Çocukluk çağı duygusal ihmali ile psikolojik belirtiler arasındaki ilişkide öz şefkat ve bilişsel-davranışsal kaçınmanın aracı rolü
Yükleniyor...
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Dicle Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu tez çalışmasında 550 genç yetişkin üniversite öğrencisinde çocukluk çağı duygusal ihmali ve psikolojik belirtiler arasındaki ilişkide öz şefkat ve bilişsel-davranışsal kaçınmanın sıralı aracı rolleri ilişkisel tarama modeli temelinde incelenmiştir. Veri toplama aşamasına geçilmeden önce Bilgilendirilmiş Onam Formu ile katılımcıların onamları alınmış ve ardından Demografik Bilgi Formu, Çocukluk Çağı Ruhsal Travma Ölçeği, Öz-Anlayış Ölçeği, Bilişsel-Davranışsal Kaçınma Ölçeği ile Kısa Semptom Envanteri katılımcılara sunulmuştur. Katılımcılara kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemi ile ulaşılmıştır. Veriler sosyal medya platformları aracılığı ile online ve yüzyüze olarak toplanmıştır. Veri toplama sürecinin ardından temel betimsel istatistik analizleri, korelasyon analizleri, bağımsız örneklem t testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA), IBM SPSS programı kullanılarak yürütülmüştür. Ardından tüm aracılık modeli PROCESS MACRO (Model 6) analizi ile test edilmiştir. Korelasyon analizlerine göre çocukluk çağı duygusal ihmali öz şefkat ile negatif; bilişsel-davranışsal kaçınma ve psikolojik belirtilerle pozitif yönde ilişkili olduğu, ayrıca, öz şefkatin bilişsel-davranışsal kaçınma ve psikolojik belirtilerle negatif yönde ilişkili olduğu belirlenmiştir. Bilişsel-davranışsal kaçınmanın ise psikolojik belirtilerle pozitif yönde ilişkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, çocukluk çağı duygusal ihmali düzeyleri ebeveynlerinin eğitim düzeyleri düşük olanlarda, kardeş sayısı 4 ve daha fazla olanlarda; 4. ya da daha sonraki sıralarda doğanlarda daha yüksektir. Öz şefkat düzeyleri düşük gelir grubunda ve günlük işlevselliği bozan yaşam olayının olması durumunda daha yüksektir. Bilişsel-davranışsal kaçınma düzeyleri düşük gelir grubunda; psikolojik belirti düzeyleri de düşük ve orta gelir grubunda yer alan katılımcılarda daha yüksektir. Son olarak, çocukluk çağı duygusal ihmali ile psikolojik belirtiler arasındaki ilişkide öz şefkatın ve bilişsel-davranışsal kaçınmanın sıralı aracılık rolünün anlamlı olduğu anlaşılmıştır. Bulgular ilgili araştırmalar kapsamında tartışılmış, çalışmanın sınırlılıkları, gelecekteki çalışmalar ve alanda çalışan ruh sağlığı uzmanları için öneriler sunulmuştur.
The aim of this thesis is to examnine the sequential mediating roles of self-compassion and cognitive-behavioral avoidance in the relationship between childhood emotional neglect and psychological symptoms in 550 young adult university students on the basis of the relational screening model. Before proceeding to data collection phase, the consents of the participants were obtained with "Informed Consent Form" and "Demographic Information Form", "Childhood Mental Trauma Scale", "Self-Compassion Scale", "Cognitive-Behavioral Avoidance Scale" and "Short Symptom Inventory" were presented to the participants. Participants were reached by convenience sampling method. Data were collected face-to-face and online through social media platforms. After the data collection process, descriptive statistical analysis, correlation analysis, independent sample t-test and one-way analysis of variance (ANOVA) were carried out using IBM SPSS v.4. Then, the entire mediation model was tested utilizing PROCESS MACRO (Model 6) analysis. According to correlation analysis, childhood emotional neglect is negatively related to self-compassion and positively related to cognitive-behavioral avoidance and psychological symptoms. It was understood that self-compassion was negatively associated with cognitive-behavioral avoidance and psychological symptoms, and that cognitive-behavioral avoidance was positively associated with psychological symptoms. In addition, childhood emotional neglect scores are higher in those with low education levels of their parents, those with 4 or more siblings, and those born in the 4th or later orders. Self-compassion scores are higher in low-income group and in the presence of life events disrupting daily functioning. Cognitive-behavioral avoidance scores are higher in low-income group; psychological symptom mean scores are also higher in participants in low and middle-income groups. Finally, sequential mediating roles of self-compassion and cognitive-behavioral avoidance were found to be significant in the relationship between childhood emotional neglect and psychological symptoms. The findings were discussed within the scope of related research, and the limitations of the study, future studies and recommendations for mental health professionals were presented.
The aim of this thesis is to examnine the sequential mediating roles of self-compassion and cognitive-behavioral avoidance in the relationship between childhood emotional neglect and psychological symptoms in 550 young adult university students on the basis of the relational screening model. Before proceeding to data collection phase, the consents of the participants were obtained with "Informed Consent Form" and "Demographic Information Form", "Childhood Mental Trauma Scale", "Self-Compassion Scale", "Cognitive-Behavioral Avoidance Scale" and "Short Symptom Inventory" were presented to the participants. Participants were reached by convenience sampling method. Data were collected face-to-face and online through social media platforms. After the data collection process, descriptive statistical analysis, correlation analysis, independent sample t-test and one-way analysis of variance (ANOVA) were carried out using IBM SPSS v.4. Then, the entire mediation model was tested utilizing PROCESS MACRO (Model 6) analysis. According to correlation analysis, childhood emotional neglect is negatively related to self-compassion and positively related to cognitive-behavioral avoidance and psychological symptoms. It was understood that self-compassion was negatively associated with cognitive-behavioral avoidance and psychological symptoms, and that cognitive-behavioral avoidance was positively associated with psychological symptoms. In addition, childhood emotional neglect scores are higher in those with low education levels of their parents, those with 4 or more siblings, and those born in the 4th or later orders. Self-compassion scores are higher in low-income group and in the presence of life events disrupting daily functioning. Cognitive-behavioral avoidance scores are higher in low-income group; psychological symptom mean scores are also higher in participants in low and middle-income groups. Finally, sequential mediating roles of self-compassion and cognitive-behavioral avoidance were found to be significant in the relationship between childhood emotional neglect and psychological symptoms. The findings were discussed within the scope of related research, and the limitations of the study, future studies and recommendations for mental health professionals were presented.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Çocukluk çağı travmaları, Çocukluk çağı duygusal ihmali, Öz şefkat, Kaçınma, Bilişsel-davranışsal kaçınma, Psikolojik belirtiler, Childhood traumas, Childhood emotional neglect, Self compassion, Avoidance, Cognitive- behavioral avoidance, Psychological symptoms
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Kaygusuz, R. (2023). Çocukluk çağı duygusal ihmali ile psikolojik belirtiler arasındaki ilişkide öz şefkat ve bilişsel-davranışsal kaçınmanın aracı rolü. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dicle Üniversitesi, Diyarbakır.
