Yazar "Coşkun, Aytaç" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 7 / 7
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe Ambar Çayı (Diyarbakır) Vadisinde jeoarkeoloji çalışmaları(Ege Üniversitesi, 2022) Karadoğan, Sabri; Ökse, A.Tuba; Coşkun, Aytaç; Al, Aladdin; Günce, TarıkAmbar Çayı, Dicle Nehrinin önemli kollarından biridir. Bu akarsuyun Kocaköy ilçe merkezinin batısındaki erozyon havzasına karşılık gelen vadisi, Ambar köyü ve köyün güneyinde başlayan havza düzlükleri yoğun iskân sahası olarak geçmiş dönemler boyunca kullanılmıştır. Ambar Çayı’nın, üzerinde inşa edilen Ambar Barajının 715 metreye ulaşacak su seviyesi nedeniyle, Ambar köyü içinde kalan Ambar Höyük’ün doğu yakasının bir kısmı, Gre Fılla ve Kendale Hecala höyüğünün tamamı etkilenecektir. Bu nedenle vadi ve çevresinde arkeolojik kurtarma ve belgeleme çalışmaları yanında jeomorfolojik ve jeoarkeolojik çalışmalar da yapılmıştır. Bu çalışmaların amacı arkeolojik iskan sahası içinde paleocoğrafik çevre koşulları ile yerleşim alanları arasında ilişkileri belirlemek, yerleşime neden olan temel belirleyici coğrafi faktörleri anlamaktır. Bu amaçla vadi ve çevresinin temel jeomorfolojik karakteristikleri, yapısal özellikleri belirlenmeye çalışılmış ve alüvyal sahalarda karotlu sondaj yapılmış ve sonuçları değerlendirilmiştir. Ambar Çayı vadisi ve çevresi, yerleşme açısından, su kaynakları, ulaşım, uygun topoğrafya ve litoloji, malzeme, biyolojik çevre gibi elverişli konum avantajlarına sahiptir. Ancak, Holosen boyunca akarsuya yakın alanlarda Ambar Çayı’nın yerleşmeleri etkilediği söylenebilir. Ambar Çayı’nın yatağını aşındırdığı dönemlerde vadi tabanına yakın alanlara yerleşilmiş, vadi tabanında biriktirme faaliyetlerinin olduğu dönemlerde ise terk edilmiştir.Öğe ART IN THE LEGIONARY CASTLE: EVALUATIONS ON THE TIBIAE FOUND AT ZERZEVAN(Davut YİĞİTPAŞA, 2024) Coşkun, Aytaç; Durma, Fatma; Kırca, E. Deniz OğuzThe region where the eastern border garrison of the Roman Empire, Zerzevan Castle, is situated witnessed conflicts between the two major powers of the time, Rome and Parthia, later succeeded by the Sassanids. One of the sites that must have been severely exposed to these struggles is Zerzevan Castle, located within the borders of Demirölçek Quarter, 13 km southeast of the Çınar District of Diyarbakır. The excavations launched in 2014 at the military settlement have played a considerable role in shedding light on the Assyrian, Persian, Parthian and especially Roman periods of the region. Zerzevan military settlement, which was established in the 2nd-3rd centuries AD at a strategic point dominating the ancient road network in order to meet military needs and minimally consistent with the standards of a Roman legionary fortress, hosted several structures reflecting pagan and Christian Roman elements until today. The aim of this study is to question and investigate the possible function(s) of the finds unearthed during the archaeological excavations at the Zerzevan (Legionary) Castle in 2019 and 2021, which support the tibia morphology in the literature. The main observations and findings regarding the tibiae found in the Mithras Sacred Area in the northern sector of the garrison are discussed in the light of the structures and materials with which they are associated. The dating of the tibiae is based on artifacts found in the same grid and their contexts, as well as different regional comparanda. In conclusion, the tibiae, which should be dated to the Late Roman Period (probably between the 3rd - 4th centuries), may have been used primarily as part of some kind of skolion or during regular Mithraic rites.Öğe An evaluation of the original identity problem and structural design of Zerzevan Castle(Istanbul Universitesi, 2023) Coşkun, Aytaç; Kırca, E. Deniz OğuzThis study deals with the mature period of a Roman hilltop fortress (3rd-6th centuries AD) established at Zerzevan which is part of Upper Mesopotamia, now lying in Diyarbakır Province, Southeast Turkey. The site of Zerzevan was constructed according to predetermined rules and principles, with certain standards. It is possible that the Roman army, which specialized in organizing its frontiers with robust fortifications, hosted legionaries from different regions here. The main method of research is based on a combination of field evidence and textual data, giving priority to preliminary results of the excavations carried out on the site since 2014. Theories about the characterization of the site corresponding to the typical requirements of a border garrison approach the idea of an Auxilia/ Tactical Fortress, usually built by the legionaries (instead of an above-standard size Castrum Romanum) which could have been customized according to various factors arising from the geo-political conditions of the region. In this context, it must have been built as a local line of defense utilized in the outer boundaries of the Roman Empire, to meet the minimum requirements of a standard size base and/or outpost. The integrity of the site supports the hypothesis that it could have been ranked as a secondary order castrum in the operational chain of command and order of the Roman army.Öğe Güneydoğu Anadolu’da önemli bir kültürel peyzaj alanı: Zerzevan Kalesi ve Mithraeum(Ege Üniversitesi, 2022) Karadoğan, Sabri; Coşkun, Aytaç; Öner, ErtuğMardin-Midyat Platosu ile Diyarbakır havzası sınırında, antik kral yolu üzerinde Zerzevan Kalesi yer alır. Kale, Diyarbakır havzasına hakim bir noktada kurulmuş, doğal çevre faktörleri akıllıca değerlendirilmiş önemli bir Roma askeri garnizon yerleşmesidir. Ancak devam eden kazı çalışmaları kale yerleşkesinin bir sınır garnizonu olmaktan başka dinsel ve ritüel mekan ünitelerine sahip olduğu ortaya çıkarmıştır. Kalede daha önce yüzeyde duvarları giriş kapısı ve vaftiz çanağı gibi unsurlarıyla yeni Hıristiyanlık dönemine ait bir kilise mevcuttu. Kilisenin daha kuzeyinde alçalan topoğrafik bir eşik yamacında daha eski dönemlere ait bir şapel bulundu. Devam eden kazılar sonucunda kalenin kuzey ucunda yüksek duvarlarla çevrelenmiş, ana kayaya oyulmuş antik dönemin önemli inanç yapılarından biri olan Mitra inancına özgü ritüllerin gerçekleştirildiği ana kayaya oyularak yapılmış bir tapınak ortaya çıkartılmıştır. Bu keşif, kalenin önemini bir kat daha arttırmış ve dikkatleri buraya çekmiştir. Lokasyonu, mekânın ve doğal çevrenin olağanüstü uyumu ve sözü edilen inanç mekanlarıyla Zerzevan Kalesi önemli bir kültürel peyzaj alanıdır.Öğe Kültürel jeoloji açısından Zerzevan Kalesi (Diyarbakır/Çınar)(TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası, 2018) Karadoğan, Sabri; Coşkun, Aytaçİnsanların doğal koşullara önemli derecede bağlı olduğu eski çağlarda yerleşmelerin konumları ve yer seçimleri doğal çevre koşullarından ayrı düşünülmemiştir. Mardin-Midyat Platosu ile Diyarbakır havzası sınırında, Suriye-Arabistan düzlükleri ile Diyarbakır havzasının sınırında, antik kral yolu üzerinde bulunan Zerzevan Kalesi, lokasyonu itibariyle önemli bir askeri garnizon yerleşmesidir. Yerleşmenin kuruluş yeri coğrafi çevre koşulları ve kuruluş amacı dikkate alınarak akıllıca tespit edilmiş olup, su temini gibi doğal çevrenin sınırlayıcı özellikleri akılcıl mekânsal ve topoğrafik düzenlemelerle giderilmeye çalışılmıştır. Son yıllarda yapılan kazılarda ortaya çıkan ve yer altında kayalara oyulmuş olan ritüel unsurlar, kalenin askeri ve savunma öneminin yanı sıra kültürel ve dinsel yönünün de bulunduğunu göstermektedir. Bu açıdan Zerzevan kalesi Kültürel jeoloji açısından güzel bir örnektir. Bu çalışmada Diyarbakır kentinin yaklaşık 45 km güneydoğusunda Çınar ilçe merkezi yakınlarında yer alan antik yerleşme kültürel jeoloji açısından ele alınmıştır.Öğe A Preliminary study on material properties of the Zerzevan Castle, Turkey(IOP Publishing Ltd, 2020) Dursun, Felat; Coşkun, AytaçAbstract. Zerzevan is a recently discovered castle, situated on a rocky hill in the province of Diyarbakır, southeastern Turkey. Like many other Medieval defensive artifacts, Zerzevan Castle has also erected to protect the site against the incursions of enemies and to dominate the land. Zerzevan Castle, as a former military base of the Roman Empire, consists of such remains as churches, tombs observation towers, cisterns, arsenal, canals and city walls. The archaeological excavations conducted in the site revealed the existence of various underground structures, among them a temple of Mithraism, a mystery religion. The temple is considered as the first and unique Mithraeum located on the eastern border of the Roman Empire. The castle has been constructed by employing natural stones. Similar to that of the stone artifacts around the world, the Zerzevan Castle has also suffered from stone deterioration and stability problems. The present study aims to characterize stone used in the Zerzevan Castle as a building material. The study also aims to characterize the provenance of the stone material utilized in the monuments of that archaeological site. For this purpose, samples were collected from the building façade and stone quarry located on the site. The samples then used to determine their petrographic, chemical and some of the physico-mechanical properties. The preliminary results demonstrate that the stone employed in the construction of the Castle is calcitic dolomite. Moreover, the great similarities in chemical compositions of the samples collected from the building and the quarry indicate that the stone material employed in the construction was most probably extracted from the nearby quarries.Öğe Zerzevan castle in the light of recent archeological researches(Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, 2017) Coşkun, AytaçSoutheastern Anatolia, which forms the extreme border of the Roman Empire, has been transformed into a geography where great struggles between the two great powers of the time, Rome and Parthians/Sassanids, have been maintained throughout history from the perspective of economic, political and military strategy. The research that began at Zerzevan Castle, the military settlement of Rome, plays a very important role in understanding the Roman period of the region. Due to its location, the entire valley is dominated by this strategic Roman border garrison on the antique trade route that controls a large area. Besides Zerzevan should be considered as a settlement where not only soldiers settled but also civilians. When the existing architectural remains and the finds uncovered in the excavations are examined, it can be said that the area was used in the 3rd century AD; but it is very difficult today to estimate the area covered at that time. The walls and structures of the settlement were probably repaired during Anastasius I (AD 491-518) and Justinian I (AD 527-565) periods, and some structures have been reconstructed to the final state as found today. The settlement must have been in use until the conquest of the region by the Islamic armies in 639 AD.
