Hepatik iskemi reperfüzyon hasarında Sildenafil’in karaciğer ve uzak organ üzerine etkilerinin araştırılması

Giriş ve Amaç: Karaciğer kan akımın kesilmesi sonucu ortaya çıkan iskemi/reperfüzyon hasarının karaciğer üzerindeki etkilerinin azaltılmasında sildenafil etkinliğinin histopatolojik ve biyokimyasal olarak araştırılması amaçlanmıştır. Bu amaçla literatürler tarandığında farklı organlara yönelik çeşitli iskemi reperfüzyon modelleri oluşturulduğu ve çok sayıda araştırmaların yapıldığını görmekteyiz. Özellikle hepatik iskemi reperfüzyon modellerinde ise; son zamanlarda ülkemiz dahil birçok merkezde başarıyla uygulanan karaciğer transplantasyonları sonrası ortaya çıkan reperfüzyon hasarlarının mekanizmasının ortaya konması ve buna yönelik yeni yaklaşımları getirilmesine odaklandığını, ayrıca karaciğer ve safra yollarına yönelik yapılan cerrahi girişimler esnasında yapılması zorunlu hale gelen pringle manevrası ile ortaya çıkan karaciğer iskemisine bağlı olarak ortaya çıkan reperfüzyon hasarının engellenmesine yönelik yaklaşımların oluşturulmasını amaçladığını görmekteyiz. Ayrıca ortaya çıkan iskemi reperfüzyon hasarının sadece ilgili organı değil, özellikle akciğer ve böbrek başta olmak üzere diğer organlarıda etkilediği ve organizmada sistematik bir yanıtın oluşmasına neden olduğu da bilinmektedir.Bu amaçla uygulanan yöntem ise; hepatoduedonal ligamanın klemplenerek 30-45 dakika iskemi ve sonrasında reperfüzyon uygulandığı, kullanılan ajanların ise reperfüzyonun başladığı anda maksimum konsantrasyona ulaşmış olmasının sağlanmaya çalışıldığını görmekteyiz. Ayrıca bu çalışmalarda standart tek ajan için 4 grup kullanılmış olup; birinci ve ikinci grup iskemi-reperfüzyon oluşturmaksızın ilaç etkinliğinin ortaya konması, üçüncü ve dördüncü grup ise iskemi-reperfüzyon sonrası ilacın etkinliğinin ortaya konması amacıyla oluşturulmuştur ve genellikle gruplarda kullanılan ve istatistiksel olarak kabul gören hayvan sayısı her grup için 10 hayvandır. Bu çalışmalarda deneysel çalışma kapsamında hayvanlardan alınan kan ve doku örnekleri biyokimyasal ve histopatolojik olarak incelenmekte ve oksidatif stresin etkileri ortaya istatistiksel olarak konmaktadır. Sildenafil sitrat fosfodiesteraz tip 5 (PDE 5) enzim inhibitörüdür ve cGMP’yi artırır. 1980’lerde antianjinal olarak denenirken ereksiyon yan etkisi nedeniyle dikkati çekmiş ve erektil disfonksiyon tedavisinde yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Ereksiyonun fizyolojik mekanizması korpus kavernozumda nitrik oksitin serbest kalmasıyla başlar. Nitrik oksit guanilat siklazın aktive olmasını sağlar, guanilat siklaz düzeyinin artması cGMP’nin artmasını, korpus kavernozumdaki düz kasların da gevşemesini ve dolayısıyla kan akımının artmasını sağlar. PDE 5 kavernöz cismin dışında değişik dokularda da düşük konsantrasyonlarda bulunmaktadır. Sildenafil sitratın ayrıca trombositlerin trombüs oluşturma kabiliyetlerini azalttığı gösterilmiştir. Bu amaçla literatürlerde belirtildiği gibi; sildenafil’in gerçekten hepatik iskemi reperfüzyon hasarı etkilerinin minimalize edilmesi ve/veya ortadan kaldırılmasında etkin olup olmadığının ortaya konması önemlidir. Materyal ve Metot: Çalışmamızda 10’ar hayvandan 4 grup olmak üzere 40 hayvan kullanıldı. Birinci gruba laparatomi yapılıp hiçbir ajan verilmezken ikinci gruba sildenafil verildi. Üçüncü gruba laparatomi yapıp hepatoduedonal ligamanın 30 dakika klemplenip, daha sonra 30 dakika reperfüzyon uygulandı. Dördüncü gruba ise üçüncü gruba ek olarak sildenafil verildi. Deneysel çalışma sırasında; sildenafil kapsülleri açılarak toz halinde hassas terazide tartılarak hayvanlar için gerekli uygun doz oluşturulduktan sonra serum fizyolojik ile sulandırılarak oral gavaj yoluyla iskemiden 15 dakika önce verildi. 1 ve 2. Gruplarda deney başladıktan 60 dakika sonra, 3 ve 4. Gruplarda reperfüzyon başlangıcından 30 dakika sonra (tüm gruplarda deney süresi 60 dakikadır) biyokimyasal inceleme için kan alınarak hayvanlar sakrifiye edildi. Eş zamanlı olarak karaciğer, akciğer ve böbrek dokularının çıkarılarak biyokimyasal ve histopatolojik olarak incelendi. Bulgular: Plazmanın değerlendirilmesi sonucu; iskemi/reperfüzyon ve iskemi/reperfüzyon + sildenafil grupları karşılaştırıldığında, iskemi/reperfüzyon grubunda TAS değerleri anlamlı olarak daha düşük (P =0,0274) iken, TOS değerleri açısından anlamlı farklılık saptanmadı(P = 0,0274). Karaciğer dokusunda TAS ve TOS değerleri karşılaştırıldığında gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark izlenirken (Sırasıyla P = 0,012766 ve P = 0,004081) histopatolojik skorlar karşılaştırıldığında gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark izlenmedi (P = 0,1244). Sonuç: Sildenafil hepatik iskemi reperfüzyon hasarının karaciğer ve uzak organlar üzerine etkisini kısmen azaltmasına rağmen, bu farklılık istatistiksel olarak anlamlı değildir. Anahtar Kelimeler: Hepatik iskemi-reperfüzyon, sildenafil, karaciğer, uzak organ

Introduction: Ischemia/ reperfussion damage on the liver caused by Liver blood flow interruption reducing the effects on the liver via sedinafil activity aimed to investigate histologically and biochemically. According to the reviewed literature, there are several created models of ischemia reperfussion for different organs and numerous research had been done by now. Especially hepatic ischemia reperfussion models; recently revealing the mechanisms of reperfussion damage occurring after successfully implemented liver transportation and also aims at the creation of approaches to prevention of reperfussion damage which occurs depend on mandatory pringle maneuver during surgical operations which were carried out towards liver and biliary tract. Also occurring ischemia reperfussion injury affect not only relevant organs but also other organs especially liver and kidney and are olso known to cause a formation systematic response in organism.The method applied for this purpose; clamping hepatoduedonal ligament 30-45 minutes ischemia and then reperfussion is applied, and we see that attempts to ensure that concentration of used agents reached maximum at the time of reperfussion starts. In addition, 4 groups were used for the standard single-agent in this study; the first and second groups reveal the drug efficacy without creating ischemia-reperfussion, the third and fourth groupd are formed after ischemia-reperfussion in order to determine the drug’s efficacy and the number of animals generally used in groups statistically acceptable are 10. In this study, as [part of experimental work blood and tissue sample from animals are analyzed histopathologically and biochemically and the effects of oxidative stress presented statistically. Sildenafil citrate phosphodiesterase type 5 (PDE 5) is an enxyme inhibitor and increases cGMP. In the 1980s it was attempted as antiangina, erectile side effects was noted and has been used widely in the treatment of erectile dysfunction. The physiological mechanism of erection is initiated by the release of nitric oxidein the corpus cavernosum. Nitric oxide ensures that activates guanylate cyclase, level of increase in guanylate cyclase triggers cGMP, which relax the smooth muscles of the corpora cavernosa and thus increase blood floow.PDE 5 out of the cavernous substance is found in various tissues in low concentration. Sildenafil citrate has also shown that reducing of the ability of thrombocyte forming thrombus. Material and Methods: We used 40 animals, 10 rat for each group, in our study. Ischemia was applied 30-45 min with the hepatoduedonal ligament clamping and then reperfusion is started. Groups are like these; the first group; only laparatomi, the second group; laparatomi and sildenafil, the third group; hepatic ischemia-reperfusion and the fourth group; hepatic ischemia-reperfusion and sildenafil. During experimental studies, sildenafil capsules were opened and appropriate dose required for animals had been created with the weighing scales. And then the powder was diluted with saline. Fifteen minutes before the ischemia , we gave sildenafil through the oral gavage. Sixty minutes after starting the experiment in 1-2 groups, 30 minutes after beginning reperfusion in 3-4 groups (60 minutes after beginning the experiment in all groups), blood was taken from the animals for biochemical analysis and sacrificed in this way. Simultaneously liver, lung and kidney tissue were removed for biochemical and histopathological examination. Results: As a result of the Plasma evaluation; TAS values were lower(P = 0,0274) in ischemia/reperfusion group compared with ischemia / reperfusion + sildenafil group.But there wasn’t difference between the TOS values(P = 0,0274).When compared values TAS and TOS in liver tissue,groups statistically significant difference was observed between(P = 0,012766 ve P = 0,004081) but histopatological scores when compared no difference between groups. (P = 0,1244) Conclusion: Sildenafil was partly to reduce the effects on hepatic ischemia reperfusion injury on the liver and distant organs, , although this difference was not statistically significant. Keywords: Hepatic ischemia-reperfusion, sildenafil, liver, remote organ