Yazar "Hamidi, Nizamettin" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 13 / 13
  • [ X ]
    Öğe
    Climatic identity assessment of the climate change
    (Inderscience Enterprises Ltd, 2013) Toprak, Z. Fuat; Hamidi, Nizamettin; Toprak, Sahin; Sen, Zekai
    In the last few decades, due to the potentially serious impacts upon the atmosphere, earth, and ocean the climate change issue become internationally disputable subject among many scientists including various specialists such as climatologists, atmospheric researchers, oceanographers, hydro-meteorologists, agriculturalists, in particular, local administrators in addition to politicians, as well as the people at different aspects of the life. The main goal of this study is to present a review on global climate change with various dimensions. In order to determine and follow the existence and the local impacts of global climate change for any country or region, reliable data are needed essentially in a comparative, illustrative, and visual format. For an effective basis, it is appropriate to use internationally recognised scenarios in addition to national linguistic (verbal) as well as numerical data and a common format for the meteorological observations and measurements. Therefore, it is another aim of this paper to provide an extensive but crisp review about the climate change by considering 'climatic identity' concept concerning which information should be reported in the commonly formatted records.
  • Küçük Resim
    Öğe
    Correlation of filtration resistance with microbial polymeric substances extracted from membranes in a submerged membrane bioreactor
    (Wiley-Blackwell, 2014) Kayaalp, Necati; Kınacı, Cumali; Dizge, Nadir; Hamidi, Nizamettin; 0000-0002-6136-5025; 0000-0003-1775-3466; 0000-0002-7805-9315; 0000-0003-0244-0264
    The current understanding of membrane fouling in submerged membrane bioreactors is still insufficient. Therefore, the role of microbial polymeric substances in membrane fouling mechanisms in a submerged membrane bioreactor was systematically investigated in this study. Microbial polymeric foulants accumulated on the membrane surface and in its pores. The foulants were then extracted in three steps, without deforming the membrane structure. Moreover, filtration resistances were determined by the resistance in series model. A strong functional relationship was observed between total polymeric substances accumulated in the membrane and their fouling resistances. The greatest accumulation of polymeric substances occurred in cake layers formed on the membrane surface. Correspondingly, the greatest fouling resistance resulted from the cake layer. The results indicated that more protein accumulated on the membrane surface than carbohydrates because the proteins were stickier. Regarding the analysis of microbial polymeric substances, it was observed that the filtration with a 0.45 mu m pore size filter did not capture all of the polymeric substances that took part in membrane fouling.
  • [ X ]
    Öğe
    Diyarbakır kent merkezi için sıcaklık verilerinin istatistiksel analizi
    (Su Vakfı, 2009) Toprak, Z. Fuat; Öztürkmen, Gökmen; Yılmaz, Senem; Dursun, Felat; Bayar, Gülay; Em, Ali; Hamidi, Nizamettin
    Çalışmada, Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü’nden temin edilen 1972–2005 yıllarına ait Diyarbakır kent merkezi günlük ortalama, maksimum ve minimumsıcaklık verileri ile günlük ölçümlerden elde edilen aylık, mevsimlik ve yıllık ortalama,maksimum ve minimum sıcaklık verilerinin kapsamlı bir istatistik analizi yapılmıştır. Buamaçla, 1972–2005 yıllarına ait aylık ve mevsimlik ortalama, maksimum ve minimumsıcaklık verilerinin tüm istatistikleri hesaplanmıştır. Ayrıca aylık ve mevsimlik olarak1972–2005 yıllarını kapsayan toplum değerleri ile son beş yılı kapsayan bir örneğin 5.mertebeye kadar iç bağımlılıkları, -ortalama, maksimum ve minimumlar için- ayrı ayrıhesaplanmıştır. Yine her üçü için aylık ve mevsimlik zaman serileri, histogramları veuzun yıllar toplum değerleri ile son beş yılı kapsayan örneğin kontur haritaları eldeedilmiştir. Bunun yanı sıra, GAP’ın ve küresel ısınmanın kent sıcaklıkları üzerindekietkisini araştırmak için 1972–2005 yıllarına ait aylık ve mevsimlik toplum değerleri ile2001–2005 yıllarını kapsayan örneğin aylık ve mevsimlik değerleri tüm istatistikler açısındanbirbiri ile karşılaştırılmıştır. Böylece iki seri arasında anlamlı bir ilişkinin veya istatistikbir benzerliğin olup olmadığı, son beş yılda bu ilişkinin veya benzerliğin değişipdeğişmediği araştırılmıştır. Çalışma, kent merkezinin aylık ve mevsimlik sıcaklıklarındason yıllarda bir değişimin olup olmadığının yanı sıra değişimin nasıl olduğuna (artış/azalma) ve neden meydana geldiğine (küresel ısınma/GAP) ilişkin bir fikir de vereceğiumulmaktadır. Özetle bu çalışmada, yerel veya küresel ısınma ile ilgilenen araştırmacılariçin bir örnek teşkil etsin diye günlük ölçümlerden elde edilen aylık ve mevsimlikortalama, maksimum ve minimum sıcaklık verileri esas alınarak Diyarbakır kent merkezininsıcaklıklarının detaylı bir istatistik Analizi yapılmıştır.
  • Küçük Resim
    Öğe
    Diyarbakır Kenti içmesuyu ihtiyacının genetik ifadeli programlama ile modellenmesi
    (Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, 2018) Aslan, Behzat; Önen, Fevzi; Hamidi, Nizamettin
    Evsel su ihtiyacı, ticaret, sanayi, hizmet sektörü, turizm, hayvan su ihtiyacı, özel ihtiyaçlar ve su kayıpları toplam su ihtiyacını oluşturmaktadır. Yerleşim yerlerinin hâlihazır veya gelecekteki içme suyu ihtiyacının belirlenmesinde nüfus tahmin yöntemleri kullanılmasına rağmen günümüzde içme suyu ihtiyacı veya tüketimini etkileyen daha birçok parametrenin var olduğu bir gerçektir. Bu çalışmada, Diyarbakır Kenti için 2005–2014 yılları arasında ilgili kurum ve kuruluşlardan temin edilen şebekeye verilen su miktarı, şebekede oluşan su kayıpları, tahakkuk, sıcaklık, nem, nüfus, yağış, gelişmişlik durumunu gösteren Gayrı Safi Yurtiçi Hâsıla (GSYH) ve içmesuyu abone sayısı gibi parametrelerin verileri kullanılmıştır. Su talebi ve içmesuyu tüketimini etkileyen bu parametrelerin verileri ile gelecekteki içmesuyu ihtiyacı tahmini için bir yapay zekâ tekniği olan Genetik İfadeli Programlamaya dayalı modeller oluşturulmuştur. İçmesuyu talep ve tahmininde Genetik İfadeli Programlama ile farklı modeller oluşturularak, tüketime etki eden parametrelerin etkileri incelenmiştir. Ayrıca oluşturulan farklı modellerin performanslarını değerlendirmek için Determinasyon Katsayısı (R2 ) ve Ortalama Karesel Hatanın Karekökü (RMSE) gibi istatistiksel değerlere göre modellerin tahmin değerleri ölçülen değerlerle karşılaştırılmış ve oldukça önemli sonuçlar elde edilmiştir
  • Küçük Resim
    Öğe
    Ergani İlçesi Ovasının yeraltısuyu potansiyelinin Coğrafi Bilgi Sistemi ile belirlenmesi
    (Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, 2018) Çelik, Recep; Hamidi, Nizamettin
    Nüfus artışı, ekonomik aktiviteler, tarımsal sulama artışı ve endüstriyel faaliyetler nedeni ile yüzeysel su kaynaklarının yetersiz kaldığı durumlarda su gereksinimleri yer altı suları ile karşılanmaktadır. Yeraltı sularının yararlı kullanım amaçlarına göre nicelik ve nitelik yönünden potansiyelinin bilinmesi ve korunması gerekmektedir. Bu nedenle son yıllarda birçok alanda kullanılan Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS), yeraltı suları potansiyeli ve kalitesinin belirlenmesinde de önemli bir gelişme gösteren teknikler ile kullanılmaktadır. Bu çalışma yer altı su potansiyelinin belirlenmesi amacı ile 1489 km² alana sahip Diyarbakır iline bağlı Ergani ilçesi ovasında yapılmıştır. Ergani, Diyarbakır ilinin en büyük ilçesidir. Yukarı Dicle Havzasının kuzey-batı kısmında kalır. Tarımsal faaliyetleri fazla olan ilçe sınırlarında yeraltı suları yoğun bir şekilde sulama ve içme suyu olarak kullanılmaktadır. Yeraltı sularının yoğun olarak kullanıldığı bölgelerde yeraltı su potansiyeli ve seviyelerinin öncelikle tespiti ve düzenli olarak ta takip edilmesi gerekir. Bu çalışmada yeraltı sularının akışıyla beslenen alt havzada önceden belirlenen seçilmiş kuyuların verileri kullanılarak, Ergani ilçesinin yer altı su potansiyel durumu belirlenmiştir. İlçenin yer altı su statik su seviye, dinamik su seviyesi, kuyu verimleri ve yer altı su potansiyelini belirleyen tematik haritalar Coğrafik Bilgi Sistemi kullanılarak elde edilmiştir. Elde edilen tematik haritalar ile sığlık, derinlik ve verimlilik değerlerine göre yeniden sınıflandırılması yapılmıştır. Buna göre Ergani ilçesinin önemli bir kısmının yeraltı su potansiyelinin iyi, statik ve dinamik seviyelerin de sığ-normal seviyede olduğu tespit edilmiştir.
  • Küçük Resim
    Öğe
    Estimation of the amount of suspended sediment in the tigris river using artificial neural networks
    (Wiley, 2008) Hamidi, Nizamettin; Kayaalp, Necati; 0000-0003-0244-0264; 0000-0002-6136-5025
    The amount of sediment should be taken into consideration in the planning of water structures for efficient use of limited water resources. it is important to estimate the amount Of Sediment for the successful operation of these structures in their future performances. Such estimations can be achieved by Artificial Neural Network (ANNs) with low error percentages as seen in many other disciplines. These networks also enable the modeling of nonlinear relationships between the parameters affecting the event. The purpose of this research is to establish models for sediment amounts in the Tigris River at the Diyarbakir measurement station in Turkey. Rainfall, temperature and discharge are taken as independent variables in the models, whereas sediment is taken as the dependent variable. Fourteen different models are generated using ANNs and Regression Analysis (RA). The results are compared with each other and with the observed data. The relative error and determination coefficient are used as comparison criteria. It is concluded that due to their nonlinear modeling capability, ANNs give better results than RA.
  • Küçük Resim
    Öğe
    Evaluation with stream characteristics of downstream flood problems after dam construction
    (Taylor and Francis, 2014) Bağatur, Tamer; Hamidi, Nizamettin
    The flood may cause serious loss of life and property. The evaluation of flood events is necessary for the planning and design of engineering projects. In a dam, flood problems should be considered for both upstream and downstream conditions. The characteristics of flood problems can be derived from observation of dam sites. This paper aims to evaluate the impact of flood hazards from spillway based on downstream conditions after dam construction. Also, the paper discusses downstream flood problems depending on stream characteristics in an example dam site. In results, three reasons are determined for downstream floods problems: control problems of spillway gates, the naturally developing vegetation through channel flow line and incompetence of stream cross-section for carrying of flood flows. Therefore, downstream conditions should be investigated before dam construction. This investigation can be considered in the planning phase. In addition, the cross-section and longitudinal profile of stream should be controlled via maintenance of stream after dam construction. In stream cross-section problems (such as vegetation, incompetence and irregularities), some modifications (e.g. straighten, deepen, and widen) can be applied with engineering works.
  • [ X ]
    Öğe
    An experimental and numerical investigation of hydraulic performance of in-channel triangular labyrinth weir for free overflow
    (Taylor and Francis Ltd., 2024) Aydin, M. Cihan; Ulu, Ali Emre; Işik, Ercan; Hamidi, Nizamettin
    Labyrinth weirs are well known for their superiority in providing higher flow capacity for a given hydraulic head, especially in areas where space is limited. This study presents an experimental and numerical study to determine the hydraulic efficiency of triangular labyrinth weirs. The discharge coefficient of a weir was determined in two different ways, depending on the width of the channel (Cd) and the length of the crest of the weir (CL). Although the crest length is the most important factor in increasing the discharge coefficient per unit channel width, the discharge coefficient per unit crest length decreases with increasing the crest length for a given head. It can be said that the main reason for the reduction in weir efficiency, particularly at high headwater, is nappe interference and therefore local submergence between cycles. From the results of systematic analyses, some new highly correlated multiple regression equations calculating these two coefficients in relation to the weir geometries and the flow conditions were obtained. As a result of the literature comparison, although they were found to be generally compatible with the results of similar studies in the literature, the reasons for the differences between them were discussed. © 2024 Indian Society for Hydraulics.
  • [ X ]
    Öğe
    Gri Suyun Arıtılması ve Yeniden Kullanımı: Faydaları ve Riskleri
    (İstanbul Technical University, 2024) Hamidi, Muhammed Nimet; Hamidi, Nizamettin
    Bu derleme makalesinde, dünya genelinde içme suyu kaynaklarının azalmasına yönelik olarak gri suyun yeniden kullanım potansiyeli ele alınmakta ve çeşitli teknik çözümler sunularak gri suyun su yönetimi stratejilerinde merkezi bir rol oynaması gerektiği savunulmaktadır. Artan nüfus, kentleşme ve iklim değişikliği ile su stresi de artmakta ve atıksu arıtımı daha önemli hale gelmektedir. Gri su, evsel atıksuyun bir bileşeni olarak, tuvalet atıksuyu hariç diğer evsel faaliyetlerden kaynaklanan atıksu olarak tanımlanmaktadır. Gri su kendi içinde su kalitesine göre açık ve koyu gri su olarak 2 sınıfa ayrılmaktadır. Bu makalede gri suyun karakterizasyonu, arıtma yöntemleri ve çeşitli kullanım alanları incelenmekte, gri suyun yeniden kullanımının kentsel ve kırsal su yönetimi için stratejik faydaları ortaya konulmaktadır. Fiziksel, kimyasal ve biyolojik arıtma yöntemleri ile avantajları ve sınırlılıkları detaylandırılmaktadır. Gri suyun arıtılması ve yeniden kullanımının su tasarrufu, ekonomik ve çevresel yararları, farklı ülkelerdeki yasal düzenlemeler ve uygulama örnekleri değerlendirilmektedir. Ayrıca, gri suyun yeniden kullanımı ile ilişkili riskler ve yönetim stratejileri üzerinde durularak, bu alandaki araştırmaların ve politikaların önemi vurgulanmaktadır. Kapsamlı literatür araştırması sonucu gri suyun sulamada ve tuvalet sifonlarında kullanımının en yaygın yeniden kullanım yolları olduğu görülmektedir. Ayrıca gri su arıtımında membran biyoreaktörler az alan kaplaması ve yüksek kalitede arıtılmış su eldesi sağlaması gibi avantajlarıyla ön plana çıkmaktadır. Gri su arıtma yöntemi belirlenirken, gri suyun oluştuğu kaynağa, gri suyun miktarına ve karakterizasyonuna bakılmalı ve yeniden kullanım amacına uygun arıtma yöntemi seçilmelidir.
  • [ X ]
    Öğe
    Modeling dimensionless longitudinal dispersion coefficient in natural streams using artificial intelligence methods
    (Korean Society Of Civil Engineers-Ksce, 2014) Toprak, Z. Fuat; Hamidi, Nizamettin; Kisi, Ozgur; Gerger, Resit
    Learning the Longitudinal Dispersion (LD) mechanism in natural channel is vitally important to be able to control water pollution and to prevent different stratification in flow that crucial for water resources conservation for both human and aquatic life. Many related studies can be found in the existing literature. However, almost all studies aim to investigate the mechanism of the LD in natural channels or to model dimensional LD coefficient. The main goal of this work is to develop three models based on different artificial neural network techniques to predict dimensionless (not dimensional) LD coefficients in natural channels. Another goal of this study is to present a large and critical assessment on the existing studies made on both dimensional and dimensionless LD. The data sets obtained from the literature concerning more than 30 rivers at different times in the United States of America, include the depth, the width, and the mean cross-sectional velocity of the flow, shear velocity, and dimensionless longitudinal dispersion coefficient. The results have been compared with the data at hand, a fuzzy based model, and seven conventional equations proposed in literature by using statistical magnitudes, error modes, and contour map method. It is observed that the feed forward neural network yields the best reliable results.
  • Küçük Resim
    Öğe
    Silvan İlçesi Ovası yeraltı suyu potansiyeli ve tematik haritalarının Coğrafi Bilgi Sistemi ile belirlenmesi
    (Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, 2018) Çelik, Recep; Hamidi, Nizamettin
    Nüfus artışı, hızlı büyüme, tarımsal sulama artışı ve endüstriyel gelişmelere bağlı olarak su kullanımının artması, su gereksinimi ve ihtiyacın karşılanmasında önemli bir sorun teşkil etmektedir. Ayrıca göller ve nehirlerdeki kullanılabilir yüzeysel su kaynakları nicelik ve nitelik olarak yetersiz kalmaktadır. Bu nedenle içme, kullanma, tarımsal ve endüstriyel gereksinimlerin bir kısmı yer altı suları ile karşılanmaktadır. Son yıllarda birçok alanda kullanılan Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) yeraltı sularının potansiyelinin belirlenmesinde de önemli bir gelişme gösteren teknikler ile kullanılmaktadır. Bu çalışma yer altı su potansiyelinin belirlenmesi amacı ile 1373 km² alana sahip Diyarbakır iline bağlı Silvan ilçesi ovasında yapılmıştır. Birçok medeniyete ev sahipliği yapmış Silvan ilçesi Diyarbakır ilinin tarihi ilçeleri arasında yerini almaktadır. İlçenin kuzey kısımları dağlık ve engebeli iken, doğu ve güney kısmı düz ova şeklindedir. Silvan ilçesi sınırları içinde faaliyet gösteren özel sondaj firmalarından temin edilen veriler kullanılarak Silvan ilçesi ovasının statik su seviyesi, dinamik su seviyesi ve kuyu verimleri tasnif edilmiştir. Bu kuyulardan elde edilen veriler Arc Info Coğrafi Bilgi Sistemi programı kapsamındaki mesafe ile ters ağırlıklı Inverse Distance Weighted (IDW) enterpolasyon jeoistatistik yöntemi kullanılarak tematik haritalar elde edilmiştir. Bu tematik haritalar Spatial Analiz “Reclass modülü” ile yeniden sınıflandırılmıştır. Nihai olarak statik su seviye, dinamik su seviye ve kuyu verimliliği sınıflandırılmış haritalar ile ağırlık oranları belirleme yöntemi ile Overlay yapılarak işletme açısından uygun tematik haritalar elde edilmiş ve yeraltı suyunun potansiyel durumu belirlenmiştir.
  • [ X ]
    Öğe
    Sürdürülebilir Yağmur Suyu Hasadı
    (İstanbul Teknik Üniversitesi, 2023) Hamidi, Muhammed Nimet; Hamidi, Nizamettin; Işık, Onur; Güven, Hüseyin; Özgün, Hale; Erşahin, Mustafa Evren
    Hızla artan nüfus ve sanayileşme, tatlı su kaynaklarının tükenmesine ve su stresine sebep olmaktadır. Yağmur suyu hasadı (YSH), alternatif bir tatlı su kaynağı olarak değerlendirilmekte ve su stresinin azaltılması için önemli bir potansiyel oluşturmaktadır. Bu çalışmada, yağmur suyu kalitesine etki eden faktörler, YSH sisteminin bileşenleri (çatı, oluk, ilk sifon, depolama tankı ve arıtma sistemi), toplanan yağmur suyunun kullanım alanları, YSH sistemlerinin maliyeti ve YSH ile ilgili mevzuat değerlendirilmiştir. Yağmur suyu ıslak birikim ve kuru birikim süreçleriyle kirlenmektedir. Ayrıca, çatı ve depolama tankı malzemesi de toplanan yağmur suyu kalitesine etki etmektedir. Çatılardan toplanan yağmur suyunun belirli bir kısmı yağışın ilk dakikalarında ilk sifon sistemi kullanılarak ayrılarak atmosferde ve çatı üzerinde biriken kirleticilerin depolama tankına girişi engellenmektedir. Toplanan yağmur suları tuvalet rezervuarlarında, çamaşır ve araba yıkamada, rekreasyon alanlarında, içme suyunda, bahçe ve peyzaj sulamasında kullanılabilmektedir. Yağmur suyu arıtma ihtiyacı kullanım amacına göre değişmektedir. Yağmur suyu arıtımında basit ızgaralar, elekler, kum filtrasyonu, granüler aktif karbon ve membran filtrasyon; dezenfeksiyonunda ise klor ve ultraviyole (UV) en sık kullanılan yöntemlerdir. YSH sisteminin geri ödeme süresi birim su fiyatına, faiz oranına, YSH’nin ilk yatırım ve işletme maliyetine bağlı olarak farklılık göstermektedir. Geri ödeme sürelerinin kısaltılması için hükümetler ve yerel yönetimler tarafından teşvik mekanizmaları uygulanmalıdır. Bu derleme makalesinin, YSH sisteminin bileşenleri, maliyeti ve dünya genelindeki mevzuat hakkında bilgi vererek uygulayıcılara ve bilim insanlarına yol gösterici olması beklenmektedir.
  • [ X ]
    Öğe
    Yapap sinir ağları ve regresyon teknikleri ile Botan Çayı aylık taşınan sediment miktarının modellenmesi
    (2006) Demirci, Mustafa; Hamidi, Nizamettin
    Su kaynaklarının etkin bir şekilde kullanılması amacı ile inşa edilen su yapılarının planlanmasında göz önüne alınan parametrelerden biri de sediment miktarıdır. Bu yapıların belirlenen sürede hizmet verebilmeleri için sediment miktarının doğru olarak belirlenmesi önemlidir. Son yıllarda, olayları etkileyen parametreler arasında doğrusal olmayan ilişkiler temelinde hata payı düşük daha doğru modeller kurmaya olanak sağlayan Yapay Sinir Ağları(YSA) yaygın olarak çeşitli disiplinlerde kullanılmaktadır. Bu çalışmada, Dicle Havzası Botan Çayı Billoris ölçüm istasyonunda taşınan sediment miktarlarının modellerinin kurulması amaçlanmıştır. Kurulan modellerde yağış, sıcaklık ve akım bağımsız değişken, sediment ise bağımlı değişken olarak ele alınmıştır. Burada Yapay Sinir Ağları (YSA) ve Regresyon Analizi (RA) yöntemleri kullanılarak 14 farklı model kurulmuş ve birbirleriyle karşılaştırılmıştır. Ayrıca çeşitli istatistiklere göre en az hatayı veren model uygun model olarak seçilmiştir.