Diyarbakır sulu koşullarında yağlık ve çerezlik ayçiçeği genotiplerinin (Helianthus annus L.) morfolojik ve kalite özelliklerinin belirlenmesi
Yükleniyor...
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Dicle Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu araştırma Trakya Tarımsal Araştırma tarafından geliştirilen bazı ayçiçeği genotiplerinin ve tescilli bazı ayçiçeği çeşitlerinin morfolojik ve kalite özellikleri yönünden performanslarının belirlenmesi amacıyla Diyarbakır ekolojik koşullarında, Dicle Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri araştırma ve uygulama alanında augmented deneme desenine göre 5 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Çalışmada 4 adet standart ayçiçeği çeşidi (Ahmet Bey, Metin Bey, Es Bella, Es Romantic) ve 70 adet genotip kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre ayçiçeği genotip ve çeşitleri arasında bitki boyu, yaprak sayısı, yaprak eni, yaprak boyu, tabla çapı, sap kalınlığı, verim, çiçeklenme gün sayısı, çiçeklenme dönemi SPAD değeri, tabla dönemi SPAD değeri, tabla dönemi NDVI değeri, bin tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı, kabuk oranı, iç oranı, protein oranı, yağ oranı, nem oranı, selüloz oranı, kül oranı özellikleri incelenmiştir. Araştırmada incelenen genotip ve çeşitler arasında çiçeklenme gün sayısı, tabla dönemi NDVI değeri, bin tane ağırlığı ve protein oranı dışında kalan tüm parametreler bakımından önemli farklılıklar bulunmuştur. İncelenen tüm ayçiçeği genotipleri arasında İmi21044 yağlık genotipi (202.30 cm) ile en uzun boylu genotip olmuştur. İmi21020 yağlık genotipi en yüksek yaprak sayısını (33.64), İmi2102 yağlık genotipi en yüksek yaprak enini (33.04 cm), İmi21020 yağlık genotipi en yüksek yaprak boyunu (33.52 cm), İmi2101 yağlık genotipi en yüksek tabla çapını (27.17 cm), Ahmet Bey çerezlik çeşidi en yüksek sap kalınlığını (28.64 mm), İmi 21010 yağlık çeşidi en yüksek çiçeklenme dönemi SPAD değerini (44.74), Or21063 yağlık çeşidi en yüksek tabla dönemi SPAD değeri (45.00), en yüksek tabla dönemi NDVI değerini OR21032 yağlık genotipi (0.77), Or21069 yağlık çeşidi en yüksek tane verimini (822.53 g), İmi 21042 yağlık çeşidi en yüksek hektolitre ağırlığını (457 kg/hl), Or21060 ve Or21055 yağlık genotipleri en yüksek tane iç oranını (%80.75), İmi 21045 yağlık genotipi en yüksek nem oranına (%4.93), Or21055 yağlık genotipi en yüksek selüloz oranını (%15.43), Or21009 yağlık genotipi en yüksek yağ oranını (%50.80) ve P64 LL 62 yağlık çeşidi en yüksek kül oranını (%6.19) vermiştir.
The study was conducted at Dicle University's Faculty of Agriculture Field Crops Research and Application Area in Diyarbakır, Turkey. The objective was to determine the morphological and quality characteristics performance of some sunflower genotypes developed by Trakya Agricultural Research. The experiment was designed on augmented trial design with five replications. Four standard sunflower varieties (Ahmetbey, Metinbey, Es Bella, Es Romantic) and 70 genotypes were used. The results of the research demonstrated significant differences among sunflower genotypes and varieties for various characteristics, including plant height, leaf number, leaf width, leaf length, head diameter, stem thickness, yield, days to flowering, flowering period, SPAD value, head period SPAD value, head period NDVI value, thousand seed weight, hectoliter weight, seed shell ratio, protein content, oil content, oil yield, moisture content, cellulose content, and ash content. Examined all parameters except for days to flowering, head period NDVI value, thousand seed weight, and protein content, was observed significant differences among genotypes and varieties. Among all sunflower genotypes examined, the Imi21044 oil type genotype exhibited the tallest height (202.30 cm). The Imi21020 oilseed type genotype exhibited the highest leaf number (33.64), Imi2102 oilseed type genotype exhibited the highest leaf width (33.04 cm), Imi21020 oilseed type genotype exhibited the highest leaf length (33.52 cm), Imi2101 oilseed type genotype exhibited the highest head diameter (27.17 cm), Ahmet Bey snack type exhibited the greatest stem thickness (28.64 mm), Imi21010 oilseed type displayed the highest flowering period SPAD value (44.74), Or21063 oil type exhibited the greatest head period SPAD value (45.00), Or21069 oilseed type variety exhibited the highest grain yield (822.53 g), Or21042 oilseed type variety demonstrated the highest hectolitre weight (457 kg/hl), Or21060 and Or21055 oilseed type genotypes exhibited the highest kernel kernel weight (80.75%), Imi21045 oilseed type genotype exhibited the highest moisture content (4.93%), Or21055 oilseed type genotype exhibited the highest cellulose content (15.43%), Or21055 oilseed type genotype exhibited the highest oil content (50.80%) and P64 LL 62 oilseed type variety exhibited the highest ash content (6.19%).
The study was conducted at Dicle University's Faculty of Agriculture Field Crops Research and Application Area in Diyarbakır, Turkey. The objective was to determine the morphological and quality characteristics performance of some sunflower genotypes developed by Trakya Agricultural Research. The experiment was designed on augmented trial design with five replications. Four standard sunflower varieties (Ahmetbey, Metinbey, Es Bella, Es Romantic) and 70 genotypes were used. The results of the research demonstrated significant differences among sunflower genotypes and varieties for various characteristics, including plant height, leaf number, leaf width, leaf length, head diameter, stem thickness, yield, days to flowering, flowering period, SPAD value, head period SPAD value, head period NDVI value, thousand seed weight, hectoliter weight, seed shell ratio, protein content, oil content, oil yield, moisture content, cellulose content, and ash content. Examined all parameters except for days to flowering, head period NDVI value, thousand seed weight, and protein content, was observed significant differences among genotypes and varieties. Among all sunflower genotypes examined, the Imi21044 oil type genotype exhibited the tallest height (202.30 cm). The Imi21020 oilseed type genotype exhibited the highest leaf number (33.64), Imi2102 oilseed type genotype exhibited the highest leaf width (33.04 cm), Imi21020 oilseed type genotype exhibited the highest leaf length (33.52 cm), Imi2101 oilseed type genotype exhibited the highest head diameter (27.17 cm), Ahmet Bey snack type exhibited the greatest stem thickness (28.64 mm), Imi21010 oilseed type displayed the highest flowering period SPAD value (44.74), Or21063 oil type exhibited the greatest head period SPAD value (45.00), Or21069 oilseed type variety exhibited the highest grain yield (822.53 g), Or21042 oilseed type variety demonstrated the highest hectolitre weight (457 kg/hl), Or21060 and Or21055 oilseed type genotypes exhibited the highest kernel kernel weight (80.75%), Imi21045 oilseed type genotype exhibited the highest moisture content (4.93%), Or21055 oilseed type genotype exhibited the highest cellulose content (15.43%), Or21055 oilseed type genotype exhibited the highest oil content (50.80%) and P64 LL 62 oilseed type variety exhibited the highest ash content (6.19%).
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Ayçiçeği, Helianthus annus, Morfolojik karakterler, Verim, Verim öğeleri, Sunflower, Helianthus annus, Morphological characters, Yield, Yield components
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Pusa, Z. (2024). Diyarbakır sulu koşullarında yağlık ve çerezlik ayçiçeği genotiplerinin (Helianthus annus L.) morfolojik ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dicle Üniversitesi, Diyarbakır.
