İvesi Koyunlarında Servikal Mukus Miktarı ile Fertilite Arasındaki İlişki

Çalışma, Diyarbakır ilinde üreme mevsimi dışında İvesi ırkı koyunlarda çara miktarı ile gebelik arasındaki ilişkiyi araştırmak amacıyla 237koyun üzerinde yürütüldü. Östrus senkronizasyonu için, tüm koyunlara 12 gün süreyle progesteron içeren sünger (20 mg fluorogesteneacetate, Chronogest, İntervet) intravaginal yolla uygulandı. Sünger çıkarmadan iki gün önce PGF2? (1 ml, im, Estrumate, Intervet) vesüngerin çıkarıldığı gün 600 IU PMSG (im, Chronogest, Intervet) uygulandı. Östrus senkronizasyonu yapılan koyunlar suni tohumlamaişleminden hemen önce vajina tabanındaki servikal mukus (SM) miktarına göre “yok” (n= 25), “az” (n= 79) veya “bol” (n= 133) olaraksınıflandırıldı. Koyunlar östrustan 12-18 saat sonra intra-servikal yolla 200×106 motil spermatozoa içeren taze-sulandırılmış sperma iletohumlandı. Gebelik oranları, suni tohumlamadan (ST) 30-40 gün sonra ultrason aracılığı ile belirlendi. Çara durumuna göre “yok”, “az” ve“bol” olarak sınıflandırılan koyunların gebelik oranları sırasıyla %36.4, %50.6 ve %45.1 olarak bulundu (p>0.05). Çalışmamızdan; İvesikoyunlarda ST öncesinde vajinadaki SM miktarının gebelik oranlarını istatistiksel olarak önemli düzeyde etkilemediği sonucu çıkarılmıştır.Ancak SM miktarına göre “yok” ve “az” olarak sınıflandırılan koyunların gebelik oranları arasında kayda değer sayısal farklılığın olması, SMmiktarının fertiliteyi etkileme potansiyelinin olabileceğine işaret etmektedir. Bu nedenle daha fazla koyunun dahil edildiği yeni çalışmalaraihtiyaç bulunmaktadır.