Bir üniversite hastanesi aile hekimliği polikliniğine başvuran hastalarda vücut kitle indeksi ve anksiyete durumunun kan basıncı üzerine etkisi

Abstract

Giriş ve Amaç: Hipertansiyon, kontrol altına alınmadığı takdirde veya etkin tedavi edilmediğinde birçok organ ve doku hasarına yol açıp morbidite ve mortaliteye neden olabilen dünyada önlenebilir ölüm nedenleri arasında ilk sıralarda yer alan bir hastalık olup küresel bir halk sağlığı sorunudur. Anksiyete semptomlarının hipertansiyon gelişimine etkisi birçok çalışmada değerlendirilmiş ve farklı sonuçlar elde edilmiştir. Vücut kitle indeksindeki (VKİ) artış da hipertansiyon için önemli risk faktörlerindendir. Bu çalışma, Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği polikliniğine başvuran hastalarda vücut kitle indeksi ve anksiyete durumunun kan basıncı üzerine etkisini ve kan basıncı üzerine etki eden faktörleri değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Materyal ve Metod: Kesitsel tipte olan bu çalışmaya Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Polikliniğine 01.04.2018 ve 01.07.2018 tarihleri arasında başvuran 18- 65 yaş arası 403 hasta dahil edilmiştir. Hastaların vücut kitle indeksleri ve Beck anksiyete ölçeğinden aldıkları anksiyete skorları hesaplanıp arteryel kan basıncı ölçümleri yapıldı. Hastaların VKİ ve Beck anksiyete puanları ile kan basınçları arasındaki ilişki incelenmiştir. Verilerin analizi SPSS 24 (Statistical Package for the Social Sciences) paket programı kullanılarak yapılmıştır. Bulgular: Katılımcıların, %50.1'i erkek, %49.9'u kadın, yaş ortalaması 34.11±11.16'ydı. Hastaların VKİ ortalaması 25.52±5.03 kg/m², anksiyete skor ortalaması 7.40±9.21, arteryel kan basınçları ortalama 117.80±17.21/75.54±10.47 mmHg olarak hesaplandı. Cinsiyete göre arteryel kan basınçları arasında anlamlı fark saptandı. Erkeklerin sistolik ve diastolik kan basınçları daha yüksekti. Eğitim durumuyla diastolik kan basıncı arasında anlamlı ilişki saptanırken, eğitim durumuyla sistolik kan basıncı arasında ve sigara kullanımı ile ailede hipertansiyon tanılı bireyin olmasının sistolik ve diastolik kan basınçlarıyla anlamlı ilişkisi bulunmadı. VKİ grubu ilerledikçe arteryel kan basınçlarının anlamlı şekilde arttığı belirlendi. Anksiyete şiddeti ile sistolik kan basıncı arasındaki ilişki anlamlı iken, diastolik kan basıncı ile arasındaki ilişki anlamlı bulunmadı. VKİ ve anksiyete skorunun sistolik ve diastolik kan basıncı değerleriyle pozitif korelasyonu olduğu bulundu. Sonuç: Bu çalışmada elde edilen sonuçlara göre VKİ ve Beck anksiyete skorunun artışının arteryel kan basıncında artışla ilişkili olabileceği bulundu. Bu sonuç, birinci basamakta anksiyete, obezite ve hipertansiyon gibi sık karşılaşılan sağlık sorunlarının birbirine eşlik edebileceğini ve aile hekimliği bakış açısı ve biyopsikososyal yaklaşımla hipertansiyon ve komplikasyonlarıyla etkili mücadele edilebileceğini göstermiştir.

Introduction and Aim: Hypertension is a global public health problem that is the leading cause of preventable death in the world and a disease which can cause many organs and tissue damage and morbidity and mortality if not controlled or treated effectively. The effects of anxiety symptoms on the development of hypertension have been evaluated in many studies and different results have been obtained. The increase in body mass index (BMI) is also an important risk factor for hypertension. This study was carried out with the aim to evaluate the effect of body mass index and anxiety on blood pressure and the factors affecting blood pressure in patients who applied to outpatient clinic of family medicine at Dicle University Faculty of Medicine. Material and Methods: 403 patients aged between 18- 65 years, who applied to outpatient clinic of family medicine at Dicle University Faculty of Medicine between 01.04.2018 and 01.07.2018, were included in this cross-sectional study. The patients' body mass index and anxiety scores from Beck anxiety scale were calculated and measurements of arterial blood pressure were performed. The relationship between BMI, Beck anxiety scores and blood pressure of patients were investigated. The analyis of the data was carried out by using SPSS 24 (Statistical Package for the Social Sciences). Results: Of the participants, 50.1% were male, 49.9% were female and the average age was 34.11±11.16 in years. Of the patients, the mean BMI as 25.52±5.03 kg/m², the mean anxiety score as 7.40±9.21 and the arterial blood pressures as 117.80±17.21/75.54±10.47 mmHg were measured. There was a significant difference between arterial blood pressures according to gender. The systolic and diastolic blood pressures were higher in males. While there was a significant relationship between educational status and diastolic blood pressure, there was not any significant relationship either between educational status and systolic blood pressure or between smoking, family history of hypertension and systolic and diastolic blood pressures. It was found that arterial blood pressure raised significantly as the BMI group increased. While the relationship between the severity of anxiety and systolic blood pressure was significant, its relationship with diastolic blood pressure was not significant. There was a positive correlation between BMI, anxiety score and systolic and diastolic blood pressure. Conclusion: According to the results of this study, it was found that the increase in BMI and Beck anxiety scores may be related with increase in arterial blood pressure. This result showed that common health problems in primary care such as anxiety, obesity and hypertension may be associated with each other and it can be effectively fought against hypertension with the perspective of family medicine and biopsychosocial approach.