (phi022) to 6 (umc1571). The unweighted pair-group method with arithmetic means (UPGMA) clustering divided maize accessions into three main populations. According to Nei's genetic distances, DZ-M-145 (Corum) and DZ-M-20 (Trabzon) genotypes were the closest (0.03) genetically related populations, while DZ-M-68 (Artvin) and DZ-M-55 (Rize) were the most genetically distant (0.63) populations. The study identified molecular genetic diversity not mentioned for maize plants from the Black Sea.
Dual-purpose ability of barley and wheat at drought and heat stress conditions
(TathQeef Scientific Publishing, 2021) Eliş, Seval; Yıldırım, Mehmet
Dual-purpose barley and wheat production is a valuable resource to fill feed gaps and grain production, but availability at drought and heat stress conditions is still not clearly studied. Two experiments were conducted at semi-controlled green house to determine biomass production at vegetative stages, chlorophyll content and grain yield. Experiment 1 consists of four clipping treatments on wheat, i.e. one, two, three times clipping and un-clipping control. Experiment 2 combined two clipping treatments (one clipping and un-clipping) and two levels of water (low: 40 % of field capacity; normal: 85 % of field capacity) on barley. Wheat grain yield was severely affected by increasing clipping number under heat stress. Total biomass at one clipping was the same level with control treatment. Although physiological maturity was delayed 8 days from control to 3 times clipping application, biomass and yield remained below the control application due to shrinkage in plant height and other organs size. Clipping and water levels at barley significantly impacted biomass and plant height, but all traits were not related by interactions clipping x water level. The clipping application in heat stress reduced total biomass by 21.3 and 30.4 % in well-watered and dry conditions, respectively. Contrary to what is expected, it seems clear to obtain satisfactory forage and grain yield by optimizing the management technique, growing in dual-purpose production in wheat and barley in warm environments.
Mısır ıslahında in vivo dihaploid teknolojisi ile saf hat geliştirilmesi
(Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2023) Yıldırım, Mehmet; Albayrak, Önder; Bayhan, Merve; Özkan, Remzi; Akıncı, Cuma; Kızılgeçi, Ferhat; Biçer, Behiye Tuba
Klasik mısır ıslahında ıslah süresinin uzun olması, yüksek mali finans ve iş gücü gerektirmesi yeni hibrit çeşit geliştirmede özellikle küçük ve orta ölçekli ıslah kuruluşlarının mısır ıslahı yapmasını güçleştirmektedir. Bu bariyeri kırmak için son yıllarda uygulamaya konan in vivo haploidi tekniği yukarıda sayılan avantajlarının yanısıra seleksiyon etkinliğini artırmakta, tam homozigotluk sağlamakta, moleküler marker tekniklerinin uygulanması için uygun saflık sağlamaktadır. Bu çalışmada induser kullanarak in vivo maternal haploid bitki elde etme yönteminin mısır ıslahında kullanılma potansiyeli araştırılmıştır. Çalışmada kendilenmiş hat elde etmek için Karadeniz Bölgesi yerel mısır popülasyonları ve haploid bitki elde edilmesinde tozlayıcı olarak RWS ve RWK-76 induser (indirgeyici) genotipleri materyal olarak kullanılmıştır. Çalışmanın kromozom katlama, tohum çoğaltımı ve bitki yetiştirme işlemleri Dicle Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü laboratuvar, sera ve deneme arazisinde 2016, 2017 ve 2018 yıllarında yürütülmüştür. DH hatlar 3 adet ticari hibrit çeşidiyle melezlenmiş ve bu melezleme sonucunda 9 melezde tekerrürlü deneme kuracak kadar tohum elde edilmiştir. 2018 yılında DH hatlardan elde edilen test melezleri 3 tekerrürlü olarak tesadüf blokları deneme desenine göre ekilerek yetiştirilmiş ve bazı tarımsal özellikler yönünden değerlendirilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre başta tane verimi olmak üzere bitki boyu, ilk koçan yüksekliği, gövde çapı, yaprak eni ve SPAD, koçan ağırlığı, koçan boyu, koçan çapı, koçanda sıra sayısı, koçan sırasında tane sayısı ve uç boşluk uzunluğu, sömek çapı, koçanda tane ağırlığı özellikleri yönünden standart çeşitleri aşan DH melez kombinasyonları saptanmıştır. İn vivo haploid bitki elde etme yönteminde başarıyı en çok düşüren aşamanın DH bitkilerin kendilenmesi aşaması olduğu belirlenmiştir. Bu çalışmada mısır ıslahında bir bütün olarak başarıyla kullanılabileceği ortaya konmuştur. Yerel mısır çeşitlerimizin hem bu yöntemin uygulanmasına uygun olduğu hem de ıslahta doğrudan anaç olarak kullanmak için uygun genotipik potansiyele sahip olduğu belirlenmiştir. DZ-M-13 x Gariz, DZ-M-56 x Elioso, DZ-M-67 x Elioso-1 ve DZ-M-67 x Excel-1 DH melezleri tane verimi bakımından öne çıkan genotipler olmuşlardır. Ayrıca test melezlerinde incelenen özellikler arasında tane verimi ile bitki boyu, ilk koçan yüksekliği, koçanda tane sayısı ve koçan ağırlığı arasında pozitif ve önemli korelasyon ilişkileri saptanmıştır.
Diyarbakır kuru koşullarında bazı tescilli tritikale (XTriticosecale Wittmack) çeşitlerinin tarımsal özelliklerinin belirlenmesi
(Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi, 2009) Alp, Aydın
Bu çalışma, farklı tritikale çeşitlerinin Diyarbakır ekolojik koşullarında yeşil ve kuru ot verimleri ile tane verimi ve kalite karakterlerini saptamak amacıyla 2001-2002 ve 2002-2003 üretim sezonunda, Dicle Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma ve Uygulama alanında, tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Araştırmada Tatlıcak-97, Karma-2000, Presto, Melez 2001 ve Tacettinbey tritikale çeşitleri materyal olarak kullanılmıştır. İki yıllık araştırma sonucuna göre; çeşitlerin bitki başına düşen kardeş sayıları 2.33-2.97 adet/bitki, bitki boyları 98.12-116.35 cm, başaklanma gün sayıları 170.5-175.0 gün, başak uzunlukları 10.78-12.07 cm, başakta başakçık sayıları 18.70-24.13 adet/başak, başakta tane sayıları 36.12-40.28 adet/başak, tane verimleri 378.18-478.30 kg/da, biyolojik verimleri 947.0-1221.8 kg/da, yeşil ot verimleri 1205.7-1490.9 kg/da, kuru ot verimleri 273.75- 393.25 kg/da ve protein oranları % 10.63-11.43 arasında saptanmıştır. Araştırma sonucunda Melez-2001 çeşidi tane verimi bakımından, Tacettinbey ve Tatlıcak-97 çeşitleri ise yeşil ve kuru ot verimi ve kalitesi yönünden Güneydoğu Anadolu Bölgesi kuru şartlarına uygun olduğu ve bu çeşitlerin buğday ve arpanın ekonomik olarak yetiştirilemediği yörelerde alternatif bir bitki olarak üretiminin yaygınlaşması beklenilebilir.
Çift-melez F1 döl kuşağında lif kalite özelliklerinin genetik yapısının belirlenmesi
(Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi, 2014) Ekinci, Remzi; Gençer, Oktay
Özet: Bu çalışma, beş adet G. hirsutum L. ve bir adet G. barbadense L. pamuk türlerine ilişkin toplam altı genotipin, çift-melez ıslah yöntemi uyarınca, kırk beş adet çift-melez F1 döl kuşağından oluşturulan popülasyonda, lif kalite özelliklerine (lif uzunluğu, lif inceliği, lif kopma dayanıklılığı, kısa lif oranı ve iplik olabilirlik indeksi) ilişkin genetik yapıyı belirleyebilmek; incelenen özellikler yönünden uygun anaçları ve melez kombinasyonları belirleyebilmek; ileride bu konuda yapılabilecek ıslah çalışmalarına yardımcı olabilmek amacıyla 2008-2010 yıllarında, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı GAP Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi Müdürlüğü deneme alanlarında yürütülmüştür. Çalışmada, oluşturulan popülasyonda incelenen lif uzunluğu ve lif inceliği özelliklerinin yönetiminde, eklemeli ve epistatik (eklemeli x eklemeli, eklemeli x dominant); lif kopma dayanıklılığı ve kısa lif oranı özelliklerinin yönetiminde, eklemeli, dominant ve epistatik (dominant x dominant ve eklemelixeklemelixeklemeli); iplik olabilirlik indeksi özelliğinin yönetiminde, eklemeli, dominant ve epistatik (eklemelixdominant) gen etkilerinin etkin olduğu saptanmıştır. Lif uzunluğu, kısa lif oranı ve iplik olabilirlik indeksi özellikleri yönünden Delcerro ve Giza-75; lif inceliği özelliği yönünden Nazilli84S, Delcerro ve Giza-75; lif kopma dayanıklılığı özelliği yönünden Paum-15, Stoneville-468, Delcerro ve Giza-75 genotiplerin, söz konusu özelliklerin geliştirilmesi için pamuk ıslah çalışmalarında anaç olarak kullanılabileceği sonucuna varılmıştır.

Güncel Gönderiler