Diyarbakır ekolojik koşullarında bazı kekik türlerinin agronomik ve uçucu yağ değerlerinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışma, Diyarbakır ili ekolojik koşullarında Thymbraspicata var. spicata, Satureja hortensis L. ve Origanumsp. kekik türlerinin agronomik ve uçucu yağ değerlerininbelirlenmesi amacı ile yapılmıştır. Deneme 2017-2020yılları arasında Dicle Üniversitesi Tıbbi ve Aromatik bitkilerAraştırma ve Uygulama Merkezi Müdürlüğü uygulamaalanında yürütülmüştür. Çalışmada bitki boyu (cm), bitkiçapı (cm), yeşil herba verimi (kg da-1), drog herba verimi(kg da-1), drog yaprak verimi (kg da-1), drog yaprak/saporanı (%), uçucu yağ oranı (%) ve uçucu yağ miktarı (l da1) özellikleri incelenmiştir. Diyarbakır ekolojik koşullarındaSatureja hortensis L. türünün, Origanum sp. türüne göredaha küçük habitusa sahip olmasına rağmen daha yüksekdrog, yaprak verimleri, yağ oranı ve yağ verimlerinesahip olması, bu türün Diyarbakır ekolojik koşullarındayetiştirilmesinin önemli olduğunu göstermiştir. Uçucu yağverim ve agronomik özellikler arasındaki korelasyonlarınönemli olduğu ancak korelasyon sonuçları ile doğrudan vedolaylı etkiler arasında farklılıklar olmadığı bulunmuştur.Bu durumda, korelasyon çalışmalarında doğrudan ve dolaylıetkilerin dikkate alınmaması gerektiği önerilmektedir.

This study was carried out to determine the agronomic and essential oil values of Thymbra spicata var. spicata, Satureja hortensis L. and Origanum sp. species in Diyarbakır ecological conditions. The experiment was carried out in the field of application area Dicle University Medicinal and Aromatic Plants Research and Application Center between 2017-2020. The plant height (cm), plant diameter (cm), green herbal yield (kg da-1), drug herbal yield (kg da-1), drug leaf yield (kg da-1), drug leaf / stem ratio (%), essential oil ratio (%) and essential oil yield (l da-1) properties were examined in the study. Although Satureja hortensis L. has smaller habitus than Origanum sp., it has higher drug, leaf yields, essential oil ratio, and essential oil yields in Diyarbakır ecological conditions. This showed that it is important to grow this species in Diyarbakır ecological conditions. Correlations between essential oil yield and agronomic properties are important, but there were no differences between correlation results and direct and indirect effects. For this reason, it is suggested that direct and indirect effects should be taken into consideration in correlation studies.