Yazar "Esin, Mehmet Nezir" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 2 / 2
  • Küçük Resim
    Öğe
    Sahîh-i Müslim'deki hadislerin edebî sanatlar açısından incelenmesi (Îcâz, itnâb, müsâvât ve kasr bağlamında)
    (Dicle Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2023) Esin, Mehmet Nezir; Çağmar, Mehmet Edip
    Bu çalışmamızda Hz. Peygamber'in hadislerinde yaygın olan îcâz, itnâb, müsâvât ve kasr edebî sanatlar incelenip yorumlanmaya çalışılmıştır. Ancak hadis kaynaklarının çokluğu ve edebî sanatların çeşitliliği, bütün hadisleri belagat açısından tespit edip incelemeyi güçleştirmektedir. Bu bakımdan çalışmada her iki açıdan sınırlandırmaya gidilerek Kütüb-i Sitte arasında ikinci hadis kaynağı olarak bilinen/nitelendirilen Sahîh-i Müslim'deki hadislerden îcâz, itnâb, müsâvât ve kasr sanatlarını barındıranlar tespit edilip ele alınmış ve bu sanatların söz konusu hadisler özelinde anlama kattığı genişlik/zenginlik incelenmiştir. Çalışma giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Girişte çalışmanın konusu, amacı, yöntemi, kapsamı, kaynakları ve konuyla ilgili yapılmış çalışmalar hakkında bilgi verilmiştir. Birinci bölümde konunun teorik boyutu ele alınmıştır. İkinci bölümde Resûlullah'ın (s.a.s.) üslubunda îcâz, itnâb ve müsâvât edebî sanatlarının yansımaları, üçüncü bölümde ise kasr sanatının anlama kattığı hususiyetler örnekler üzerinden açıklanmaya gayret edilmiştir. Çalışmanın sonuna Sahih-i Müslim'de yer alan hadislerde geçen îcâz, itnâb, kasr ve müsâvât sanatlarına ilişkin istatistik bilgileri içeren bir tablo eklenmiştir. Bu bağlamda Sahîh-i Müslim'de yer alan hadislerin yaklaşık %3,5'inde îcâz, %4,7'sinde itnâb, %13,6'sında da kasr sanatı tespit edilmiştir. Îcâz sanatının kullanıldığı hadislerin büyük çoğunluğunun ibâdât ve fezâil-i amal, kalan kısmının inanç esasları ve muâmelât ile ilgili olduğu tespit edilmiştir. İtnâb sanatının kullanıldığı hadislerin büyük çoğunluğu inanç esasları, ibâdât ve fezâil-i amal ile ilgiliyken geri kalanı muamelat ile ilgilidir. Kasr sanatına konu olan hadislerin ise büyük çoğunluğu ibâdât, geri kalanı inanç esasları, muâmelât ve fezâil-i amal hakkındadır.
  • Küçük Resim
    Öğe
    Zeynelabidin Çiçek ve el-Mesâilu’l-Maksûde adlı eseri
    (2018) Esin, Mehmet Nezir; Çağmar, Mehmet Edip
    Zeynelabidin Çiçek Hoca'nın el-Mesâilu'l-Maksûde adlı şerhi, el-Berzencî'nin nahiv ilminde amiller hakkında manzum olarak telif ettiği el-'Avâmilu'l-Manzûme adlı metin üzerine yazılmıştır. Bu çalışmada Çiçek'in el-Mesâilu'l-Maksûde fi Şerhi 'Avâmili'l-Manzûme adlı şerhi çeşitli yönleriyle incelenip tanıtımı yapılmıştır. Çalışmamız giriş, iki bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Giriş bölümünde Arap Dili gramerine genel bir bakış, nahiv ilminin doğuşu, gelişimi, ortaya çıkışını etkileyen faktörler, ekolleri, bu ilimde yazma geleneği ve el-'Avâmilu'l-Manzûme'nin müellifi olan el-Berzencî ve eseri hakkında bilgiler ele alınmıştır. Çalışmamızın birinci bölümünde el-Mesâilu'l-Maksûde adlı şerhin müellifi olan Zeynelabidin Çiçek'in hayatı ve ilmi yönü hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde, el-Mesâilu'l-Maksûde adlı şerhin yazılış gayesi, şekil ve muhtevası, metodu, üslubu, istişhadı, kullandığı örnekleri, kaynakları ve Zeynelabidin Hoca'nın nâzıma yönelttiği eleştirileri incelenmiştir. Sonuç bölümünde ise el-Mesâilu'l-Maksûde adlı şerhle ilgili yapılan çalışmada elde edilen sonuçlara yer verilmiştir.