Yazar "Aslan, Veysel" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 6 / 6
  • [ X ]
    Öğe
    Assessment of Turkey-Harran Basin’s groundwater potential and hydrogeological properties
    (Springer Nature, 2019) Aslan, Veysel; Çelik, Recep; 0000-0002-0739-6146
    The Harran Plain is located in the region of Upper Mesopotamia where agricultural activities have been carried out for 4000 years. This region has a very fertile soil for agricultural activities. Its agricultural and socioeconomic values have increased since this area was subjected to irrigated agriculture within the scope of Southeastern Anatolian İrrigation Project. Hence, the determination of the hydrogeological properties and alternative groundwater potential of this basin is vital for sustainability. For this study, hydrogeological data belonging to Sanliurfa-Harran plain and general information about natural water resources were used. Using the DEM data of Sanliurfa province, river basins and geomorphological surfaces were formed. Hydrogeological and geomorphological thematic maps were produced. With the help of thematic maps showing the geomorphological structure, the groundwater potential of Harran Basin was revealed. Besides, groundwater layer levels and aquifer layer thicknesses of the basin have been determined.
  • [ X ]
    Öğe
    Evaluation of hydrological and hydrogeological characteristics affecting the groundwater potential of Harran Basin
    (Springer Heidelberg, 2020) Celik, Recep; Aslan, Veysel
    The Harran Basin is in the Upper Mesopotamia territory, and it is an important basin, in which agricultural activities have been conducted for more than 4000 years. This basin has the most valuable lands of not only Turkey but also the Middle East. Within the framework of the GAP project, the agricultural activities are maintained through the water provided from the Ataturk Dam, employing the irrigation in the plain via surface irrigation and in other places via groundwater. Therefore, it is of vital importance for the provision of sustainable water resources to determine the hydrological and hydrogeological characteristics feeding the groundwater, which is the alternative water resource of the basin. In this study, DEM, geomorphology map, slope, drainage, and drainage density maps were produced as the hydrogeological parameters of the Harran Basin, and geology, groundwater level map, and thematic maps demonstrating the aquifer status were produced as the hydrogeological characteristics. With the help of these maps, the groundwater and surface water resources are evaluated. This study aims to evaluate parameters such as drainage density (DD), geomorphology, geology, rainfall, slope, and land use (LU) which affect the formation of groundwater and to correlate with groundwater yield maps obtained from drilled boring data in the basin. The ArcGIS 10.2.2 program, Arc Hydro, and Spatial analyses extension were used to obtain hydrological and hydrogeological thematic maps. The study concludes the most groundwater potential area remains a fertile region where the slope is lowest, and the geomorphological flat plain has a high drainage density rate in which infiltration was more intense. The region equally has a geologically appropriate aquifer.
  • Küçük Resim
    Öğe
    Harran Ovası yeraltı suyu potansiyeli ve kalitesinin coğrafi bilgi sistemi destekli çok kriterli karar verme yöntemi ile modellenmesi
    (Dicle Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2018) Aslan, Veysel; Çelik, Recep
    Harran Ovası Yeraltısuyu Potansiyeli ve Kalitesinin ilcelenmesi ile ilgili çalışmamda iki önemli değişken söz konusu olmuştur. Bu değişkenler yeraltı su potansiyeli modellenmesi ve su kalitesinin (kirlilik) ortaya çıkarılmasıdır. Bu çalışmalar CBS destekli Çok Kriterli Değerlendirme Sistemi (Multi-Criteria Decision System) yöntemi ile incelenmiştir. Çalışmada yeraltısuyu potansiyelinin ortaya çıkarılması ile ilgili çoğunlukla Şanlıurfa Devlet Su İşleri'nin (DSİ) yapmış olduğu yeraltısuyu seviye varyasyonlarının gösterildiği kuyu verileri, arazi yapısı, jeoloji, jeomorfoloji, eğim, arazi kullanımı, toprak, yağış, fay yoğunluğu ve drenaj yoğunluğu parametreler kullanılarak Çoklu Değerlendirme Yöntemi ile Harran Ovası'nın Yeraltısu potansiyeli İndeksi (YPSI) elde edilmiştir. YPSI değerlerine göre Havzanın %38'inin; orta seviyede, %31'lik kısmının; iyi seviyede, %29 kısmının; kötü seviyede, %1,6 lık kısmının; çok iyi seviyede, geriye kalan çok az bir kısmınında çok kötü seviyede yeraltı su potansiyeline sahip olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca YSPI değerleri ile Sondaj kuyu verileri karşılaştırılarak potansiyel değerlerinin birbirleriyle örtüştüğü görülmüştür. Çalışmamızın ikinci bölümü olan Harran Ovası Yeraltı suyu kalitesi ile alakalı veriler Harran Üniversitesi Çevre Mühendisliği bölümünden Yeşilnacar'ın (2006) yaptığı su kalitesi çalışmasından alınarak CBS programının oluşturduğu imkânlardan yararlanılmıştır. Harran Ovasında 24 kuyuda yapılan ölçümlerde, pH, EC, nitrat, sertlik ve sulama suyu sınıflamasından Sodyum tehlikesi (SAR) parametreleri kullanılarak su kalitesi (kirlilik) değerleri CBS ortamına aktarılıp ovanın yeraltı su kalitesine ait veriler elde edilmiştir. Türkiye'nin yeraltı suyu kirlenme nedenlerinden biri, evsel atıklar ve herhangi bir işleme tabi tutulmayan katı ve sıvıların toprağa doğrudan verilmesidir. Deterjan gibi parçalanması daha uzun zaman alan bileşikler yeraltı sularına karışarak içme sularında çok ciddi problemler oluşturabilmektedir. Yeraltı suyu kalitesinin bozulmasına neden olan tarımsal faaliyetler ise; ilaç atıkları olan pestisitin yanı sıra kimyasal gübre ve hayvansal atıkların yağışla birlikte toprağa karışım olayıdır. Harran Ovası içme ve sulama suyu ihtiyacının büyük bir kısmını yeraltı suyu kaynaklarından karşılamaktadır. Yeraltı suyunun plansız ve programsız olarak kullanılması, ekolojik ve ekonomik açıdan çok önemli problemler oluşturabilmektedir. Kirlenmeye yönelik sorunlar karşısında önlemler alınması ve yeni politikalar oluşturulması için öncelikli olarak su kullanmının kayıt altına alınmasının yanısıra konuya ait planların yenilenmesi, en önemlisi de devamlılık arzetmesi gerekmektedir. Buna bağlı olarak CBS (Coğrafi Bilgi Sistemi), yeraltı ve yerüstü su kaynakları, yerkürenin geniş arazi örtüsü, tarımsal faaliyetlerde meydana gelen değişimlerin takibi ve kayıt altına alınmasında daha büyük kolaylıklar ve yararlar sağlamaktadır. Harran Ovası genel olarak tarımsal faaliyetlerin çoğunlukta olduğu bir bölge olmasından dolayı nitrat kirliliğinin bu bölgelerde istenilenden fazla olduğu yapılmış olan haritalardan kolaylıkla görülmektedir. Sonuçlara göre ovada nitrat değerlerinin istenilen sınır değerlerinin üzerinde olmasına sebep olan kriterin tarım amaçlı kullanılan gübreler olduğu söylenebilir.
  • [ X ]
    Öğe
    Harran Ovası'nın yeraltısuyu potansiyelinin coğrafi bilgi sistemi ile modellenmesi
    (2017) Akyıldız, M. Hayrullah; Aslan, Veysel; Çelik, Recep
    Şanlııurfa İline bağlı Harran ovasına ilişkin jeolojik, meteorolojik, tabii su kaynakları ile ilgili genel bilgiler, Şanlıurfa -Harran ovasına ait genel jeolojik, meteorolojik, doğal kaynaklar ve doğal su kaynakları ile ilgili genel bilgiler, bu çalışma için kullanılmıştır. Şanlıurfa kent merkezinin sınırları içinde yer alan kamu kurum ve bireylere ait su kuyusu logları da incelenmiştir. Statik su seviyesi, dinamik su seviyesi ve kuyu verim değerleri sınıflandırılarak ve tematik haritalar CBS programları kullanılarak kuyulardan elde edilen veri modellemeyle sonuçlandırılmıştır. Hidrojeolojik değerlendirme bu tematik haritaların yardımıyla yapılmıştır. Söz konusu ovada gelecekte yeraltı suyu seviyesini kontrol edebilmek amacı ile tematik haritalar dâhilinde bir veri tabanı oluşturuldu. Bilindiği gibi risk haritaları oluşturma ve su potansiyeli modellemesi en uygun olarak kullanılan su kaynakları olmak üzere bir sigorta özelliğine sahiptir. Göz önüne alınan yeni yerleşim alanları kadar sanayi bölgelerinin yeraltı suyu potansiyelinin de olması daha detaylı çalışmalar yapan araştırmacılar için daha yararlı olacaktır.
  • Küçük Resim
    Öğe
    Harran Ovası’nın yeraltısuyu potansiyelinin coğrafi bilgi sistemi ile modellenmesi
    (Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, 2017) Çelik, Recep; Aslan, Veysel; Akyıldız, M. Hayrullah
    Şanlııurfa İline bağlı Harran ovasına ilişkin jeolojik, meteorolojik, tabii su kaynakları ile ilgili genel bilgiler, Şanlıurfa -Harran ovasına ait genel jeolojik, meteorolojik, doğal kaynaklar ve doğal su kaynakları ile ilgili genel bilgiler, bu çalışma için kullanılmıştır. Şanlıurfa kent merkezinin sınırları içinde yer alan kamu kurum ve bireylere ait su kuyusu logları da incelenmiştir. Statik su seviyesi, dinamik su seviyesi ve kuyu verim değerleri sınıflandırılarak ve tematik haritalar CBS programları kullanılarak kuyulardan elde edilen veri modellemeyle sonuçlandırılmıştır. Hidrojeolojik değerlendirme bu tematik haritaların yardımıyla yapılmıştır. Söz konusu ovada gelecekte yeraltı suyu seviyesini kontrol edebilmek amacı ile tematik haritalar dâhilinde bir veri tabanı oluşturuldu. Bilindiği gibi risk haritaları oluşturma ve su potansiyeli modellemesi en uygun olarak kullanılan su kaynakları olmak üzere bir sigorta özelliğine sahiptir. Göz önüne alınan yeni yerleşim alanları kadar sanayi bölgelerinin yeraltı suyu potansiyelinin de olması daha detaylı çalışmalar yapan araştırmacılar için daha yararlı olacaktır
  • Küçük Resim
    Öğe
    Integrated gis-based multi-criteria analysis for groundwater potential mapping in the euphrates’s sub-basin, Harran Basin, Turkey
    (2021) Aslan, Veysel; Çelik, Recep
    The Harran Basin is an important region where agricultural activities have been conducted for millennia. The agricultural water needs of the basin are largely met with surface irrigation through the GAP (South-Eastern Anatolian Project), while groundwater is used in some regions as potable water, tap water, and irrigation water. In this study, the groundwater potential of the Harran Basin was determined through the “GIS-based Multi-Criteria Decision Making (MCDM)” Method. Ten criteria were considered: Land Use, Soil, Geomorphology, Geology, Aquifer, Drainage Density, Rainfall, Slope, Lineament Density, and Terrain Class. The weights of these criteria were determined through the AHP method, and the operations were performed in the ArcGIS environment. As the results of this study, the Groundwater Potential Index (GWPI) values were obtained, and five regions were determined based on their Groundwater Potential Zone (GWPZ) classifications: very poor GWPI: 0.10% (5.14 km2); poor GWPI: 29.20%; moderate GWPI: 38.20%; good GWPI: 30.90%; and very good GWPI: 1.50%). We determined that the region is a plain with a low slope and geologically consists of limestone. Notably, areas with poor water potential are mountainous and hilly, and the slopes over these areas are high.