Türkiye’de Tıbbi Görüntüleme Cihazlarının Verimliliğini Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi: İki Aşamalı Veri Zarflama Analizi

[ X ]

Tarih

2022

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Manisa Celal Bayar Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Giriş ve Amaç: Sağlık sektörü hem emek hem de teknoloji yoğun bir sektör olarak görülmektedir. Özellikle teknolojik gelişmelere bağlı olarak sağlık harcamalarında büyük artışlar yaşanmaktadır. Sağlık harcamaları üzerinde baskı oluşturan teknolojik cihazlar tüm dünyayı etkilerken, teknoloji yönetimlerini küresel bir endişe ve uzun vadeli bir sorun haline getiriyor. Bu çalışma, Türkiye'de 81 il arasında tıbbi cihaz kullanım etkinliğini karşılaştırmayı amaçlamaktadır. Bu çalışmanın temel amacı, tıbbi cihaz kullanımı açısından verimli ve verimsiz illeri yansıtarak ulusal bir çerçeve belirlemek ve buna göre çeşitli önerilerde bulunmaktır. Gereç ve Yöntemler: Çalışma iki aşamalı analizden oluşmaktadır. İlk olarak Veri Zarflama Analizi (DEA) ve ardından Sıradan En Küçük Kareler (OLS) analizi yapılmıştır. DEA ile tıbbi cihaz kullanımında verimli ve verimsiz iller belirlenirken, illerin verimliliğini etkileyen faktörler OLS ile belirlenmiştir. Bulgular: Toplam 81 ilden 22'si verimli, 59'u verimsiz bulunmuştur. Regresyon modeline göre büyükşehir olma durumu, üniversite mezun oranı ve kişi başına düşen gayri safi yurtiçi hasıla değişkenlerinin verimlilik skoru üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi bulunamazken (p>0.05); hekim sayısı ve yaşlı bağımlılık oranının verimlilik skoru üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkiye sahip olduğu görülmüştür (p?0.05). Sonuç: Bu çalışmadan elde edilen sonuçların sağlık politikası yapıcılarına ve planlayıcılarına yol gösterici bilgiler sağlayacağı düşünülmektedir.
Objective: The healthcare sector is observed to be both labor and technology concentrated. Particularly based on the technological developments, there is a major increase in health expenditures. Technological devices, which make pressure on health expenditures, affect the whole world while making technology management become a global concern and a long-term problem. This study aims to compare the efficiency of medical device use among 81 provinces in Turkey. The main objective of this study is to determine a national framework by reflecting the efficient and inefficient provinces in terms of medical device use and to make various recommendations accordingly. Materials and Methods: The study is comprised of a two-stage analysis. Firstly, the Data Envelopment Analysis (DEA) and then the Ordinary Least Squares (OLS) were utilized respectively. The efficient and inefficient provinces regarding medical device use were identified through DEA while the factors affecting the efficiency of provinces through OLS. Results: 22 provinces were found as efficient and 59 as inefficient among 81 provinces in total. According to the regression model, there is not any statistically significant effect of the variables such as metropolitan, rate of university graduates, gross domestic product per capita on the efficiency score (p>0.05); the number of physicians and old-age dependency rate has a statistically significant effect on the efficiency score (p?0.05). Conclusion: This study is considered to provide guiding information to health policy makers and planners through its results.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Tıbbi görüntüleme cihazları, verimlilik, manyetik rezonans görüntüleme, bilgisayarlı tomografi, Türk Sağlık Sistemi, Diagnostic imaging technology, magnetic resonance imaging, efficiency, magnetic resonance imaging, computed tomography, Turkish health system

Kaynak

Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

9

Sayı

4

Künye