Yazar "Alan, Basri" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 2 / 2
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe Abdullah Gelîkûrî'nin el-İ'lâl adlı eserinin tahkik ve incelemesi(Dicle Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2024) Alan, Basri; Çağmar, Mehmet EdipBu çalışmada, İmadiye emirliği döneminin önemli dilbilimcisi, Abdullah b. Şeyh İlyâs Gelîkûrî'nin sarf ilmi alanında yazdığı el-İ'lâl isimli eseri tahkik edilmiş ve incelenmiştir. Bu eser muhtevası, üslubu, ta'lîlleri, örnekleri istişhadları, kaynakları vb. unsurlar açısından incelenmiştir. Gelîkûrî'nin bu eseri, medreselerde şifahi olarak öğretilen kelimelerin köklerinin detaylarına inerek okuyucuların kelimelerin köklerini anlamasını kolaylaştıran önemli bir sarf kitabıdır. Eserin ayrı bir önemi, İslâm âlemindeki medreselerde uzun yıllar boyunca talebelere okutulan ve ezberletilen İzzuddin ez-Zencânî'nin Tasrîfu'l-'İzzî isimli risâlesinin şerhi olmasıdır. Bu eser zamanında rağbet görmesine rağmen sonradan tarih sayfaları arasında kaybolmuştur. Basılmamış üzerinde bir makaleden başka klasik ve modern bir çalışma yapılmamıştır. Bu yüzden söz konusu eser, tahkik edilip incelenmeye değer bir eserdir. Çalışma, giriş, üç bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Giriş kısmında sarf ilminin tanımı, konusu, önemi ve bu alandaki önemli müellif ve eserleri hakkında bilgi verilmektedir. Birinci bölümde Zencânî'nin hayatı, eserleri ve onun Tasrîfu'l-'İzzî adlı eseri ele alındıktan sonra şerhin müellifi Gelîkûrî'nin hayatı, ilmî yönü, eserleri, ve kendinden sonraki sarf çalışmalarına olan etkisi vb. incelenmektedir. İkinci bölümde müellifin el-İlâl adlı eseri; adı, aidiyeti, yazılma nedeni, muhtevası, metodu, istişhâdı, örnekleri, ta'lilleri, kaynakları, diğer şerhler arasındaki yeri, yazma nüshalarının tavsifi, karşılaştırması ve tahkikte izlenilen metot açısından detaylı bir şekilde ele alınmaktadır. Üçüncü bölümde ise eserin tahkikli metni ve indeksler bulunmaktadır. Sonuç kısmında elde edilen sonuçların bir analizi yapılmakta ve birtakım görüş ve öneriler sunulmaktadır.Öğe Mustafa Hayri Efendi ve El-muktataf min uyuni't-tefasir adlı tefsiri(2018) Alan, Basri; Turgay, NurettinMustafâ Hayri Efendi'nin el-Muktataf min Uyuni't-Tefâsir adlı eseri, kendi dönemine kadar te'lîf edilmiş tefsirlerin bir özeti mahiyetindedir. Müellifin eserde, son dönemlerde telif edilmiş tefsirlerden; Reşid Rıza'nın, Tefsirü'el-Menar adlı eseri ve Elmalılı'nın, Hak Dini Kur'ân Dili adlı tefsirinden yararlanmış olması, eserin dikkat çekici yönlerindendir. Eser, Kur'ân âyetlerinde bulunan dil ile ilgili konuları, edebi sanatların inceliklerini, fıkhi ve i'tikadi bilgileri ihtiva etmektedir. Bunun yanında Mustafâ Hoca, âyetleri tefsir ederken Kura'n'ı Kur'an'la tefsir etmiş, hadislere müracaat etmiş, Sahabe ve Tâbiun sözlerini de aktarmıştır. Bundan dolayı eser, rivayet içerikli dirayet tefsiri niteliğini kazanmıştır. Müellif, eserinde ayetleri ahenk içinde, okuyucuyu ayrıntılara boğmadan ve yormadan aktarmıştır. Tez, bir giriş ve iki bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde, tezin konusu, önemi, yöntemi ve kaynakları hakkında bilgi verilmiştir. Birinci bölümde, Adıyamanlı Mustafa Hayri Efendi'nin; hayatı, ilmî kişiliği, eserleri üzerinde durulmuştur. Bunun yanında, söz konusu eserin, el yazmasının şekli, muhtevası ve eser üzerinde yapılan çalışmalar hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde ise "el-Muktataf min Uyuni' t-Tefasr'in muhteva ve metodolojisi hakkında bilgi verilmiştir. Anahtar Sözcükler Tefsir, Rivayet, Dirayet, Kelam, Beyan, Bedi
