Maliye Bölümü Koleksiyonu
Bu koleksiyon için kalıcı URI
Güncel Gönderiler
Öğe Türkiye’deki vergi bilincinin ölçümünde yeni bir yaklaşım: Vergi bilinci endeksi(Türk Kooperatifçilik Kurumu, 2020) Buyrukoğlu, Selçuk; Mercan, Saniye Şehnaz AltunakarVergiyi doğuran olay ile ortaya çıkan vergilendirme süreci devletin vergiyi tahsil etmesi ile sonbulmaktadır. Bu süreç neticesinde kamu gelirlerinde artış yaşanırken mükelleflerin gelirlerinde azalmayaşanmaktadır. Vergi bilincine sahip mükellefler gelirlerindeki bu azalmayı bir vatandaşlık görevi olarakgörürken, vergi bilincine sahip olmayan mükellefler ödeyecekleri vergi miktarını azaltmanın yollarınıaramaktadırlar. Vergi gelirleri açısından önemli bir etken olan vergi bilinci kavramı literatürde genellikleanket yöntemi ile ölçülmeye çalışılmıştır. Yapılan anketlerin belirli bir bölgeyi ya da kesimi kapsaması isevergi bilincinin ölçülmesinde yeterli olmamaktadır. Bu çalışmada, 2006-2018 yılları arasında Türkiyegenelindeki yıllık vergi bilincinin ölçülmesi amacıyla Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı tarafındanhesaplanan “İnsani Gelişmişlik Endeksine” atıf yapılarak bir formül önerisi geliştirilmiştir. Elde edilenbulgular ise “Vergi Bilinci Endeksi (VBE)” olarak adlandırılmıştır. VBE, 0 ile 1 arasında bir değerdenoluşmakta ve değerin 1’e yakın olması vergi bilincinin arttığını, 0’a yakın olması ise vergi bilincininazaldığını ifade etmektedir. Sonuç olarak, belirtilen yıllardaki endeks değerleri incelendiğinde endeksdeğerinin en yüksek değerini 0,65 ile 2007 yılında aldığı, en düşük değerini ise 0,29 ile 2014 yılında aldığıgörülmektedir. Endeks değerlerinin belirlenmesinde vergi afları, uzlaşma ve devletin vergi denetim yapısıgibi vergisel düzenlemelerin etkisinin yoğun olduğu düşünülmektedir. VBE değerinin belirlenmesindekullanılan değişkenlerin düzenli veri seti ile geliştirilerek veya değiştirilerek yeniden belirlenmesinde isebu çalışmanın yol gösterici olacağı düşünülmektedir.Öğe Türkiye'de e-vergi uygulamaları ve karşılaşılan sorunlar(Legal Yayıncılık, 2021) Turna, Fatma; Geyik, Osman21. yüzyılın getirmiş olduğu dijital dünya ile birlikte, bilgi teknolo- jileri adı altında köklü değişiklikler meydana gelmiş ve bu değişiklikleryaşamın her alanında devrim niteliğinde uygulamalar getirmiştir. Birçokülkede e-dönüşüm olarak nitelendirilen ve e-devlet adı altında hayatageçirilen bu uygulamalar ülkemizde de gerekli ilgiyi görmüş ve uygula- ma alanlarının kapsamı gün geçtikçe genişletilmeye başlamıştır. Bu uy- gulamaların yoğun bir şekilde yaşandığı alanlardan biri vergilendirmealanıdır. Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) bu süreçte vergi idarelerinin vemükelleflerin vergisel işlemlerini kolaylaştırabilmek adına birçok elekt- ronik uygulamayı e-vergi uygulamaları adı altında başarılı bir şekildehayata geçirmiştir. Amaç, vergilendirme hizmetlerini en kısa zamandave en az maliyetle gerçekleştirerek tasarruf imkânını sağlamaktır. Ancak, bu uygulamaların söz konusu amaca hizmet kapsamında etkin, verimlive başarılı bir şekilde işleyebilmesi adına gerekli olan politikalar veplanlamalar e-vergi uygulamalarında bazı olumsuzlukları beraberindegetirmektedir. Bu kapsamda e-vergi uygulamalarında yaşanılan sorunlarçalışmanın ana konusunu oluşturmaktadır.Öğe Vergi yükü ve kamu harcamaları ilişkisi: Türkiye üzerine ekonometrik bir analiz (1970-2019)(Vergi Müfettişleri Derneği, 2021) Geyik, Osman; Turna, FatmaVergi yükü konusu mükelleflerin vergiye uyumunu belirleyen önemli bir etmen olarak değerlendirilmektedir. Vergi yükü artıkça mükelleflerin vergilere karşı sergilemiş oldukları tutum ve davranışların da nitelik değiştirdiğini ifade etmekte yarar vardır. Artan vergi yükü oranınca kamu harcamalarında bir artışın meydana gelip gelmediği konusu bu açıdan mükellefler için önemli bir hal almakta, vergi gelirleri ve vergilendirme süreci üzerinde çeşitli etkiler ortaya çıkarmaktadır. Bu çalışmada Türkiye’de 1970-2019 döneminde vergi yükü ile tam kamusal mallara yönelik kamu harcamaları arasındaki ilişki incelenmiştir. Bu ilişkinin tespiti için yapısal kırılmalı Gregory-Hansen eşbütünleşme testi kullanılmış ve değişkenler arasında uzun dönemli bir ilişki bulunmuştur. Uzun dönem katsayılarının tahmininden elde edilen sonuçlar vergi yükündeki %1’lik artışın kamu harcamalarını %0,51 arttırdığını göstermiştir. Vektör hata düzeltme modeline dayalı Granger nedensellik testine göre uzun dönemde vergi yükünden kamu harcamalarına doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda artan vergi yükü oranından daha fazla düzeyde kamu harcaması yapılarak mükelleflerin vergilere karşı uyumu sağlanabilir.Öğe Analysis of the relationship between corruption and tax revenues(Maliye Hesap Uzmanları Derneği, 2021) Mercan, S. Şehnaz AltunakarEfficiency of financial systems requires having a fair tax system. The basic function of tax sys- tems is to provide sufficient income generation to perform public services in areas considered vital in social life. Establishing an effective and fair taxation system in order to finance public expenditures is possible by keeping the corruption phenomenon at the lowest level.VERGİ DÜNYASI, YIL 40, SAYI 473, OCAK 202112 In the study; Turkey in particular, using data from the period 1984-2018, aimed to investigate the relationship between tax revenues and corruption. However, the impact of corruption on in- direct and direct taxes and its relationship with tax types are analyzed separately. As a result of the study, it was determined that there is a two-way relationship between corruption and the ratio of direct tax revenues to GDP, and a one-way causality relationship from indirect tax revenues to GDP ratio to corruption. Also; one-way causality relationships from corruption to the ratio of income tax to GDP and from the ratio of wealth taxes to GDP to corruption were determined. In the light of the findings, lowering the level of corruption appears to be a necessary step to increase the amount of public revenue or generated the amount of revenue from taxation in Turkey's public budget.Öğe Covid-19 salgınının peacock-wiseman sıçrama tezi çerçevesinde değerlendirilmesi(İdeal Kent Yayınları, 2021) Geyik, OsmanKamu harcamaları devletin ekonomideki rolüne paralel olarak sürekli artış göstermektedir. Bu durum devletleri yeni finansman arayışına yöneltmektedir. Kamu hizmetlerinin finansmanı için erişilmesi en kolay olan ve genellikle başvurulan kamu kaynağı ise vergilerdir. Vergilerin elde edilmesi bakımından kolay olması, bu kaynaklara sıkça başvurulmasına neden olurken, bazı dönemlerde bu finans kaynağından efektif olarak faydalanmak mümkün değildir. Çünkü; söz konusu dönemlerde kamu harcamalarında tahmin edilemeyen düzeyde artışlar yaşanırken, kamu gelirlerinde aynı oranda artışlar meydana gelmemektedir. Kamu harcamalarının artışını açıklamada kullanılan teoriler yardımıyla bu artışların nedenleri açıklanmaya çalışılsa da bazı durumlarda bu teoriler konuyu açıklamada tek başına yeterli olmamaktadır. Kamu harcamalarındaki artışı açıklayan teorilerden biri olan Peacock- Wiseman sıçrama tezi, kamu harcamalarının artışı konusunda ele alınması ve incelemesi gereken teorilerin başında gelmektedir. Koronavirüs (Covid-19) salgını dolayısıyla devletin yerine getirmekle yükümlü olduğu bazı kamusal mal ve hizmet sunumlarında meydana gelen artış, bu konunun sıçrama tezi kapsamında ele alınması gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Çalışmada, kamu harcamalarının genel teorik çerçevesi çizildikten sonra Covid-19 salgını dolayısıyla meydana gelen artış Peacock -Wiseman sıçrama tezi kapsamında ele alınarak, salgın döneminde kamu harcamalarında ve gelirlerinde meydana gelen değişim üzerinde durulmuştur.Öğe Kamu maliyesi alanında değişen eğilimler: 2010 sonrası doktora tezlerine yönelik bir içerik analizi(Türk Kooperatifçilik Kurumu, 2021) Aydın, Mehmet Sadık; Geyik, OsmanBilim dinamiktir ve evrenseldir. Küreselleşen dünyada cereyan eden güncel gelişmeler akademikçalışmaların seyrini değiştirmektedir. Akademisyenler güncel gelişmelerden geri kalmamak içinçalışmalarını bu minvalde geliştirmek durumunda kalmaktadırlar. Dinamik ve evrensel olan bilim maliyealanında yapılan çalışmaları da bu noktaya sürüklemektedir. Maliye alanındaki çalışmaların erken dönemifarklı konular etrafında yoğunlaşmışken, günümüzde bambaşka bir noktaya gelmiştir. Özellikle finansalkrizler, ticaret savaşları, küresel salgınlar, gelir adaletsizliği gibi dünyayı etkileyen önemli olaylarçalışmaları o noktaya çekmiştir. İlerleyen süreçte de günümüzün en önemli problemlerinden biri olanCOVID-19 salgını ile ilgili çalışmaların sayısının artış göstermesi beklenmektedir. Çünkü biliminsanlarının bu kadar önemli bir olaya duyarsız kalmaları mümkün değildir. Bu çalışmada, kamu maliyesialanında 2010 ve sonrasında yapılan doktora tezleri içerik analizi yöntemine göre analiz edilmiştir.Çalışmada YÖK (Yüksek Öğretim Kurulu) Ulusal Tez Merkezine yüklenmiş ve maliye konusu seçilmiş olantezler incelenmiştir. Çalışma doktora tezlerindeki genel eğilimi ortaya koymayı amaçlamaktadır. 2010-2021 yılları arasında ulusal tez merkezine yüklenen 545 tez analiz edilmiştir. Tezlerin her biri; üniversitetürlerine, üniversitelere, yayın yılı, yayın dili, danışmanların unvanları, anabilim dalları, çalışılan konularve kullanılan yöntemler açısından tek tek incelenmiştir. Araştırma verilerinin analizinde içerik analizikullanılmıştır. Çalışma sonucunda ulaşılan bulgular ve beklenen sonuçlar ortaya konulmuştur. Çalışma ileliteratüre katkı sunulması amaçlanmaktadır.
