Diyarbakır kenti civarında Dicle Nehri Vadisinde zamansal ve çevresel değişimin uzaktan algılama teknikleriyle incelenmesi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2024
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Dicle Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Akarsu vadileri ve yatakları nehir ekosistemleri için hayati öneme sahip doğal ortamlardır. Su
kaynaklarının ve nehir akış dinamiklerinin zaman içinde nasıl değiştiğini anlamak, özellikle
iklim değişikliği ve insan faaliyetleri nedeniyle, önemli çevresel sorunlara işaret edebilir. Nehir
yatak değişikliklerin belirlenmesi arazi kullanımı açısından da önemlidir. Bu bağlamda, Dicle
Nehri'nin su yüzey alanı ve nehir yatağı değişikliklerinin seyri çevresel sürdürülebilirlik için
kritik öneme sahiptir.
Bu çalışmada, Google Earth Engine (GEE) kullanarak Landsat 4, 5, 7 ve 8 uydu görüntüleri
aracılığıyla Diyarbakır kenti civarında Dicle Nehri'nin 1990-2020 yılları arasında su yüzeyi
değişimi ve nehir yatağı dinamikleri analiz edilmiştir. Normalized Difference Water Index
(NDWI) kullanılarak nehirdeki su yüzey alanı hesaplanmış, yatak yönelimleri belirlenmiş,
değişimler ve eğilimler grafiklere dönüştürülerek analiz edilmiştir.
Elde edilen sonunçlara göre özellikle yanlış arazi kullanımı ve kum ocaklarının faaliyeti
nedeniyle yatak bozulmaları ve beraberinde toprak nemi değişimleri gözlenmiştir. Ayrıca Tüm
müdahelelere rağmen nehrin kendi doğal gelişim seyrine bağlı olarak ve tektonik hatlara,
litolojik zayıf zonlara intibak ederek yatağını aşındırması nedeniyle, Dicle nehri vadisinde
öngörülemeyen çevresel değişimlerin kütle hareketlerinin ve doğal afetlerin meydana gelmesi
kaçınılmazdır.
River valleys and beds are vital natural environments for river ecosystems. Understanding how water resources and river flow dynamics change over time can indicate significant environmental issues, especially due to climate change and human activities. Identifying changes in riverbed conditions is also important for land use. In this context, the changes in the water surface area and riverbed dynamics of the Dicle River are critical for environmental sustainability. In this study, the changes in the water surface and riverbed dynamics of the Dicle River near Diyarbakır between 1990 and 2020 were analyzed using Landsat 4, 5, 7, and 8 satellite images through Google Earth Engine (GEE). The water surface area in the river was calculated using the Normalized Difference Water Index (NDWI), bed orientations were determined, and changes and trends were analyzed by converting them into graphs. According to the results obtained, especially due to improper land use and the activities of sand quarries, bed degradation and accompanying changes in soil moisture were observed. Additionally, despite all interventions, due to the river's natural development and its erosion of the bed in accordance with tectonic faults and lithologically weak zones, unpredictable environmental changes in the Dicle River valley, including mass movements and natural disasters, are inevitable.
River valleys and beds are vital natural environments for river ecosystems. Understanding how water resources and river flow dynamics change over time can indicate significant environmental issues, especially due to climate change and human activities. Identifying changes in riverbed conditions is also important for land use. In this context, the changes in the water surface area and riverbed dynamics of the Dicle River are critical for environmental sustainability. In this study, the changes in the water surface and riverbed dynamics of the Dicle River near Diyarbakır between 1990 and 2020 were analyzed using Landsat 4, 5, 7, and 8 satellite images through Google Earth Engine (GEE). The water surface area in the river was calculated using the Normalized Difference Water Index (NDWI), bed orientations were determined, and changes and trends were analyzed by converting them into graphs. According to the results obtained, especially due to improper land use and the activities of sand quarries, bed degradation and accompanying changes in soil moisture were observed. Additionally, despite all interventions, due to the river's natural development and its erosion of the bed in accordance with tectonic faults and lithologically weak zones, unpredictable environmental changes in the Dicle River valley, including mass movements and natural disasters, are inevitable.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Diyarbakır, Dicle Nehri, Uzaktan algılama, Arazi kullanımı
Kaynak
2. Uluslararası Kentsel ve Bölgesel Kalkınma Sempozyumu (ISURDEV’24), Bildiri Özeti Kitapçığı
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Karadoğan, S., Satar N., Kavak, M.T. (2024). Diyarbakır kenti civarında Dicle Nehri Vadisinde zamansal ve çevresel değişimin uzaktan algılama teknikleriyle incelenmesi. 2. Uluslararası Kentsel ve Bölgesel Kalkınma Sempozyumu (ISURDEV’24), Bildiri Özeti Kitapçığı, (ss. 32-33). Diyarbakır: Dicle Üniversitesi.
