Osmanlı Devlet salnamelerinde katolik ermeniler (1847-1918)

dc.contributor.authorSeyfeli, Canan
dc.date.accessioned2024-04-24T19:05:01Z
dc.date.available2024-04-24T19:05:01Z
dc.date.issued2012
dc.departmentDicle Üniversitesien_US
dc.description.abstractMakalenin konusu Katolik Ermenilerin 1847-1918 yılları arasındaki durumlarıyla ilgilidir. Kaynağı bu tarihler arasında 68 sayı yayımlanmış olan Osmanlı Devlet Salnameleridir. Amacı Osmanlı resmi yayın organlarında Katolik Ermenilere bakışı ortaya koymaktır. Ayrıca Katolik Ermenilerin ayrı bir millet olarak kabul edilmeleri ve diğer Katoliklerin durumlarının resmi belgelerden hareketle anlaşılmasını kolaylaştırmaktır. Osmanlı, gayrimüslimleri “fetih öncesi yapının korunması” ilkesine göre idare etmiştir. Fetihten önce, Osmanlı idaresi altındaki coğrafyada yaşayan Katolik Ermeniler kendilerine ait bir hiyerarşi oluşturamamışlardır. Ermeniler arasında Katolikliğin yayılması Ermenilerin yaşadığı bölgelerin çoğunda fetih sonrasında, Osmanlı idaresi altında gelişmiştir. Katolik Ermenilerin çoğalıp, Romaya ayrı bir hiyerarşi olduklarını kabul ettirdiklerinde, 1740’da, Osmanlı onları İstanbul Ermeni Patrikliği aracılığıyla idare ediyordu. Osmanlı, fetih öncesi yapıyı korumaya çalıştığı için bu Katolik Ermenileri ayrı bir hiyerarşi, yani millet olarak kabul etmemiştir. Bu nedenle belgelerde eski hiyerarşiyi ‘asıl Ermeniler’ diye isimlendirmiştir. Ancak Katolik hiyerarşiyi Sultan Mahmut 1830’da kabul etmiştir. İlk Katolik lider rahip Andon Nurican seçilmiştir. Roma, onu İstanbul başpiskoposu olarak onaylamıştır. Ancak hükümet, Osmanlı uyruğundan olmadığı için kabul etmemiştir. Yerine Hagop Çukuryan seçilmiş ve Osmanlı 5 Ocak 1831’de onaylamıştır. Osmanlı hükümeti patrik unvanını ilk olarak 1835’te kabul etmiştir. Katolik Ermeni Hiyerarşisine diğer Katolik milletler (Süryani Katolik, Keldani, Maruni, Melkit, Bulgar Katolik) de bağlanmıştır. Osmanlı Katoliklerinden Rum Melkitler ve Ermeni Katoliklerin ayrı millet olarak kabul edilmesi ilk salnamede ayrı kaydedilmelerinden anlaşılmaktadır. Sonuç olarak Katolik Ermeniler, gayrimüslimlere yer verilen ilk salnameden sonuncusuna kadar sadece bir sayıda kaydedilmemişlerdir. Bunun yanında Osmanlı devletindeki Katoliklerin karmaşık yapılanması, aynı anda iki merkez ve lider gibi, salnamelere de yansımıştır.en_US
dc.identifier.endpage182en_US
dc.identifier.issn1300-7491
dc.identifier.issn2791-6057
dc.identifier.issue69en_US
dc.identifier.startpage145en_US
dc.identifier.trdizinid125904
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/yayin/detay/125904
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11468/27007
dc.identifier.volume18en_US
dc.indekslendigikaynakTR-Dizin
dc.language.isotren_US
dc.relation.ispartofFolklor/Edebiyat
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanıen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.titleOsmanlı Devlet salnamelerinde katolik ermeniler (1847-1918)en_US
dc.titleOsmanlı Devlet salnamelerinde katolik ermeniler (1847-1918)
dc.typeArticleen_US

Dosyalar