Makarnalık buğday (Triticum durum Desf.) genotiplerinin morfolojik özellikleri ile verim ve kalite ilişkilerinin incelenmesi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2023

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Dicle Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Dünya genelinde değişen iklim değişikliği, kuraklık gibi gıda güvenliğini olumsuz etkileyecek abiyotik stres faktörlerini meydana getirmektedir. İnsan beslenmesinde kilit rol oynayan buğday dünya genelinde büyük öneme sahip bir tahıl türüdür. Bu tezde kuraklık stresi altında yetiştirilen makarnalık buğday genotiplerinin fizyolojik, morfolojik ve verim parametrelerine bakılarak, kuraklık stresine tolerası yüksek genotiplerin tanımlanması amaçlanmıştır. Dicle Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümüne ait araştırma ve geliştirme alanında 2021-2022 buğday yetiştirme sezonunda yürütülen bu araştımada, 20 farklı makarnalık buğday genotipi materyal olarak kullanılmıştır. Araştırma sonucunda incelenen parametreler istatistik analize tabi tutulmuş olup genotipler arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar bulunmuştur (p?0.01 seviyesinde). Genotiplerden ön plana çıkan YM 12 ve EYM 3 genotipleri, abiyotik stres faktörlerine karşı yapılacak ıslah çalışmaları için genetik materyal olarak yeni çeşitlerin ıslah edilmesinde katkı sağlayabilecektir. Tane verimi yönünden bakıldığında en yüksek değer 188,40 kg da-1 ile YM 12 genotipinde elde edilmiştir.
Climate change, including shifting global climate patterns and increasing instances of drought, is giving rise to abiotic stressfactorsthat have adverse effects on food security worldwide. Wheat, a pivotal grain with significant global importance in human nutrition, is at the forefront. This thesis aims to identify genotypes of durum wheat that exhibit high tolerance to drought stress by examining their physiological, morphological, and yield parameters. The research was conducted during the 2021- 2022 wheat cultivation season in the Department of Field Crops at Dicle University's Faculty of Agriculture, utilizing 20 different durum wheat genotypes as materials. The data from the research were subjected to statistical analysis, revealing significant differences among the genotypes (at the p ? 0.01 level). Prominent genotypes among them, YM 12 and EYM 3, may contribute to the breeding of new varietiesfor increased tolerance to abiotic stress factors. In terms of grain yield, the highest value was achieved with the YM 12 genotype, reaching 18.84 kg/ha.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Makarnalık buğday, Kalite, Genotip, Verim, Triticum durum, Durum wheat, Quality, Genotype, Yield

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Hüssein, Y. (2023). Makarnalık buğday (Triticum durum Desf.) genotiplerinin morfolojik özellikleri ile verim ve kalite ilişkilerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dicle Üniversitesi, Diyarbakır.