Education Technology Standards Self-Efficacy (ETSSE) Scale: A Validity and Reliability Study1 0F1

Problem Durumu: Yakın gelecekte, diğer bazı alanlarda olduğu gibi eğitim alanında da, uluslararası standartlarda eğitim veren kaliteli okul ve üniversiteler; kalitesiz olan ve çağa ayak uyduramayan kurumların yerini alacaktır (Özcan, 2013). 21. yüzyıl becerilerinin ne olması ile ilgili ulusal ve uluslararası düzeyde yapılan çalışmalar öğrencilerde, öğretmenlerde ve yöneticilerde bulunması gereken özellikleri standartlar biçiminde ifade ederken bilgi ve iletişim teknolojilerini etkin biçimde kullanma becerisinin temel beceriler arasında olduğu belirtilmiştir (Voogt ve Roblin, 2010). ISTE'nin yayımladığı 2008 Uluslararası Eğitim Teknolojisi Standartlarına göre öğretmenler; dijital çağın öğrenme deneyimlerini tasarlayarak öğrencilerin öğrenmelerini kolaylaştıran ve yaratıcı düşünmelerini teşvik eden, dijital çağın çalışma anlayışına öncülük eden, bir dijital vatandaşın sahip olduğu sorumlulukları bilen ve okul içinde ya da dışında mesleki gelişim ve liderlik etkinliklerine katılan, yirmi birinci yüzyıl becerisi sergileyen bireylerdir. Bu araştırmanın amacı, ISTE tarafından öğretmen ve öğretmen adayları için en son belirlenen (2008) uluslararası eğitim teknolojisi standartlarının beş boyutlu yapısının Doğrulayıcı Faktör Analizi(DFA) ile test etmek ve Eğitim Teknolojisi Standartlarına Yönelik Özyeterlik (ETSYÖ) ölçeğini geliştirmektir Araştırmanın Yöntemi: Araştırmanın ölçek geliştirme sürecinde seçilen çalışma gruplarını; 2014-2015 öğretim yılının bahar döneminde Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi'nin öğrenim gören öğretmen adayları ve Diyarbakır ili merkez ilçelerinde bulunan ortaokul ve lise öğretmenleri oluşturmaktadır. Veriler öğretmen adayları (DFA1; n=473) ile öğretmenler (DFA2; n=394) olmak üzere iki farklı gruptan toplanmıştır. Araştırmada ölçeğin kapsamını belirlemek için öncelikli olarak ISTE-T (2008) standartları ve performans göstergeleri ve açıklamaları incelendikten sonra bu standartları açıklayan Morphew (2012) ve Cennamo, Ross ve Ertmer'in (2010) çalışmaları da göz önünde tutulmuş ve alan uzmanlarının değerlendirmesi için 62 maddelik bir anket formu oluşturulmuştur. 12 katılımcı uzmanın görüşlerini belirttiği kapsam geçerlik oranları(KGO) hesaplanmıştır. KGO hesaplandıktan sonra 40 maddelik bir pilot ölçek hazırlanmıştır. ETSYÖ ölçeğinin alt boyutları, (1) Öğrencilerin öğrenmelerini kolaylaştırma ve yaratıcılığı teşvik etme (2) Dijital çağa uygun öğrenme ortamları ve değerlendirme etkinlikleri tasarımlama ve geliştirme (3) Dijital çağın çalışma ve öğrenme anlayışına öncülük etme (4) Dijital vatandaşlıkta model olma (5) Mesleki gelişim ve liderlik etkinliklerine katılma şeklindedir. Araştırmada, Hem DFA1 hem de DFA2 grubu için DFA'nın uygulanmasından önce Tabachnick ve Fidell (2007) tarafından belirtilen sayıltılara göre veri setleri incelenmiştir. Örneklem ve kayıp veri, doğrusallık ve normallik, çoklu bağlantılılık ve aykırı gözlemler ön koşulları incelendikten sonra öğretmen ve öğretmen adayları için iki farklı doğrulayıcı faktör analizi uygulanmıştır. Araştırmanın Bulguları: DFA1 için birinci düzey DFA bulguları [?2 (729, N = 473) = 1781.64, p < .000, RMSEA=.055, S-RMR=.049, NFI = .95, NNFI=.97, CFI=.97, IFI=.97] kurulan modelin kabul edilebilir uyum gösterdiğini ortaya koymaktadır. ETSYÖ'nün alt ölçekleri ile tek bir yapıya yönelip yönelmediğinin belirlenmesi için DFA1 grubunun veri seti ile ikinci düzey DFA uygulanmış ve bulgulara göre ETSYÖ'nün genel yapısı da kabul edilebilir uyum göstermiştir [?2 (734, N = 473) = 1857.23, p < .000, RMSEA=.057, S-RMR=.053, NFI = .95, NNFI=.97, CFI=.97, IFI=.97]. DFA2 için birinci düzey [?2 (727, N = 394) = 1886.31, p < .000, RMSEA=.064, SRMR=.056, NFI = .95, NNFI=.97, CFI=.97, IFI=.97]; ikinci düzey [?2 (732, N = 394) = 2362.77, p < .000, RMSEA=.069, S-RMR=.059, NFI = .95, NNFI=.97, CFI=.97, IFI=.97] şeklindedir ve bu sonuçlar ölçeğin kabul edilebilir olduğunu göstermektedir. ETSYÖ ölçeğinin uyum geçerliğini ortaya koymak için Çoklar ve Odabaşı (2009) tarafından geliştirilen Uluslararası Eğitim Teknolojileri Birliği'nin öğretmen ve öğretmen adayları için belirlediği Ulusal Eğitim Teknolojisi Standartlarını (2000) temel alan Öğretmenlere Yönelik Eğitim Teknolojisi Standartlarını Belirleme Ölçeği (ETSÖ) kullanılmıştır. ETSYÖ ve ETSÖ 114 kişilik bir gruba uygulanmıştır. Her iki ölçekten alınan puanlar arasında hesaplanan korelasyon katsayısı .83 (p<.01) olarak bulunmuştur. ETSYÖ ölçeği ile ETSÖ arasında yüksek düzeyde, pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir. ETSYÖ Ölçeğinin madde ayırt ediciliği için düzeltilmiş madde-toplam korelasyonu hesaplanmıştır. DFA1 ve DFA2 grupları ile gerçekleştirilen çözümlemelerde madde toplam korelasyonuna ilişkin değerlerin .34 ile .67 arasında değiştiği görülmüştür. Ölçeğin güvenirliğine ilişkin bulguların incelenmesi için hem Cronbach Alpha hem de McDonald (Omega) katsayısı değerlerine bakılmış ve Cronbach Alpha değerleri tüm ölçek için .95, 1.boyut=.83; 2.boyut=.87; 3.boyut=.77; 4.boyut=.78; 5.boyut=.85 çıkmıştır. McDonald'ın Omega katsayısı incelendiğinde tüm ölçek için .96, 1.boyut=.83; 2.boyut=.87; 3.boyut=.77; 4.boyut=.76; 5.boyut=.86 çıkmıştır. Ayrıca, her bir alt ölçeğin ve birleşik ölçeğin (ETSYÖ) ölçtüğü eğitim teknolojisi standartları öz yeterlik boyutlarındaki %27'lik alt ve %27'lik üst grupların puan ortalamaları arasındaki farkların istatistiksel olarak anlamlı olduğu görülmüştür. Araştırmanın Sonuçları ve Önerileri: Alanyazında ISTE'nin eğitim teknolojisi standartları ya da UNESCO'nun BİT yeterlikleri çerçevesi ile ilgili çalışmaların yeterli olmadığı söylenebilir. Zira, eğitim teknolojisi standartları uluslararası katılımcılar tarafından sürekli geliştirildikleri için güncel çalışmaların yapılmasına gereksinim vardır. Kadijevich ve Haapasalo (2008) da eğitim teknolojisi standartlarının (davranış, isteklilik, ilgi, tutum, destek, deneyim vs.) çeşitli kanıtlara dayalı kaynaklar kullanarak niteliksel ve niceliksel biçimde incelenmesi gerektiğini vurgulamıştır. Bu araş