Türkiye Türkçesinde Ünlülerle İlgili Ses Olaylarının Öğretimi Üzerine

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.authorBARAN, Burhan
dc.date.accessioned2025-03-08T18:29:29Z
dc.date.available2025-03-08T18:29:29Z
dc.date.issued2023
dc.departmentDicle Üniversitesi
dc.description.abstractÜnlülerle ilgili ses olayları çeşitli şekillerde sınıflandırılmakta ve örneklendirilmektedir. Ancak bunların öğretiminde bazı sorunlar mevcuttur. Bu sorunları; sınıflandırmaların açık ve anlaşılır olmaması, aynı örneklerin tekrarlanması, örneklerin standart Türkçe, ağızlar, Türkçenin tarihî gelişimi gibi herhangi bir açıklama yapılmadan karışık olarak verilmesi olarak özetlemek mümkündür. İşte bu makalede ünlülerle ilgili ses olaylarının öğretimi üzerinde durulacaktır. Makale, öğretimde ünlülerle ilgili ses olayları nasıl sınıflandırılmalıdır, örnekler hangi yöntemle ve nasıl verilmelidir sorularına yanıt olabilecek bir sınıflandırma ve örneklendirme içermektedir. Sınıflandırmada şu şekil tercih edilmiştir: Ünlü türemesi, hece düşmesi (ünlü düşmesi, ünlü-ünsüz düşmesi), ünlü düzleşmesi, ünlü yuvarlaklaşması, ünlü incelmesi, ünlü kalınlaşması, ünlü genişlemesi, ünlü daralması, ünlü benzeşmesi (kalınlık-incelik uyumu, düzlük-yuvarlaklık uyumu, diğer ünlü benzeşmeleri), ünlü aykırılaşması. Makalede sınıflandırmanın açık ve anlaşılır olmasına, farklı ve çok sayıda örnek verilmesine çalışılmış, ağızlardaki örneklere yer verilmemiştir. Standart Türkiye Türkçesindeki Türkçe ve alınma sözcüklerde görülen ses olayları ile Türkçenin tarihî gelişim sürecinde meydana gelen ses olayları ayrı ayrı örneklendirilmiştir. Böylelikle ünlülerle ilgili ses olaylarının öğretimindeki sorunların giderilmesine katkı sağlanması amaçlanmıştır.
dc.description.abstractPhonetic events related to vowels are classified and exemplified in various ways. However, there are certain problems in teaching these. These problems can be summarized as follows: the lack of clarity and comprehensibility of the classifications, repetition of the same examples, and mixed presentation of examples without any explanation such as standard Turkish, dialects, and the historical development of Turkish. The present article will focus on the teaching of phonetic events related to vowels. The article includes a classification and exemplification that can answer the questions of how vowel-related phonetic events should be classified in teaching as well as how and by which method examples should be given. The following form was used in the classification: Vowel derivation, syllable drop (vowel drop, vowel-consonant drop), vowel flattening, vowel rounding, vowel thinning, vowel thickening, vowel expansion, vowel contraction, vowel affinity (thickness-thinness harmony, flatness-roundness harmony, other vowel affinities), and vowel contradiction. In the article, it was aimed to make the classification clear and understandable and to present different and numerous examples while examples from dialects were not included. The phonetic events seen in Turkish and borrowed words in Standard Turkey Turkish and the phonetic events occurring in the historical development process of Turkish are exemplified separately. Thus, it is aimed to contribute to the elimination of problems in the teaching of phonetic events related to vowels.
dc.identifier.endpage765
dc.identifier.issn2147-5237
dc.identifier.issue6
dc.identifier.startpage758
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11468/31893
dc.identifier.volume12
dc.language.isotr
dc.publisherDenta Florya ADSM Limited Company
dc.relation.ispartofSocial Sciences Research Journal
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_DergiPark_21250205
dc.subjectSes bilgisi öğretimi
dc.subjectünlüler
dc.subjectses olayları
dc.subjectsınıflandırma
dc.subjectörneklendirme
dc.subjectPhonetics teaching
dc.subjectvowels
dc.subjectphonetic events
dc.subjectclassification
dc.subjectexemplification
dc.titleTürkiye Türkçesinde Ünlülerle İlgili Ses Olaylarının Öğretimi Üzerine
dc.title.alternativeOn the Teaching of Phonetic Events Related to Vowels in Turkey Turkish
dc.typeArticle

Dosyalar

Koleksiyon

DergiPark Kayıtları Koleksiyonu