Torakoabdominal yaralanmalarda mortaliteyi etkileyen faktörler

Abstract

Bu çalışma; TAY' larda mortaliteyi etkileyen faktörlerin belirlenmesi ve abdominal yaralanmaya ek olarak gelişen torakal yaralanmaların mortalite ve morbidite oranında artmaya neden olup olmadığının saptanması amacıyla yapıldı. Kliniğimizde 15.06.1996 ile 06.12.1998 tarihleri arasında TAY nedeniyle laparotomi uygulanan 73 hasta yaş, cinsiyet, travma etkeni, yaralnama ile ameliyat arasındaki süre, vücut ağırlığı, yattığı gün sayısı, torakotomi gerekliliği, organ yaralanmaları ve yaralanan organ sıklığı, morbidite ve mortalite oram, kanama miktarı, yandaş organ yaralanması, kan transfüzyon sayısı, mortalite nedeni, KTD durumu bakımından değerlendirildi. Travma şiddeti; ISS, ATI ve PATI ile değerlendirildi. Abdominal yaralanmaya ek olarak gelişen toraks yaralanmasının mortalite ve morbiditeye etkisinin saptanması amacıyla abdominal yaralanmalı 179 hasta çalışmaya dahil edildi. TAY' lı olguların %34.2' si ASY, %26' sı KT ve %39.8' i de KDAY dolayısıyla öpere edildi. Serimizde genel interval zamanı 230 dakika, yattığı gün 9.54 gün bulunurken, %15 hasta başvuru arımdan itibaren ilk 24 saat içinde öldü. TAY' lı hastalardan %56.2 hastaya hiç kan verilmezken, %43.8 hastaya 1-13 Ü arası kan transfüzyonu yapıldı. Toraks travması olmasına rağmen %54.7 hasta sadece KTD ile konservatif olarak tedavi edildi. Toplam 16 (%21.9) hastaya torakotomi yapıldı. Torakotomi ve laparotomi uygulanan 16 hastanın %62.5' i, tüp torakoskopi ve laparotomi uygulanan 40 hastanın %5'i kaybedildi. Serimizde ASY' da %32, KT' da %42.1 ve KDAY' da %13.7 oranında mortalite görüldü. Genel mortalite oram ise %27.3 bulundu. Abdominal yaralanmalı43 hastaların %32.9' u ASY, %27.9' u KT ve %39.1' ini de KDAY' ları oluşturmakta. Bu hastalarda genel mortalite oranı %6.7 bulundu. Sonuç olarak; TAY' lı hastalarda hemodinamik dengenin ciddi şekilde bozulduğunu, bununla ilişkili olarak hızla gelişen hipovoleminin mortalite oranını arttırdığını saptadık. Ayrıca, 4' ün üzerinde kan transfuzyonu yapılan, yaralanma ile ameliyat arasındaki süre 3 saati aşan, yaralanan organ sayısı 3 ve üzeri olan, torakotomi yapılan, ISS, PATI değerliği 30' un ve vücut ağırlığı 70 kilogram' m üzerinde olanlarda mortalite oram belirgin olarak yükselmektedir.