Akut biliyer pankreatitte apache II, Ranson ve Balthazar skorlama sistemlerinin morbidite tahminindeki yeri (Prospektif çalışma)

Giriş: Akut pankreatit tanısı alan hastaların tedavisinin planlanması hastalığın şiddetinin belirlenmesine bağlıdır. Akut pankreatit şiddetinin belirlenmesi, klinik komplikasyonların öngörülmesi ve potansiyel ölüm riskinin saptanması çok önemlidir. Akut pankreatit prognozunu öngörmek için Ranson, Acute Physiologic and Chronic Health Evaluation II (APACHE II) ve Balthazar sınıflaması gibi skorlama sistemleri kullanılmaktadır. Amaç: Akut biliyer pankreatitli hastalarda pankreatit şiddetini belirlemek ve hastaların takiplerinde kullanılmak üzere APACHE II, Ranson ve Balthazar skorlama sistemlerinin morbidite tahminindeki etkinlikleri ve varsa birbirlerine üstünlüklerini irdeledik. Materyal ve metot: 15.12.2009 - 15.12.2011 tarihleri arasında kliniğimize başvuran 131 akut biliyer pankreatitli hasta çalışmaya alınarak prospektif araştırıldı. Hastaların APACHE II, Ranson ve Balthazar şiddet skorları ayrı ayrı belirlendi. Her 3 skorlama sistemine göre hafif ve şiddetli pankreatit olmak üzere 2’şer grup oluşturulduktan sonra morbidite gelişenler ve gelişmeyenler olarak 2 alt grup daha oluşturuldu. Bulgular: 131 hastanın 51’inde (%38.9) lokal, 68’inde (%51.9) sistemik komplikasyon olmak üzere toplam 77 hastada (%58.8) morbidite geliştiği gözlendi. APACHE II skoruna göre 61 (%46.6), Ranson skoruna göre 77 (%58.8), Balthazar skoruna göre 58 (%44.3) hastada şiddetli pankreatit saptandı. Skorlama sistemlerinin morbidite tahmininde spesifite, sensitivite, pozitif prediktif değer ve negatif prediktif değerlerine bakıldığında APACHE II için %87.03, %70.13, %88.50, %67.14, Ranson için %74.04, %81.81, %81.81, %74.07, Balthazar için %98.15, %74.03, %98.27, %72.60 olarak saptandı. Sonuç: APACHE II, Ranson ve Balthazar skorlama sistemlerinin akut biliyer pankreatit hastalarının morbidite tahmininde etkin olduğu ancak Balthazar skorlama sisteminin morbidite ve lokal komplikasyon tahmininde, APACHE II skorlama sisteminin ise sistemik komplikasyon tahmininde diğer skorlama sistemlerinden daha etkin olduğu saptandı. Anahtar kelimeler: Akut biliyer pankreatit, morbidite, şiddet, APACHE II, Ranson, Balthazar

Introduction: In the patients with acute pancreatitis, the ideal treatment is mostly dependent on the severity of the case. Finding out this severity is critical both for predicting the clinical complications and assessing the mortality risk. Multifactorial scales include the Ranson criteria, Acute Physiology and Chronic Health Evaluation (APACHE II) systems, and Balthazar’s scoring. Aim: In this study, we aimed to investigate the severity of the pancreatitis in the patients with acute biliary pancreatitis and to find out the efficiency of the multifactorial scales (Ranson, APACHE II, and Balthazar) in predicting morbidity, and to assess their supremacy over each other, if any. Materials and methods: The prospective study included 131 acute biliary pancreatitis patients that were admitted to our department between December 15, 2009 and December 15, 2011. Each patient received separate scorings on Ranson, APACHE II, and Balthazar. Depending on these scores, the patients were grouped as mild and severe, which were then sub-grouped as morbidity and non-morbidity. Results: Of 131 patients, 51 (38.9%) patients had local and 68 (51.9%) had systemic complications while total morbidity occurred in 77 (58.8%) patients. Ranson criteria revealed severe pancreatitis in 77 (58.8%), APACHE II in 61 (46.6%), and Balthazar’s scoring in 58 (44.3%) patients. In predicting the morbidity, the specificity, sensitivity, positive predictive value, and negative predictive value were assessed for each multifactorial scale, respectively: Ranson: 74.04%, 81.81%, 81.81%, 74.07%, APACHE II: 87.03%, 70.13%, 88.50%, 67.14%; Balthazar: 98.15%, 74.03%, 98.27%, 72.60%. Conclusion: Through this study, it was revealed that Ranson, APACHE II, and Balthazar are effective predictors of morbidity in the patients with acute biliary pancreatitis; however, it was noted that Balthazar’s scoring is the best predictor of morbidity and local complications while APACHE II is more effective than the others in predicting systemic complications. Key words: Acute biliary pancreatitis, morbidity, severity, APACHE II, Ranson, Balthazar