Botan Vadisi Milli Parkı
| dc.authorid | 0000-0002-0680-5745 | |
| dc.contributor.author | Karadoğan, Sabri | |
| dc.date.accessioned | 2025-04-17T10:27:32Z | |
| dc.date.available | 2025-04-17T10:27:32Z | |
| dc.date.issued | 2025 | |
| dc.department | Dicle Üniversitesi, Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi, Coğrafya Eğitimi Bölümü | |
| dc.description.abstract | Botan Çayı Vadisi ve Milli Parkı, Siirt ve çevresinde, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin plato alanı ile Güneydoğu Toroslar arasında, Siirt şehrinin doğusunda yer alan jeolojik ve jeomorfolojik açıdan zengin bir sahadır. Vadi ve çevresi, Jura tipi kıvrımlı yapılar üzerinde kurulmuş olup, Garzan, Sadak ve Kavika antiklinalleri ile senklinaller yörenin topografyasını şekillendirmiştir. Botan Çayı, Kezer ve Reşan çayları, derin vadiler yararak plato yüzeyi ile vadi tabanı arasında yaklaşık 500 metrelik yükselti farkı oluşturmuştur. Bu akarsular, tektonik hareketlerin etkisiyle kafesli drenaj ağına sahip kıvrımlı ve kırıklı bir arazi yapısı sergiler. Bölgenin jeolojik yapısı Üst Kretase’den günümüze uzanan çeşitli formasyonlardan oluşur. Garzan Formasyonu (Üst Kretase), karstik yapılar ve yer altı çökmeleriyle dikkat çekerken, Germav Formasyonu (Üst Kretase-Paleosen) gri marn serisiyle tanınır. Gercüş Formasyonu (Paleosen-Alt Eosen), kırmızı marn ve konglomera tabakalarıyla erozyona duyarlıdır. Hoya (Midyat) Formasyonu (Orta Eosen) ise plato yüzeylerini örten, erozyona dirençli kalkerleriyle öne çıkar. Tektonik açıdan aktif bir konumda bulunan yöre, Arap platformu ile Anadolu levhasının temas hattında yer alır ve kuzey-güney yönlü sıkışmalar sonucu kıvrımlar, faylar ve bindirmeler oluşmuştur. Jeomorfolojik olarak, Botan Vadisi tektonik hareketler ve akarsu aşındırmalarının etkileşimiyle şekillenmiştir. Botan Çayı, Kavika ve Gökçedağ antiklinallerini yararak derin kanyon vadiler ve gömük menderesler oluşturmuştur. Bu vadiler, erozyon, heyelan ve taş düşmesi gibi kütle hareketlerine duyarlıdır. Bölgedeki barajlar (Alkumru, Kirazlık ve Ilısu), vadi ekosistemini ve jeomorfolojik dengeyi etkileyen, ayanı zamanda vadiye yeni peyzaj görünümü kazandıran beşeri unsurlardır. İklimsel olarak, Siirt’in yıllık yağış ortalaması 735,2 mm, ortalama sıcaklığı 16,1°C’dir. Botan Çayı’nın akımı ilkbahar aylarında (nisan-mayıs) pik yapar ve yıllık ortalama 133,453 m³/sn’dir. Flora ve fauna açısından zengin olan vadi, meşe ormanları, Akdeniz ve İran-Turan fitocoğrafya bölgelerine ait bitki türleri ile kurbağa, sürüngen, kuş ve memeli türlerini barındırır. 15 Ağustos 2023’te Resmi Gazete’de yayımlanan kararla “Botan Vadisi Milli Parkı” ilan edilen saha, 120 bin dönümlük alanı ve 29 kilometrelik güzergahıyla Siirt merkez, Tillo ve Eruh ilçelerini kapsar. Tarihi İpek Yolu’nun bir kısmı, kiliseler, manastırlar ve Rasıl Hacar Tepesi gibi doğal güzellikleriyle ziyaretçilerin ilgisini çeken Milli park çevresinin, tektonik ve kütle hareketleri, erozyon ve barajların çevresel etkileri gibi riskleri barındıran, korunması gereken hassas bir çevre olduğu unutulmamalıdır. | |
| dc.identifier.citation | Karadoğan, S.(2025). Botan Vadisi Milli Parkı, İçinde, Kozak, N. (Editör), Online Türkiye Turizm Ansiklopedisi, https://turkiyeturizmansiklopedisi.com/botan-vadisi-milli-parki--10012 | |
| dc.identifier.uri | https://turkiyeturizmansiklopedisi.com/botan-vadisi-milli-parki--10012 | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11468/32218 | |
| dc.institutionauthor | Karadoğan, Sabri | |
| dc.institutionauthorid | 0000-0002-0680-5745 | |
| dc.language.iso | tr | |
| dc.publisher | Online Türkiye Turizm Ansiklopedisi | |
| dc.relation.ispartof | Online Türkiye Turizm Ansiklopedisi | |
| dc.relation.publicationcategory | Diğer | |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | |
| dc.subject | Siirt | |
| dc.subject | Milli Park | |
| dc.subject | Botan Çayı Vadisi | |
| dc.title | Botan Vadisi Milli Parkı | |
| dc.type | Other |
