Farklı dozlarda C vitamini uygulanan koyunların ileri gebelik, erken ve geç laktasyon dönemleri ile bunlardan doğacak kuzularda oksidan/antioksidan denge, kan gazları ve bazı biyokimyasal parametrelerin tespiti

Abstract

Amaç: Çalışma; antioksidan vitaminlerden C vitamininin farklı dozda uygulamalarının, gebelik ve laktasyon dönemindeki koyunlarda ve bunlardan doğacak kuzularda MDA, TAS-TOS ve OSI düzeyleri ile kan gazları, hematoloji, bazı biyokimyasal parametreler üzerindeki etkilerinin araştırılması amacıyla yapıldı. Gereç ve Yöntem: Çalışmada toplam 48 koyun ile bunlardan doğan 50 kuzu kullanıldı. Koyunlar dört gruba ayrıldı. Grup 1 gebe olmayan (-) kontrol (G1,n:8), Grup 2 ise gebe (+) kontrol (G2,n:13) olarak belirlendi. Grup 3 (G3,n:13) ve Grup 4 (G4,n:14) olarak ayrılan koyunlara gebeliğin 4. ayından itibaren doğuma kadar haftalık olarak sırasıyla 2.5 ml ve 5 ml vitamin C enjeksiyonu yapıldı. Grup 1 ve Grup 2'deki koyunlara ise serum fizyolojik uygulandı. Koyunlardan 0.gün (Aşımdan 15 gün önce), gebeliğin 4. ve 5. ayları ile laktasyonun 1. ve 3. aylarında, bunlardan doğan kuzulardan ise 1. ve 4. haftalarda kan örnekleri toplandı. Alınan örneklerde MDA,TAS-TOS,OSI,kan gazları,hematoloji ve rutin biyokimya analizleri yapıldı. Elde edilen veriler two-way Anova istatistik yöntemiyle analiz edildi ve p<0.05 önemli kabul edildi. Bulgular: Gebe koyunlarda C vitamini uygulamasının MDA,TAS-TOS ve OSI parametreleri üzerine önemli bir etkisi olmazken (p>0.05); pO2, cHCO3, BE (ecf), TCO2,K+ ,glikoz ve laktoz parametrelerinde istatistiksel açıdan önemli farklılıklar saptandı (p<0.05). Kuzuların ölçülen parametreler bakımından C vitamini uygulamasından etkilenmediği tespit edildi (p>0.05). Sonuç: Veriler değerlendirildiğinde, koyunlarda gebeliğin 4. ayından itibaren uygulanan dozlar bakımından C vitamini ilavesinin oksidan/antioksidan parametreler üzerine etkili olmadığı düşünülmektedir. C vitamini ruminantlarda karaciğerde üretiliyor olsa da sunulan çalışma eksojen C vitamini uygulamalarının gebe koyunlarda ve bunların kuzularında olumsuz bir etki oluşturmadığı,bu yönü ile ileriki çalışmalarda farklı doz uygulamaların denenebileceği sonucuna varıldı.

Aim: This study was conducted to investigate the effects of vitamine C administration with different doses on malondialdehid (MDA), total antioxidant status (TAS), total oxidant status (TOS) and oxidative stress index (OSI) levels, blood gases as well as certain haematological and biochemical parameters in ewes of different pregnancy and lactation periods and in their lambs. Material and Method: A total of 48 ewes were divided into four groups as. Group 1 (n:8) non pregnant (-) control, Group 2 (n:13) pregnant (+) control were injected with phisiologic saline solution while Group 3 (n:13) and Group 4 (n:14) were injected with 2.5 ml and 5 ml vitamine C beginning from 4th month of pregnancy until delivery. Blood samples were collected on day 0 (15 days before mating), in the 4th and 5th months of pregnancy and 1st and 3rd months of lactation from ewes, at the 1st and 4th weeks from lambs. The samples were used for determing MDA, TAS-TOS, OSI levels, blood gases as well as certain haematological and biochemical parameters. The data obtained were evaluated by using a two way analysis of variance with repeated measures. Results: Vitamine C administration had no significant effect on MDA, TAS-TOS and OSI while it significantly changed serum levels of pO2, cHCO3, BE (ecf), TCO2, K+, glucose and lactose. Serum levels of these parameters were not affected by vitamine C administration in lambs born from these ewes. Conclusion: The results showed that vitamine C administration beginning from 4th month of gestation did not affect serum oxidant or antioxidant parameters. Although vitamine C is synthesized in the rumen of ruminants, further studies can be performed in order to investigate the effect of vitamine C administration of higher doses, because no adverse effect was observed.