Nigârî Divanında Rind ve Zâhid

dc.contributor.authorSağlam, Ayşe
dc.date.accessioned2024-04-24T19:07:56Z
dc.date.available2024-04-24T19:07:56Z
dc.date.issued2016
dc.departmentDicle Üniversitesien_US
dc.description.abstractBirbirine zıt iki insan tipinin temsilciliğini yapan rind ve zâhid, Klasik Türk şiirinde adından çok söz edilen kişiler arasındadırlar. Rind; samimiyeti, hoşgörüsü, dürüstlüğü, kanaatkârlığı, dış görünüşe önem vermemesi ve derinliğiyle anılırken zâhid; riyakârlık, kabalık, yalancılık, aç gözlülük, şekilcilik ve yüzeysellikle kendinden söz ettirir. Rind, irfana yani gönül bilgisine önem verirken zâhid aklı öne çıkarır. Kendisini akıllı sanan zâhid, dinî meseleleri kavrayacak ruh inceliğine sahip değildir. Hatta anlamadığını bile anlamayacak kadar cahildir. Rind, züht ve takvaya önem vermez. Zâhid ise ibadetlerine sıkı sıkıya bağlıdır. Bu bağlılığın sebebi, cennette alacağı mükâfatı düşünmesidir. Rind, aşk ızdırabı çekmekten perişan bir hâle gelmiştir. Aşkı inkâr eden zâhidin böyle bir ızdırabı yoktur. Aşka ve irfana önem veren, samimiyeti her şeyin önüne çıkaran klasik Türk şairleri, kendi dünya görüşlerini temsil eden rind tipini yüceltirken zâhidi yermişlerdir. Kendilerini rindle özdeşleştiren bu şairler, her fırsatta zâhidle alay etmişlerdir. Söz konusu şairin bir mutasavvıf, hatta bir tarikat şeyhi oluşu bile bu geleneği değiştirmez. Örneğin, 19. yüzyılın başarılı mutasavvıf şairlerinden olan Nigârî şiirlerinde sık sık zâhide sataşır. Nakşibendî tarikatının mürşitlerinden olan Nigârî, şiir söz konusu olunca tasavvufi kimliğini bir yana koyar. Klasik şiir geleneğinin ölçülerine riayet eden şair, rind kimliğine bürünerek kaba sûfî tipini sert bir dille eleştirir. Bu çalışmada, rind ve zâhid kavramlarının Nigârî Divanı'nda ele alınış şekli üzerinde durulacaktır.en_US
dc.identifier.endpage282en_US
dc.identifier.issn1308-6553
dc.identifier.issn2792-0836
dc.identifier.issue17en_US
dc.identifier.startpage267en_US
dc.identifier.trdizinid215228en_US
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/yayin/detay/215228
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11468/27683
dc.identifier.volume0en_US
dc.indekslendigikaynakTR-Dizin
dc.language.isotren_US
dc.relation.ispartofDivan Edebiyatı Araştırmaları Dergisien_US
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanıen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.titleNigârî Divanında Rind ve Zâhiden_US
dc.typeArticleen_US

Dosyalar