Yerel yönetimlerin karar ve yürütme organlarının seçilme yeterliliği

“Mahallî idareler; il, belediye veya köy halkının mahallî müşterek ihtiyaçlarını karşılamak üzere kuruluş esasları kanunla belirtilen ve karar organları, gene kanunda gösterilen, seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan kamu tüzelkişileridir.” Anayasanın 127’nci maddesi ile özellikle karar organının seçimle iş başına gelmesi anayasal bir güvence altına alınmıştır. Peki, mahalli idarelerin organlarından hangileri karar organı, hangileri yürütme organıdır? Bu organlara aday olmak isteyen kişiler hangi şartları taşımalı ya da taşımamalıdır? Özellikle yerel seçimlerin yaklaştığı zamanlarda ve bu seçimlere adaylık süreci dönemlerinde bu sorular sıklıkla gündeme gelmektedir. Bu çalışmada yerel yönetim organlarının öncelikle karar ve yönetim organlarının neler olduğu incelenmiş; devamında bu organların seçilme yeterlilikleri, 2972 sayılı “Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun” ile diğer kanunlarda yer alan seçilme yeterliliğine ilişkin özel düzenlemeler bağlamında, incelenmiştir. Ayrıca hükmün açıklanmasının geriye bırakılması, cezanın ertelenmesi gibi belirli ceza muhakemesi müesseseleri ile memnu hakların iadesi, suçun adli sicilden silinmesi, taksirli suç ve kasıtlı suç, çifte vatandaşlık, vatandaşlıktan izin alma suretiyle çıkma gibi durumların seçilme yeterliliğini etkileyip etkilemediği yüksek seçim kurulu kararları ışığında değerlendirilmiştir.

“Local administrations; provincial, municipality or village people to meet the common needs of the foundation principles laid down by the law and decision-making organs, as shown in the law, elected by the electorate are public legal entities.” With Article 127 of the constitution, especially the decision-making organ get to work with the election is guaranteed a constitutional. So, which of the organs of local governments is the decision-making organ, which is the executive organs? Which qualifications should have the persons who want to be candidates for these organs or should have not? These questions are frequently brought to the agenda especially in the times when local elections are approaching and during the period of candidacy for these elections. In this study, first of all, the decision and executive organs of the local administrations were examined; afterwards, the qualifications for selection of these organs were examined in the context of the special arrangements in the Law No. 2972 “The Law on the Selection of Local Administrations and Neighborhood Headmen and Elder Committees” and other special regulation about qualification. In addition, it was evaluated in the considering of the decisions of the High Election Board, whether the postponement of the announcement of the provision, the restitution of the penalty, the restitution of the criminal proceedings with the criminal proceedings, the deletion of the crime from the judicial registry, the crime of intentional crime and deliberate crime, dual citizenship and the expulsion of the citizenship, were affected.