Tebeşirleşmeye Toleranslı Mercimek Genotiplerinin Belirlenmesi
[ X ]
Tarih
2017
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Mercimek (Lens culinaris M.), tane ve saman olarak iyi bir pazar değerine sahiptir. Ayrıca iyi bir toprak koruyucu, toprak işlemesiz tarımda ikinci ürün için iyi bir ön bitki ve süresi gittikçe azalan yağışlı bahar ayları için erkenci bir ürün ve iyi bir kurak iklim bitkisidir. Mercimek tanelerinde görülen buruşma, krater oluşumu ve büzülme gibi fiziksel görüntü bozukluğuna neden olan, tanenin kalite ve kantitesine olumsuz etkilerde bulunan ve ?tebeşirleşme? diye adlandırılan unsulaşma problemi ülkemizde büyük sorun haline gelmiştir. Bu çalışma mercimek tanelerinde tebeşirleşmeye neden olan zararlılara (Dolycoris baccarum L. ve Piezodorus lituratus F.) karşı toleranslı mercimek genotiplerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Çalışma iki yıllık olup birinci yıl (2015-2016 yetiştirme sezonu) Diyarbakır?da kafes denemesi, ikinci yıl (2016-2017 yetiştirme sezonu) Diyarbakır?da kafes ve açık alan, Siverek?te ise açık alan denemesi olarak yürütülmüştür. Çalışmanın birinci yılında 112, ikinci yılında ise birinci yıl çalışmaları sonucunda öne çıkan 20 genotip değerlendirilmiştir. Çalışmada incelenen özelliklerden elde edilen veriler korelasyon ve varyans analizine tabii tutulmuştur. Korelasyon analiz sonuçlarına göre erkenciliğin (çiçeklenme ve olgunlaşma gün sayısı) dekara tane verimine olumlu, tebeşirleşme oranına ise olumsuz etkide bulunduğu belirlenmiştir. Dolayısıyla erkenci genotiplerin tebeşirleşmeden daha az zarar gördüğü ve dekara tane verimlerinin de daha yüksek olduğu saptanmıştır. Çalışma sonucunda hem kafes, hemde açık alan denemelerinde dekara tane verimi, erkencilik, tebeşirleşme oranı ve diğer verim parametreleri yönünden 5 nolu genotip öne çıkmıştır. Bu genotipin çeşit adayı olarak tescile sunulması uygun görülmüştür. Mercimek ıslah çalışmalarında 5 nolu genotiple birlikte öne çıkan 2, 4, 10 ve 16 nolu genotiplerin tebeşirleşme ve verim yönünden genetik materyal olarak değerlendirilebileceği kanaatine varılmıştır.
Açıklama
15.10.2017 00:00
