Biyokimyasal ve hematolojik parametrelerin arteryel kan basıncının sirkadyen ritmi ile ilişkisinin değerlendirilmesi

Giriş ve amaç Hipertansiyon (HT) yaygın olarak görülen bir kronik hastalık olup inme, kardiyovasküler hastalıklar, böbrek hastalıkları ve diğer vasküler hastalıklar için önemli bir risk faktö¬rüdür. Kan basıncının (KB) en yük¬sek değerlere sabah saatlerinde ulaştığı, gün içinde yavaş bir azalma gösterdiği ve gece saatlerinde en düşük de¬ğerlerde seyrettiği bilinmektedir. Non-dipper hi¬pertansiyonun(NDHT) kardiyovasküler mortalite ve morbiditenin öngörülmesinde prediktif bir değeri olduğu önceki çalışmalarda gösterilmiştir. Biz bu çalışmada kan basıncı sirkadyen ritminin hematolojik, biyokimyasal ve hormonal parametreleri ile olan ilişkisini araştırmayı amaçladık. Materyal-metod Ocak 2013-Şubat 2014 tarihleri arasında Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Kardiyoloji polikliniğine başvuran ve/veya kliniğinde yatan 18 yaş üstü ve 24 saatlik ambulatuvar kan basıncı ölçümü yapılmış hastalar bu retrospektif çalışmaya dahil edildi. Esansiyel HT'u olan103 hasta ve HT tanısı dışlanmış 53 kişi kontrol grubunu oluşturdu. Hasta grubu daha sonra AKBİ verilerine göre iki gruba kategorize edildi: NDHT ve dipper HT (DHT) grubu. NDHT, DHT ve kontrol grubundan oluşan çalışma popülasyonu hematolojik, biyokimyasal ve hormonal parametreler bakımından karşılaştırıldı. Bulgular Çalışmaya alınan toplam 156 bireyden 52'si NDHT grubunu, 51'i DHT grubunu ve 53'ü de kontrol grubunu oluşturdu. Gruplar yaş, cinsiyet, vücut kitle indexi, sigara içimi, hiperlipidemi, biyokimyasal parametreler bakımından benzerdi. NDHT grubunun 24 saatlik ortalama ve gece saatlerindeki ortalama sistolik ve diastolik KB değerleri, DHT grubuna göre anlamlı olarak daha yüksekti (her ikisi için de p <0,001). Gündüz ortalama sistolik ve diastolik KB değerleri ise hasta grupları arasında benzerdi (sırasıyla p = 0,064 ve p=0,164).Hematolojik parametrelerden ortalama nötrofil lenfosit oranı (NLO), platelet lenfosit oranı (PLO) ve ortalama trombosit hacmi (MPV) değerleri çalışma grupları arasında anlamlı farklılık gösteriyordu. NDHT hasta grubunda DHT ve kontrol grubuna göre ortalama NLO, PLO ve MPV değerleri daha yüksek bulundu (DHT için p = 0,010; p= 0,005 ve p= 0,036; kontrol grubu için sırasıyla p<0,001 , p<0,001 ve p=0,032) DHT grubunun ortalama MPV değeri kontrol grubundan daha yüksek (p=0,045) iken ortalama NLO ve PLO değerleri kontrol grubununkilere benzerdi (p=0,340, ve p= 0,650). NDHT grubunun DHT ye göre ortalama HT tanı süresi daha uzundu ve interventriküler septum (IVS) kalınlığı daha fazlaydı (sırasıyla p=0,023 ve p=0,032). Logistic regresyon analizinde, IVS (odds oranı:1,453; güven aralığı:1,066-1,978; p =0,026) ve MPV (odds oranı:1,472 güven aralığı 1,008-2,150; p =0,045) değerleri NDHT için bağımsız birer prediktör olarak bulundu. ROC analizinde 8,18 fl'nin üzerindeki MPV değerinin %69 sensitivite ve %65 spesifite ile NDHT'yi öngördürdüğü tespit edildi. Tartışma Yüksek MPV, NLO ve PLO değerleri NDHT hastalarının inflamatuvar süreçle daha yakın bir ilişki içinde olduğunu düşündürmektedir. Uzun süren HT varlığı, gece KB düşüşünün olmaması ve gün içerisinde KB kontrolünün efektif sağlanamaması vasküler yatağın daha fazla yüksek KB'na maruz kalmasına inflamatuvar sürecin hızlanmasına neden olduğu düşünülmektedir. Bu çalışma sonucunda NDHT'lu hastaların DHT'lu hastalara göre daha yüksek NLO, PLO, MPV ve IVS kalınlığı değerlerine sahip olduğunu, ayrıca IVS kalınlığı ve MPV'nin NDHT için bağımsız öngördürücü değere sahip olduğunu belirledik. Sonuç Bizim sonuçlarımız, kardiyovasküler ve serebrovasküler morbi-mortalitenin inflamatuar belirteçlerinin NDHT'lu hastalarda artmış olduğunu desteklemektedir. Anahtar kelimeler: Nondipper hipertansiyon, hematolojik parametreler,NLO, PLO, MPV

ABSTRACT Introduction Hypertension (HT) is the common chronic disorder as a major risk factor of stroke, cardiovascular (CV) diseases, and renal failure. It's known that blood pressure (BP) reaches the highest level in the early morning, shows mild decrement throughout the daytime and comes to the lowest values at night-time during sleep. In previous studies, non-dipper HT (NDHT) was found to be an independent predictor of CV morbid-mortality. We aimed to explore the association between circadian rhythm of BP with hematologic, biochemical and hormonal parameters. Material and Methods The patients above 18 years-of-age who underwent 24-hour ambulatory BP monitoring (ABPM) between Jan'13-Feb'14 at Dicle University Hospital were enrolled to this retrospective study. The study population was consisting of 103 patients with HT and age and gender-matched 53 healthy subjects as the control group. The patient group was further categorized according to ABPM data: NDHT and dipper HT (DHT) groups. The study groups were compared in terms of hematologic, biochemical and hormonal parameters. Results The study groups, NDHT group (n=52), DHT group (n=51) and healthy subjects (n=53), were groups comparable in terms of age, gender, body mass index, smoking habit, dyslipidemia and other biochemical parameters. Non-dipper HT group had significantly higher average systolic BP (SBP) and diastolic BP (DBP) at 24-hours average and during night-time (p <0.001 for both). Whereas, average SBP and DBP were similar between NDHT and DHT groups (p = 0.064 and p=0.164; respectively). In terms of hematologic parameters; neutrophil to lymphocyte ratio (NLR), platelet to lymphocyte ratio (PLR) and mean platelet volume (MPV) were evaluated. Non-dipper HT group had significantly higher NLR, PLR and MPV values than DHT group and healthy controls (p =0.010, p =0.005, and p =0.036, respectively compared to DHT group; p <0.001, p <0.001, and p =0.032, respectively compared to control group). Dipper HT group had higher MPV value (p =0.045), whereas similar NLR and PLR values (p =0.340 and p =0.650, respectively) compared to controls. Non-dipper HT group had longer HT diagnosis time duration (p =0.023) and had thicker interventricular septum (p =0.032) compared to DHT group. Interventricular septum thickness (odds ratio (OR) =1.453, confidence interval (CI) =1.066-1.978; p =0,026) and MPV (OR =1.472, CI =1.008-2.150; p =0,045) were found as independent predictors of non-dipper HT in the logistic regression analysis. We found in our study population that an MPV value of >8.18 fL predicts non-dipper HT with 69% sensitivity and 65% specificity in ROC curve analysis. Discussion The patients in NDHT group had higher NLR, PLR and MPV values indicating that they are in close relation with an inflammatory process. Longer HT diagnosis duration, lack of night-time decrease in BP and uncontrolled BP lead to high pressure exposure to vascular bed which is thought to result in propagation of inflammatory process. This study demonstrated that patients with NDHT have higher NLR, PLR, MPV values and IVS thickness than those of patients with DHT. In addition, IVS thickness and MPV are found as independent predictors of NDHT. Conclusion Our results support that inflammatory indicators of CV and cerebrovascular morbi-mortality are increased in patients with NDHT. Keywords: Non-dipper hypertension, hematologic parameters, NLR, PLR, MPV