Molla Halil’in bilgi ve varlık anlayışı : (Tesisu’l kavaid çerçevesinde)
dc.contributor.author | Kazan, Faruk | |
dc.date.accessioned | 2014-12-08T14:16:05Z | |
dc.date.available | 2014-12-08T14:16:05Z | |
dc.date.issued | 2013 | |
dc.department | Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Kelam | en_US |
dc.description.abstract | ÖZET Mollâ Halîl, Kelamî anlayı?ını en detaylı bir biçimde aktardağı eser, Te?sisu Kavâidi?l-akâid alâ mâ Senehe min Ehli?z-Zâhir ve?l-Bâtın mine?l--Fevâid adlı eserdir. Mollâ Halîl, Kelamî dü?üncesinin çoğunda E?a?rî Kelâma bağlı kaldığı bir gerçektir. Ama hem teorikte hem pratikte tasavvufî anlayı?tan etkilenmi?tir. Bu etkilenme bilgi ve varlık anlayı?ına da yansımı?tır. Etkilenmenin sonucu olarak Mollâ Halîl, bilgi anlayı?ında, bilgi araçlarından Kelamî dü?üncenin benimsediği üç araç olan akıl, duyu ve haberin yanına mükâ?afeden bahsetmektedir. Aynı ?ekilde varlık konusunda mutlak yokluktan yaratılmayı esas al- masına rağmen çok fazla etkilendiği “vahdet-i vücud” anlayı?ından bolca alıntılar yap- maktadır. Bunun neticesi olarak “sudur” fikrine dü?memek için de varlığın birliği değil görüntünün birliği olduğunu söyleyerek vahdetü?? ?ühûd anlayı?ına yer vermektedir. Molla Halil, eserlerinin çoğunda olduğu gibi Kelâmla ilgili eseri olan Te?sisu Kavâidi?l-akâid alâ mâ Senehe min Ehli?z-Zâhir ve?l-Bâtın mine?l—Fevâid?de de sen- tezlenmi? bir dü?üncenin i?lenmi? olduğu görülmektedir. Molla Halil?in, sözkonusu eserinde tassavufî görü?lere yer veriyor olması, Kelâmî-?rfanî bir yöntem olarak benim- sediğinin bir kanıtı olmakla beraber eseri önceki birçok Kelâm eserlerinden de farklı kılmaktadır. Anahtar Sözcükler: Bilgi, Varlık, Mollâ Halîl, Kelâm, Tesisu?l kavâid. VII ABSTRACT The book named Te?sisu Kavâidi?l-akâid alâ mâ Senehe min Ehli?z-Zâhir ve?l- Bâtın mine?l—Fevâid is the work that Mullah Khalil reflects his theological understand- ing in detail. It is a fact that Mullah Khalil, in the majority of his theological under- standing, follows internalizes stick to Eshari theological understanding. But, both in theory and in practice, he could not keep himself away from mystical understanding. This influence is reflected in his understanding of the knowledge and being. As a result of exposure in his understanding of knowledge, he mentions “mukashfa” as well as information tolls mental, sensory and news that theological thought adopted. Like- wise, although he, in entity, grounds on be created out of absolute nothing, he quotes profusely from “vahdetu?l vucud” understanding that influenced him profoundly. But as a consequence of this, for keeping from falling the idea of “sudur”, he approaches un- derstanding of “vahdetush shuhûd” by saying that unity is a unity of the image, not an entity. Mullah Khalil used synthesis procedure in many of his work. Likewise, it seems that a synthesized thought was handled in his book named Te?sisu Kavâidi?l-akâid alâ mâ Senehe min Ehli?z-Zâhir ve?l-Bâtın mine?l—Fevâid.Mullah Khalil quotes views of sufi in previously mentioned works. Although, this is a proof that he adopts this as a method, these sufi understanding make different the work from many theological works of the former. Key Words: Knowledge, Being, Mullah Khalil, Theology, Te?sisu?l Qavâid. | |
dc.identifier.citation | Kazan,F.(2013).Molla Halil’in bilgi ve varlık anlayışı : (Tesisu’l kavaid çerçevesinde).Diyarbakır : Dicle Üniversitesi | en_US |
dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11468/531 | |
dc.institutionauthor | Kazan, Faruk | |
dc.language.iso | tr | en_US |
dc.publisher | Dicle Üniversitesi | en_US |
dc.relation.publicationcategory | Tez | en_US |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/closedAccess | en_US |
dc.subject | İslam | en_US |
dc.subject | İslam önderleri | en_US |
dc.subject | Mollalar | en_US |
dc.subject | Din adamları | en_US |
dc.title | Molla Halil’in bilgi ve varlık anlayışı : (Tesisu’l kavaid çerçevesinde) | en_US |
dc.type | Master Thesis | en_US |