Râşit halifeler dönemindeki şer'i siyasi hükümlerde maslahat-ı mürsele

Bu tez, râşit halifeler döneminde konulan şer'î siyasi hükümlerin maslahat-ı mürsele prensibi ekseninde verildiği bilgisini muhtevidir. Bu çerçevede tez giriş, üç bölüm ve sonuç kısmından oluşmaktadır. Girişte tezin amacı, önemi, konusu, tezin yöntemi ve konuyla ilgili yapılmış çalışmalara değindik. Birinci bölümde maslahat-ı mürsele kavramını açarak mürsel maslahatların kaynaklık değerini, ölçütlerini, kısımlarını, derecelerini ve maslahat-ı mürsele'den kastın ne olduğunu deklare ettik. İkinci bölümde siyâset-i şer'iyye kavramını ele alarak İslam hukukundaki yerini, önemini, fıkhî delillerle olan irtibatını ve siyâset-i şer'iyye'ye uygun olarak verilen hükümlerin meşruiyetini izah ettik. Nitekim hukuk metinlerinin doğru analiz edilmesinde metodoloji kadar kavramların neyi ifade ettikleri de önem arz eder. Üçüncü bölümde maslahat-ı mürsele'nin, râşit halifeler döneminde ortaya çıkan siyasi olayların hükümlerine kaynaklık değerini inceledik. Râşit halifelerin, devlet başkanı olarak uygulamaları ve verdikleri hükümler, İslam hukukunun teşekkül sürecinde büyük rol üstlenmiştir. Erken dönemin daha iyi anlaşılabilmesi adına râşit halifeler döneminde yapılan içtihatların incelenip değerlendirmeye tabi tutulması büyük bir önemi haizdir. Bu noktada râşit halifelerin kendi dönemlerindeki siyasi görüşlerinde içtihat ettiklerini ve bu tasarruflarında maslahat prensibini gözettiklerini ortaya koymaya çalıştık. Sonuç kısmında ise ulaşmış olduğumuz hususları ifade ettik.

This thesis includes the information that religious policy provisions, which came up in the period of Rashidun Caliphets, are established in principle of sent interest. In this aspect, the thesis consists of the parts; introduction, three parts and conclusion. In the introduction, we mentioned the aim, the importance and the method of the thesis and the studies made about the subject. We explained the resource value, the criteria, the sections, the degrees of sent interest and what is implied by it in the first part by expanding the term 'sent interest'. By approaching the term religious politics, we elucidated its place and importance in Islamic law, its connection with legal evidences and the legitimacy of the provisions given according to religious politics in the second part. Thus, what the concepts mean are as important as methodology in analyzing legal texts correctly. In the third part, we examined the resource value of sent interest for the provisions of political events that occured during the period of Rashidun Caliphets.The administrations and provisions of Rashidun Caliphets as president have had a great role in the formation process of Islamic law. In order to better understand the early period, the examination and evaluation of the precedents made during the period of Rashidun Caliphets are of great importance. At this point, we tried to reveal that Rashidun Caliphets jurisprudence according to their own political view of that time and that they study the principle of interest in this providence. In the conclusion part, we stated the matters we have reached.