Paraziter hastalıklar için özel bir risk grubu: Kentsel atık suları tarımda kullanan Diyarbakır-Hevsel bahçelerinde çalışanlar

Tarımda atık suların arıtılmadan kullanılması önemli toplum sağlığı sorunlarından biridir. Evsel atıkların sulamada alternatif bir yöntem olarak kullanıldığı bir çok örnek bulunmaktadır. Bu örneklerde ideal olanı atık suların arıtılmasıdır. Diyarbakır Hevsel bahçelerinde de bireyler bahçelerini sulamak için atık suları kullanmaktadırlar ve bu nedenle önemli bir sağlık riski altındadırlar. Bu çalışmada atık suların arıtılmadan tarımda kullanılmasının önemini ve sağlık boyutunu ortaya koymak amacıyla Diyarbakır Hevsel-bahçelerinde çalışan bireylerde bağırsak paraziti sıklığı incelenmiştir. Çalışmada atık sulara maruz kalan 179 kişi ile bu bireylerin komşularından fakat Hevsel bahçelerinde çalışmayan 181 kişinin dışkı örnekleri incelenmiştir. En az bir bağırsak paraziti görülme sıklığı, çalışanlarda %62 olmasına karşın kontrol grubunda %32 bulunmuştur. Çalışanlarda en sık saptanan bağırsak paraziti A. lumbricoides kontrol grubuna göre yine daha fazladır. Çalışanların %20'sinde kontrol grubunun ise %9'unda birden fazla sayıda bağırsak paraziti saptanmıştır. Çalışan gruptaki bireylerin bağırsak parazitleri bakımından önemli bir risk altında olmalarına karşın korunmaya yönelik davranışları bulunmamaktadır. Bu gruba acilen eğitim hizmetleri götürülmeli, atık suların arıtılması için yatırımlar yapılmalı ve bu süre zarfında atık sularla sulamanın engellenmesi gerekmektedir.