Yazar "Temiz, Mefhar Gültekin" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 6 / 6
  • Küçük Resim
    Öğe
    Cotton treatment with methyl jasmonate at different growth stages reduces the population of sucking insect pests and marginally increases their associated predators
    (Wiley, 2022) Tonğa, Adil; Şeker, Kadri; Çakmak, Suna; Temiz, Mefhar Gültekin; Bayram, Ahmet
    Methyl jasmonate (MEJA), a volatile organic compound, can induce plant defenses, thereby contributing to repelling insect pests and attracting their natural enemies. In 2013 and 2014, the influence of three exogenous MEJA doses (0.88, 1.76, and 3.55 mM) under field conditions was investigated on the abundance of the cotton pests Thrips tabaci Lindeman (Thysanoptera: Thripidae), Empoasca decipiens Paoli (Hemiptera: Cicadellidae), and Aphis gossypii Glover (Hemiptera: Aphididae), as well as of the predators Coccinella septempunctata L. (Coleoptera: Coccinellidae), Aeolothrips intermedius Bagnall (Thysanoptera: Aeolothripidae), and Chrysoperla carnea (Stephens) (Neuroptera: Chrysopidae). The MEJA treatments were performed at three cotton plant growth stages: 6-8 true leaves-early squaring, square bud, and boll forming. The abundances of A. gossypii, T. tabaci, and E. decipiens varied considerably among strata and growing seasons and between experimental years, but overall they were lower on MEJA-treated cotton plants than on control plants. The population density of A. intermedius and C. septempunctata did not differ between MEJA-treated and control plants, whereas the intermediate MEJA concentration had an attractive but inconsistent effect on C. carnea. Most of the insect pests and predators showed a preference for specific plant strata. The abundance of T. tabaci was higher in earlier plant growth stages, whereas A. gossypii and E. decipiens were more abundant in later growth stages. Our results demonstrate the deterrent effects of MEJA-induced cotton plants on sucking pests and suggest that MEJA could be exploited as a non-toxic pest management tool. Possible mechanisms underlying the effectiveness of MEJA-mediated cotton plant responses to insect pests are discussed.
  • Küçük Resim
    Öğe
    The determination of tolerances of some cotton genotypes against wilt disease (Verticillium dahliae Kleb.) under the ecological conditions of Diyarbakir
    (Turkish Science and Technology Publishing, 2022) Baran, Nurettin; Andırman, Mehtap; Shimira, Flavien; Nyirahabimana, Fildaus; Temiz, Mefhar Gültekin
    Verticillium wilt disease in cotton is a soil-borne disease that causes significant yield losses, and it is therefore important to identify disease-resistant genotypes. Current study was carried out in the experimental field of the Faculty of Agriculture, Dicle University (Diyarbakir) in the year 2020 to determine the tolerance levels of some cotton genotypes which contain different characteristics to wilt disease (Verticillium dahliae Kleb.). The experiment area has been naturally infected with Verticillium wilt pathogens. A total of 124 cotton genotypes, including four controls (DP-499, Edessa, ST-468, ES-1), were arranged in five blocks according to the Augmented Design. The indices of stem cross-section and the leaf-disease severity were found significant. The leaf-disease severity varied between 0.12-3.09 at 50-60 % at boll opening period, whilst stem cross-section values ranged between 0.36-2.30. Moreover, a positive correlation was found between the indices. In conclusion, G7, G12, G21, G22, G23, G41, G51, G55, and G101 were determined as tolerant genotypes to Verticillium wilt in terms of examining two parameters.
  • Küçük Resim
    Öğe
    Exploring genetic diversity and population structure of Turkish black sea region maize (Zea mays L.) germplasm using SSR markers
    (Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2022) Baran, Nurettin; Nadeem, Muhammad Azhar; Yılmaz, Abdurrahim; Andırman, Mehtap; Kurt, Fırat; Temiz, Mefhar Gültekin; Baloch, Faheem Shehzad
    This study aimed to investigate the genetic diversity and population structure of 32 local maize genotypes collected from the Black Sea Region of Turkey using SSR markers. 14 most polymorphic primers yielded a total of 42 bands. An average of 3 alleles per SSR primer was detected, and the number of alleles varied from 1 (phi022) to 6 (umc1571). The unweighted pair-group method with arithmetic means (UPGMA) clustering divided maize accessions into three main populations. According to Nei's genetic distances, DZ-M-145 (Corum) and DZ-M-20 (Trabzon) genotypes were the closest (0.03) genetically related populations, while DZ-M-68 (Artvin) and DZ-M-55 (Rize) were the most genetically distant (0.63) populations. The study identified molecular genetic diversity not mentioned for maize plants from the Black Sea.
  • Küçük Resim
    Öğe
    Exploring the genetic diversity and population structure of upland cotton germplasm by iPBS-retrotransposons markers
    (Springer Science and Business Media, 2023) Baran, Nurettin; Shimira, Flavien; Nadeem, Muhammad Azhar; Altaf, Muhammad Tanveer; Andırman, Mehtap; Baloch, Faheem Shehzad; Temiz, Mefhar Gültekin
    Background: Upland cotton is one of the utmost significant strategic fiber crops, and play a vital role in the global textile industry. Methods and results: A total of 128 genotypes comprised Gossypium hirsutum L, Gossypium barbadense L., and pure lines were used to examine genetic diversity using iPBS-retrotransposon markers system. Eleven highly polymorphic primers yielded 287 bands and 99.65% polymorphism was recorded. The mean polymorphism information content was estimated at 0.297 and the average diversity indices for the effective number of alleles, Shannon’s information index, and overall gene diversity were 1.481, 0.443, and 0.265, respectively. The analysis of molecular variance (AMOVA) revealed that 69% of the genetic variation was within the population. A model-based STRUCTURE algorithm divided the entire germplasm into four populations and one un-classified population, the genotypes G42 (originating in Egypt) and G128 (originating in the United States), showed the highest genetic distance (0.996) so these genotypes could be suggested for breeding programs as parental lines. Conclusions: This is the first investigation using an iPBS-retrotransposon marker system to examine the genetic diversity and population structure of upland cotton germplasm. The rich diversity found in upland cotton germplasm could be exploited as a genetic resource when developing breeding programs and could also help with efforts to breed cotton around the world. These findings also show the applicability and effectiveness of iPBS-retrotransposons for the molecular characterization of cotton germplasm.
  • [ X ]
    Öğe
    Pamukta solgunluk hastalığı (Verticillium dahliae Kleb.)’nın tohumun içeriğine etkisinin belirlenmesi
    (2017) Temiz, Mefhar Gültekin; Sağır, Abuzer; Sakçı, Nedim
    Bu çalışma, Pamukta solgunluk hastalığının (Verticillium dahliae) tohumun içeriğine etkisinin belirlenmesi amacıyla, 2014 yılında Diyarbakır'da Dicle Üniversitesi, Ziraat Fakültesi araştırma alanında daha önce hastalık etmeni ile doğal bulaşık olan bir tarlada kurulmuştur. Deneme, tesadüf blokları deneme desenine göre 4 tekerrürlü olarak kurulmuştur. Çalışmada hastalığa karşı orta derecede tolerant Stoneville 468 ve orta derecede duyarlı Beyaz Altın 119 pamuk çeşitleri kullanılmıştır. Toprak işlenip ekime hazır hale getirildikten sonra, pamuk tohumları 23 Mayıs 2014 tarihinde ekilmiştir. Hasada kadar gerekli kültürel ve bakım işlemleri yapılmıştır. Hasat esnasında her parseldeki bitkiler toprak seviyesinde 5-6 cm yukarıdan gövdeleri enine kesilerek 0-3 hastalık skalasına göre değerlendirilmiştir. Ayrıca Diyarbakır ve Batman'da 5'er üreticinin tarlasındaki bitkiler aynı şekilde kontrol edilerek 0-3 skalasına göre değerlendirilmiştir. Her hastalık skala değeri için hasat esnasında 40-50 g kütlü pamuk örneği alınarak laboratuvara getirilmiştir. Çırçır işleminden sonra, çiğitler laboratuvarda sülfürik asit ile muamele edilerek delinte edilmiştir. Daha sonra delinte edilen tohumlar bir mikser yardımıyla öğütülerek tohum içeriği analizleri için hazır hale getirilmiştir. Hazırlanan bu örnekler -180C'de derin dondurucuda muhafaza edilmiştir. Analizlerden önce örneklerin nemi pastör fırınında 700C'de 24 saat süreyle sabit hale getirilmiştir. Daha sonra tohum analizleri, "NIR-XDS Rapid Content Analyser" cihazında yapılmıştır. 0-3 hastalık şiddeti skala değerlerine göre, protein içeriği, yağ içeriği, kül içeriği, nişasta içeriği ve selüloz içeriği deneme alanı ve üretici tarlalarında farklılık gösterdiği halde, nem içeriği üretici tarlalarında farksız fakat deneme alanında farklı bulunmuştur
  • [ X ]
    Öğe
    Pamukta Yüzey ve Yüzeyaltı Damla Sulamada FAO-56 Penman-Monteith Esasına Dayalı Gerçek-Zamanlı Sulama Programı ve Yöntemlerin Karşılaştırılması
    (2018) Çetin, Öner; Başbağ, Sema; Üzen, Neşe; Temiz, Mefhar Gültekin
    Bu araştırma ile “pamukta yüzey ve yüzeyaltı damla sulamada FAO-56 Penman- Monteith (PM) esasına dayalı gerçek-zamanlı su tüketimine bağlı sulama programı ve bu yöntemlerin karşılaştırılması” amaçlanmıştır. Deneme, Dicle Üniversitesi Ziraat Fakültesi Deneme alanında kurulmış ve 2016-2017 yetişme döneminde 2 yıl süreyle yürütülmüştür. Denemede bölünmüş parseller deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak, ana parselleri farklı damla sistemleri: I 1 : Yüzey damla, I 2 : Yüzeyaltı damla, (30 cm) I 3 : Yüzeyaltı damla (40 cm ), alt parselleri ise PM yöntemi ile elde edilen su tüketimine bağlı farklı sulama suyu miktarı: K1: I=ETc x 1.25, K 2 : I=ETc x 1.0 ve K 3 : I=ETcx0.75 olarak uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, önerilen yüzey altı damla (40 cm) ile (4323 kg ha -1 ) yüzey damla sulama (3667 kg ha -1 ) arasında 657 kg ha -1 bir verim farkı oluşmuştur. Buna göre yüzeyaltı damlada yüzey damlaya göre yaklaşık % 18 verim daha yüksek olmuştur. Tahmin edilen bitki su tüketimi kadar sulama suyunun uygulandığı konuda, kütlü pamuk verimi ile sulama suyu arasında Y = 2502.8 + 3.42 X ile tanımlanan (R 2 =0.98**) yüksek oranda doğrusal bir ilişki tespit edilmiştir. Bu uygulamada mevsimlik net sulama suyu ihtiyacı ortalama 552 mm, su tüketimi ise 589 mm olarak tespit edilmiştir. Bu uygulama için, birim alandan 3885 TL ha -1 net gelir, 0.812 kg m -3 sulama suyunun fiziksel üretkenliği ve 0.70 TL m -3 ekonomik üretkenlik değerlerine göre, diğer uygulamalara göre daha yüksek düzeyde elde edilmiştir. Önerilen I3K2 uygulamasında, yaprak alan indeksi (YAI) 3.62, toprak üstü biomas 7.26 t ha - 1 , yaprak su potansiyeli sulama öncesi bitkinin vejetatif döneminde 21.7 bar, çiçeklenmede 23.0 bar ve koza oluşum döneminde ise 23.9 bar, stoma iletkenliği aynı dönemlerde sırasıyla 332, 290 ve 209 mmol m -2 s -1 olarak tespit edilmiştir. Toprak tansiyon değerleri, 15 cm derinlik için, 52 cb, 45 cm derinlik için ise 45 cb olduğunda sulama zamanının geldiği söylenebilir. Pamukta ilk sulamaya sulama suyu hesabında % 40 (0.40) düzeltme faktörü ile başlanmalı, örtü yüzdesi bu değere ulaştığında ise ölçülen örtü yüzdesi değerleri kullanılarak sulama suyu uygulanmalıdır. İlk kozaların açmaya başladığı dönemden (3. dönem) sonra ve son sulama suyu uygulamasına kadar (yaklaşık 2-3 hafta) bu oran % 75-80 (0.75-0.85) alınarak sulama suyunda nispi olarak bir azaltmaya gidilebilir.