Gökçe x yabani nohut melezlerinin ileri generasyonlarında bazı bitkisel karakterlerinin tanımlanması

Bu çalışma Gökçe kültür nohutu ile bazı yabani nohut genotiplerinden elde edilen ileri generasyon melez hatların bazı bitkisel özelliklerinin tanımlanması amacıyla 2021-2022 yetiştirme sezonunda Dicle Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri araştırma alanında yürütülmüştür. Çalışmada Gökçe × Cicer reticulatum melezinden elde edilen F7-8 generasyonlarındaki (Gökçe × Cudi_152 (85 hat), Gökçe × Egil_073 (82 hat), Gökçe × Sirna _060 (84 hat), Gökçe × Savur_063 (34 hat) ve F5-7 generasyonlarındaki (Gökçe x Bari2_072 (80 hat), (Gökçe x Bari3_106(85 hat) popülasyonları kullanılmıştır. Deneme Augmented desende 2 tekrarlamalı olarak, sıra uzunluğu 0,5 m ve sıra arası mesafe 50 cm olan parsellerden oluşmuştur. Çalışmada tohum kabuğu rengi, tohum şekli, tohum kabuk yüzeyi, bitki rengi (yaprak rengi), çiçek rengi, bitki büyüme tipi, tohum kabuğu üzerinde renk ve şekil oluşumları ve tohum fırlatma özellikleri tanımlanmıştır. F5-F8 kuşaklarındaki melez hatlarda tohum kabuk rengi siyahtan açık kreme kadar değişmiş kahverengi ve tonları ağırlıklı renkler olmuştur. Hatlara ait tohum şekilleri tüm popülasyonlarda yüksek oranda bezelyemsi tiptedir. Bitki renginde koyu yeşil diğer renk tonlarına baskındır. Hatlarda en fazla mor ve beyaz çiçek rengi gözlemlenmiştir. Tohum kabuğunun yüzeyinde ve embriyoda değişik renklenmeler belirlenmiş bunlar dantel şekli, leopar desen, kemik görünümlü tohum kabuk yüzeyleri olarak tanımlanmıştır.

This study was conducted in the Dicle University Faculty of Agriculture research area during the 2021-2022 growing season to determine some vegetative characteristics of advanced generation hybrid lines derived from Gökçe x wild chickpea genotypes. In the study, F7-8 generations from Gökçe × Cicer reticulatum hybrid (Gökçe × Cudi_152 (85 lines), Gökçe × Egil_073 (82 lines), Gökçe × Sirna _060 (84 lines), Gökçe × Savur_063 (34 lines) and F5-7 (Gökçe × Bari2_072 (80 lines), (Gökçe x Bari3_106 (85 lines) population used. Experiment was in augmented design with 2 replications, and plots consist of 0,5 m length, one row and row spacing 50 cm. In the study, seed coat color, seed shape, seed coat surface, plant color (leaf color), flower color, plant growth type, color and shape formations on the seed coat and seed throwing, characteristics were defined. In the hybrid lines in the F5- F8 generations, the color of the seed coat changed from black to light cream, and the colors were predominantly brown and its tones. In all populations, the seed shapes of the lines were pea-like. Dark green in plant color is dominant over other color tones. The most purple and white flower colors were observed in the lines. Different colorations were determined on the surface of the seed coat and in the embryo, and these were defined as lace shape, leopard pattern, bone-like seed coat surfaces.