Diyarbakır, Mardin ve Şanlıurfa illeri pamuk üretim alanlarında nabis (Hemiptera: Nabidae) türlerinin tespiti, önemli türün laboratuvar koşullarında biyolojik özellikleri ve bazı pestisitlerin toksik etkilerinin belirlenmesi

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.advisorBayhan, Selime Ölmez
dc.contributor.authorSezgin, Muhlis
dc.date.accessioned2024-03-01T13:13:20Z
dc.date.available2024-03-01T13:13:20Z
dc.date.issued2023en_US
dc.date.submitted2023
dc.departmentDicle Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Ana Bilim Dalıen_US
dc.description.abstractDünya genelinde ekonomik bir değere sahip olan pamuk, tekstil ve yağ sanayisi ile hayvancılık alanında kullanılan önemli bir endüstri kültür bitkisidir. Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde Şanlıurfa, Diyarbakır ve Mardin illerinde pamuk üretim alanlarında 2021 ve 2022 yıllarında 2 haftalık periyotlarla yapılan surveylerle Nabis türleri saptanmıştır. Bu türler içerisinde yaygın tür olarak Nabis pseudoferus orientarius (Hemiptera: Nabidae) belirlenmiştir. Arazi koşullarında Diyarbakır ilinde iki deneme alanında (Gencan ve Belenli köyleri) biyolojik etkinlik çalışmaları yürütülmüştür. Denemenin yapıldığı her iki alanda da 3. ve 7. günde acetamiprid, 10. günde ise emamectin benzoate en yüksek yüzde etki değerini göstermiştir. Laboratuvar koşullarında yapılan çalışmalarda; N. pseudoferus orientarius'un ortalama yumurta açılıma süresinin 9,83 gün, ortalama ergin öncesi gelişme süresi 15,72 gün ve ergin ömrünün ise ortalama 62,6 gün olarak tespit edilmiştir. N. pseudoferus orientarius'un ortalama preovipozisyon, ovipozisyon ve postovipozisyon süreleri sırasıyla 9, 58,3 ve 4,8 gün olarak belirlenmiştir. Bir dişi ömrü boyunca ortalama 446,1 adet (267-576) yumurta bırakmıştır. Çalışmada kalıtsal üreme yeteneği (r) 9.15, artış oranı sınırı (?) 1.10, net üreme oranı (R0) 193.13, ve ortalama döl süresi (T) 57.50 olarak belirlenmiştir. Yaşa özgü canlılık oranı (lx) 4.35, yaş ve döneme özgü canlılık oranı (S_xj) 80.30 ve yaşa özgü üreme oranı (mx) değeri ise 14 olarak hesaplanmıştır. Laboratuvar ortamında yürütülen Pestisitlerin toksik etki çalışmalarında ergin ve nimflere Doğrudan uygulamada dimethoate, emamectin benzoate ve acetamiprid'in uygulama dozları %100 etki göstermiştir. Besine ve film kalıntı yöntemine göre ise dimethoate %100, emamectin benzoate ve acetamiprid'in ise yüzde30-90 etki gösterdiği saptanmıştır. N. pseudoferus orientarius'un nimf ve erginleri üzerine uygulamadan 72 saat sonra yüzde etki, ergin sayısı ve ömrü ile verimliliğe etkisi yönünden chlorantraniliprole, sulfoxaflor ve hextyhiazox'un uygulama dozları, film kalıntı, besine ve böceğe uygulamalarında düşük etki göstererek zararsız veya az zararlı olduğu tespit edilmiştir.
dc.description.abstractCotton, which has a worldwide economic value is an important industrial culture plant used in the textile and oil industry and animal husbandry. Nabis species were detected in cotton production areas in Şanlıurfa, Diyarbakır and Mardin provinces in the Southeastern Anatolia Region in 2021 and 2022. Nabis pseudoferus orientarius was determined as the common species between these species. Biological activity studies were carried out in two trial areas in Diyarbakır (Gencan and Belenli villages) under field conditions. Acetamiprid on the 3rd and 7th day and Emamectin benzoate on the 10th day showed the highest percentage effect value. In the study was determined as hereditary reproductive ability (r) 9.15, limit of increase rate (?)1.10, net reproductive rate (R0) 193.13, and average generation time (T) 57.50. Age-specific vital rate (lx) 4.35, age and period-specific vital rate (Sxj) 80.30 and age-specific reproductive rate (mx) 14 was calculated as. The average egg opening time (9.83 days), the average pre-adult development time (15.72 days) and the average adult life span was (62.6 days) of N. pseudoferus orientarius were determined in the studies carried out under laboratory conditions. The mean preoviposition, oviposition and postoviposition periods of N. pseudoferus orientarius were 9 days, 58.3 days and 4.8 days, respectively. One female laid an average of 446.1 (267-576) eggs during her lifetime. In the side effect studies of insecticides carried out in the laboratory environment showed a %100 effect of application doses of dimethoate, emamectin benzoate and acetamiprid in direct application to adults and nymphs. While dimethoate was found to be %100 effective emamectin benzoate and acetamiprid was found to be %30-90 according to the food and film residue method. The application doses of chlorantraniliprole, sulfoxaflor and a hextyhiazox showed low effect on nymphs and adults of N. pseudoferus orientarius 72 hours after the application in terms of percentage effect, the effect on productivity and number and a lifetime of adults were found to be harmless or less harmful in film residue, food and insect applications.
dc.description.sponsorshipTarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü tarafından TAGEM/BSAD/A/21/A2/P5/5417 proje numarası ile desteklenmiştir.en_US
dc.identifier.citationSezgin, M. (2023). Diyarbakır, Mardin ve Şanlıurfa illeri pamuk üretim alanlarında nabis (Hemiptera: Nabidae) türlerinin tespiti, önemli türün laboratuvar koşullarında biyolojik özellikleri ve bazı pestisitlerin toksik etkilerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Dicle Üniversitesi, Diyarbakır.en_US
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11468/13459
dc.language.isotren_US
dc.publisherDicle Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsüen_US
dc.relation.publicationcategoryTezen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.subjectYaşam çizelgesien_US
dc.subjectNabis pseudoferus orientariusen_US
dc.subjectToksik etkien_US
dc.subjectGüneydoğu Anadolu Bölgesien_US
dc.subjectTürkiyeen_US
dc.subjectLife tableen_US
dc.subjectToxic effecten_US
dc.subjectSoutheastern Anatolia Regionen_US
dc.titleDiyarbakır, Mardin ve Şanlıurfa illeri pamuk üretim alanlarında nabis (Hemiptera: Nabidae) türlerinin tespiti, önemli türün laboratuvar koşullarında biyolojik özellikleri ve bazı pestisitlerin toksik etkilerinin belirlenmesien_US
dc.title.alternativeIdentification of nabis species (Hemiptera: Nabidae) in cotton production areas of Diyarbakir, Mardin and Şanliurfa provinces and biological characteristics of important species and toxic effects of some pesticides under laboratory conditionsen_US
dc.typeDoctoral Thesisen_US

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim
İsim:
Diyarbakır, Mardin ve Şanlıurfa illeri pamuk üretim alanlarında nabis Hemiptera Nabidae türlerinin tespiti, önemli türün laboratuvar koşullarında biyolojik özellikleri ve bazı pestisitlerin toksik etkilerinin belirlenmesi.pdf
Boyut:
5.79 MB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Açıklama:
Tez Dosyası
İndir
Lisans paketi
Listeleniyor 1 - 1 / 1
[ X ]
İsim:
license.txt
Boyut:
1.44 KB
Biçim:
Item-specific license agreed upon to submission
Açıklama:
İndir

Koleksiyon

Fen Bilimleri Enstitüsü Tezler