Yazar "Ulu, Mehmet" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim
    Öğe
    Râşid halifeler dönemi cami ve camilerin çoklu fonksiyonu
    (Dicle Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2024) Ulu, Mehmet; Saylık, Mutlu
    Râşid Halifeler zamanında, genel olarak cami ve mescitler ile ilgili Hz. Peygamber'in sünneti takip edilmiştir fakat ihtiyaç halinde Kur'an ve sünnetin ruhuna aykırı olmayacak şekilde bazı değişikliler de yapılmıştır. Bu değişiklikler hem mimari hem de işlevsel yönden olmuştur. Bu dönemde Müslümanların ibadetlerini icra etmelerinin yanında aynı zamanda eğitim ve idare merkezi olan Mescid-i Nebevi cemaate yetersiz gelince, genişletilmiş ve ilk defa zeminine çakıl taşları döşenip hasır veya keçe serilmiştir. İçinde Kâbe'nin bulunduğu Mescid-i Haram'ın çevre duvarı da ilk defa Râşid Halifeler zamanında yapılmıştır. Râşid Halifeler Döneminde var olan camilerin restore edilip genişletilmesinin yanında birçok şehirde yeni camiler de inşa edilmiştir. Mekke ile Medine'den sonra Müslümanların üçüncü ziyaret mekânı olarak kabul edilen Mescid-i Aksâ Râşid Halifeler zamanında inşa edilmiştir. Bu dönemde Kûfe, Basra, Musul ve Fustat gibi yeni kurulan şehirler cami merkezli ve her yönüyle cami odaklı kurulmuştur. Râşid Halifeler döneminde Irak, Filistin, Suriye, Mısır, Cezire, Azarbaycan, İran, Horasan vb. fethedilen yeni bölgelerde, sayıları binlerle ifade edilen cami ve mescitler inşa edilmiştir. Râşid Halifeler döneminde önceden var olan ve yeni inşa edilen camiler önemli fonksiyonlar icra etmişlerdir. Bu dönemde camiler ibadi, eğitsel, siyasi, idari, mali, adli, sosyal, kültürel vb. birçok alanda işlev görmüştür. Camilerde namazların cemaatle kılınması ile birlikte ders halkaları da oluşturulmuş ve eğitim öğretim faaliyetleri yürütülmüştür. Ayrıca siyasi, askeri, idari, adli ve mali işler camilerde icra edilmiş ve camiler birer hükümet merkezi gibi iş görmüştür. Etrafında kurulan çarşı ve pazarlarla o dönemde yediden yetmişe her Müslümanın uğrak yeri olan camiler, aynı zamanda önemli sosyal ve kültürel fonksiyonlar da icra etmişlerdir.