Kadiriyye Şeyhi Ahmed Kuddûsî’nin Sultan II. Mahmud ve Sultan Abdülmecid’le olan münasebeti bağlamında yazdığı şiirler

Ahmed Kuddûsî; I. Abdülhamid, III. Selim, IV. Mus- tafa, II. Mahmud ve Abdülmecid dönemlerini idrâk etmiş bir mutasavvıftır. Ulaşabildiğimiz bilgilere göre bu padi- şahlar içerisinde II. Mahmud ve Abdülmecid’le görüşme ihtimalinin güçlü olduğu anlaşılmıştır. Bu görüşmelerden biri Rus savaşına iştirak ettiği “Şumnu” cephesinden dö- nüşünde bir müddet kalmış olduğu İstanbul’da Padişah II. Mahmud’la olduğu ifade edilmektedir. Yine vefatını müteakip çocukları ve damadının müracaatıyla Padişah Abdülmecid’in Kuddûsî’nin maaşıyla ve tekkesinin te- darikiyle ilgili olarak kendi yazdığı iki ayrı Berât’a Baş- bakanlık Osmanlı Arşivlerinde ulaşılmıştır. Ahmed Kuddûsî’nin yöneticiler (padişahlar, halife- ler) hakkındaki görüşleri mensur ya da manzum eserle- rinde sıklıkla ortaya konulmuş olup padişahlık, vezirlik, müftilik, kâdılık, vâlilik mesleklerinin büyük sâlihlerin hizmeti olduğunu ve bunların mükâfatlarının, âbidlerin zâhidlerin mücâhidlerin ve hayrât sahiplerinin mükâfat- larından daha fazla bulunduğu düşüncesiyle karşımıza çıkar. Yine padişahlığın bir nevi Allah’ın gölgesi olduğu, bütün mahlûkatın onun kanadının altında mahfuz, güve- nilir ve emniyet içerisinde nimetlenip merhamet gördük- leri bir makamdan bahseder. Şimdiye kadar yapılmış çalışmalarda Kuddûsî’nin padişahlarla münasebeti konusunda gözden kaçan birkaç husus çalışmamızın asıl konusunu oluşturmuş; görüştüğü ve hakkında medhiyeler yazdığı Sultan Abdülmecid dı- şında ikinci padişah’ın II. Mahmud olduğu anlaşılmıştır. Özellikle muhtelif nüshalarda bulunan binin üzerin- deki manzumeleri arasında iki sultan (II. Mahmud ve Ab- dülmecid) için dört adet şiirin (herbirine iki adet olmak üzere) kaleme alınmış olduğunun tespiti yapılmıştır.