Dicle Üniversitesi Kurumsal Akademik Arşivi
DSpace@Dicle, Dicle Üniversitesi tarafından doğrudan ve dolaylı olarak yayınlanan; kitap, makale, tez, bildiri, rapor, araştırma verisi gibi tüm akademik kaynakları uluslararası standartlarda dijital ortamda depolar, Üniversitenin akademik performansını izlemeye aracılık eder, kaynakları uzun süreli saklar ve telif haklarına uygun olarak Açık Erişime sunar.
Güncel Gönderiler
Tortum Gölü, Şelalesi ve Çevresi
(2025) Karadoğan, Sabri
Tortum Gölü, Şelalesi ve Çevresinin Dijital araçlarla yapılmış 3 boyutlu blokdiyagramı. Erzurum'un Uzundere ilçesinde bulunan Tortum Şelalesi, Tortum Gölü'nün Tev Vadisi'ndeki heyelan kütlesinin üzerinden akan, 21 metre genişliğinde ve 48 metre yüksekliğinde bir şelaledir. 1700'lü yıllarda Kemerlidağ'dan ayrılan büyük heyelan kütlesinin Tortum Çayı'nın aktığı Vadiyi kapatmasıyla oluşmuştur.
Şelale ve çevresi, yörenin önemli mesire alanlarından biridir. Tortum Şelalesi'ne 1952-1960 yılları arasında hidroelektrik santrali yapılmıştır. Uzundere ilçesinde bulunan bu doğa harikası, Erzurum ilinin 100 km kuzeyinde, Uzundere ilçesine 16 km mesafede ve Erzurum-Artvin Karayolu üzerinde, Tortum Gölü’nün kuzey kenarında bulunmaktadır.
Karacadağ
(Online Türkiye Turizm Ansiklopedisi, 2025) Karadoğan, Sabri
Diyarbakır kentinin situasyonunda önemli bir yeri olan Karacadağ, geniş bir alana yayılmış bazaltik lav platosu üzerinde yükselen, basık (Hawaii tipi) bir volkan konisidir. Karacadağ’a bağlı volkanik faaliyetler, günümüzden yaklaşık 26 milyon yıl önce başlayan ve hâlâ devam eden, günümüzdeki depremlerin de nedenini oluşturan genç tektonik hareketlerle ilgili olarak ortaya çıkmıştır. Dağın volkanik kütlesinin, bir ağız veya kraterden çıkan lavlarla değil, farklı ağızlardan çıkan ve belirli yönlerde yayılan lavlarla meydana geldiği, son dönemlerde ise patlamalı aktiviteler ile günümüzden yaklaşık 70-80 bin yıl öncesine kadar faal olduğu ileri sürülmektedir. Akıcı lavların yeryüzüne çıkmasıyla oluşan geniş Karacadağ kütlesi yayvan ve geniş kalkan şekilli bir volkandır.
Doğal ve kültürel çevre özellikleri ile Karacadağ çevresi aynı zamanda önemli bir turizm potansiyeline sahiptir. Bu potansiyeli sağlayan unsurlardan biri, Kollubaba Tepesi’nin kuzeydoğuya bakan yamacında bulunan kayak pistidir. 1850-1950 metrelerde bulunan bu saha, Siverek’e 45, Şanlıurfa’ya 140, Diyarbakır’a ise 80 kilometre mesafededir. Karacadağ kayak alanında 600-700 metre uzunluğundaki pistler için 250 metrelik bir lift yapılmıştır. Bu özellikleriyle Karacadağ kayak sahası, Türkiye’nin diğer kış turizm merkezleriyle kıyaslanamasa da, bölge halkı ve çevre iller için önemli bir doğa ve kış turizmi alanıdır. Ancak günübirlik gidilebilen Kayak merkezinde bir kafeterya ile bungalov tipi hizmet evi ve kamelyalar bulunmaktadır. Konaklamaya uygun en yakın yerleşim merkezleri Diyarbakır ve Siverek’tir.
Determination of Antioxidant, Antidiabetic, Anticholinergic, Antiglaucoma Properties and Comprehensive Phytochemical Content by LC-MS/MS of Bingöl Honeybee Pollen
(Wiley, 2025) İzol, Ebubekir; Turhan, Münire; Yılmaz, Mustafa Abdullah; Çağlayan, Cüneyt; Gülçin, İlhami
Honeybee pollen is the most important food and protein source for bees. It is a highly nutritious natural product for humans due to its content. Pollen shows different phytochemical content and variable biological activity according to different geography and vegetation. Therefore, in this study, the comprehensive phytochemical content by LC-MS/MS, and its antioxidant properties by different assays, with enzyme inhibition potential; antidiabetic, anticholinergic, and antiglaucoma properties, were determined from a pollen sample from Bingö l province, one of the significant beekeeping centers in Tü rkiye. As a result of LC-MS/MS, 15 metabolites were determined, and the highest concentration of quinic acid (1.531 mg analyte/g extract) was found. Antioxidant results: total phenolic content 113.14 mg GAE/g, total flavonoid content 64.11 mg QE/g, Fe3+ reduction 0.43 mu g/mL, CUPRAC 0.511 mu g/mL, FRAP 0.976 mu g/mL, DPPH IC50: 1.06 mu g/mL, ABTS IC50: 0.933 mu g/mL, and DMPD IC50: 0.598 mu g/mL. In addition, pollen showed antiglaucoma, anticholinergic, and antidiabetic properties by inhibiting carbonic anhydrase isoenzyme II (hCA II), acetylcholinesterase (AChE), and alpha- amylase enzymes, respectively. In this study, it was determined that Bingö l pollen has a comprehensive phytochemical content and antioxidant properties and, for the first time, inhibits hCA II, AChE, and alpha-amylase enzymes.
Postgraduate Students’ Reading Habits
(Türkiye Bilimler Akademisi, 2024) Kırs, Fatime; Kinay, İsmail
Reading is a critical skill that needs to be maintained as a habit through all levels of formal education. Undergraduate and postgraduate students are expected to develop and exhibit reading habits at high levels. The purpose of this research is to examine postgraduate students’ reading habits and their views about it. The study was designed as a qualitative one, applying the phenomenological methodology. The study group was selected by using the purposive sampling and convenience sampling methods. 18 Master’s and PhD students studying at various programs of the Institute of Educational Sciences at Dicle University, Diyarbakır, constituted the study group. Following the pre-application phase, a semi-structured interview form was administered to the study group. The data gathered were subjected to content analysis. The results obtained from the analysis are as follows: Postgraduate students generally have reading awareness and reading habits. They mostly read with the “aim of obtaining knowledge”. The majority of the students state that their reading habits has a key role in their academic achievements, and it contributes to increasing their academic success and skill development. The “family/relatives” factor affects postgraduate students’ reading habits the most strongly. Students mostly view “workload” and “exams/academic studies” as the factors affecting their reading habits negatively.
Effects of various soil tillage and herbicide applications on yield and weeds in chickpea production
(Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, 2024) Bayram, Leyla; Gürsoy, Songül; Özaslan, Cumali
The effects of various tillage methods and herbicide applications on crop yield and broadleaf weeds in chickpea production were investigated. For this reason, a 3-year (2020-21, 2021-22, and 2022-23 chickpea growing season) field experiment was conducted in Diyarbakır region, Türkiye. The experiments were laid out in split-plot design with three replications, in which tillage methods [moldboard plow+cultivator (MP+C), disc harrow+cultivator (DH+C) and cultivator (C)] were main plots, and herbicide applications [pre-emergence (Pre), post-emergence (Post), pre-emergence+post-emergence (Pre+Post), Weed-free check, weedy check] were sub-plots. The higher grain yield was observed under MP+C than DH+C and C treatments although the difference among tillage treatments was not significant in the 2020-21 and 2022-23 production seasons. Among the herbicide applications, the highest grain yield was found at the pre-emergence herbicide treatment following the weed-free check plots. When the treatments were evaluated in terms of their effects on weed observations, it was observed that tillage with moldboard plow and pre-emergence herbicide application were more effective in controlling weeds.
