Geleneksel yoruba dininde yaygın orişalar: Tanrısal varlıklar

Abstract

Öz: Makalenin konusu, geleneksel Yoruba dininde yaygın Orişalardır. Orişalar tanrısal varlıklardır. İnsanlar ile tanrısal âlem ve Olodumare arasında aracı konumundadırlar. Eksik, sınırlı ve tabii olanlardır. İnsana benzer özellikler taşırlar. Yaygın Orişalar, mitolojide görevleri ve özellikleriyle önemli noktada duran ve gündelik yaşamda etkisini, gücünü ve güncelliğini koruyan Orişalardır. Bunlar Obatala, Eşu, Oşun, Şango, Orunmila, Oduduva ve Ogun’dur. Su Orişası Oşun bir doğa gücünün, Oduduva ise bir atasal ruhun dönüşümüdür. Şango hem tanrısallaşmış ata ruhu hem de doğal bir güçtür. Diğer dördü ise yaratılıştan beri var olan primordiyal Orişalara örnektir. Obatala insanı şekillendirerek yeryüzü hayatını başlatandır. Eşu, kâhinlik ve insanlar ile Orişalar arasında elçilik yapar. Orunmila Tanrısal âlemle kurulan ilişkide bilgeliğiyle insana yol gösterir. Ogun, savaş ve demir Orişasıdır, gücü ve enerjisiyle insana kendini koruma gücü verir. Oduduva Yorubaların en kutsal mekânı olan İle-İfe’de kurulan insan yaşamının ve krallığın devamını simgeler. Şango büyük savaşçı, bitki bilimci ve cesaret verendir. Oşun ise insanlığın koruyucusu, kurtarıcısı veya eğiticisidir.

Abstract: The subject of the article is the common Orishas in the traditional Yoruba religion. Orishas are divine beings. They are mediators between humans and the divine realm and especially the Supreme God Olodumare. They are deficient, limited and connected. They have human-like characteristics. The common Orishas are at an important point with their duties and features in mythology. They are also the Orishas who maintain their influence, power and timeliness in the daily life of the Yorubas. These are Obatala, Eshu, Oshun, Shango, Orunmila, Oduduwa and Ogun. While river water Orisha Oshun is the force of nature, Oduduva is the ancestral spirit and Shango is both a divine ancestral spirit and a natural force. The other four are examples of primordial Orishas that have existed since the creation. Obatala is the initiator of earth life by shaping human beings. Eshu is a seer and a messenger between the people and the Orishas. Orunmila guides man through his wisdom in the relationship with the divine realm. Ogun, in relation to war and the iron tools of war, raises the power of man to protect himself. Oduduwa symbolizes the continuity of the kingdom and human life established in Ile-Ife that is the holiest city of Yorubas. Shango is the great warrior, herbalist, and courageous. Oshun is the protector, savior or educator of humanity.