Küresel çevresel yönetişim bağlamında uluslararası işbirliği ve çevresel yönetişim uygulamasında İsveç örneği

Abstract

Küresel ısınma, iklim değişikliği, nesli tükenmekte olan canlılar, su kirliliği, ozon tabakası gibi acil çözüm bekleyen pek çok çevre sorunu küresel nitelik taşır. Ulusal alanda yürütülen politikaların küresel çevre sorunların çözümünde yetersiz kalması ‘küresel çevresel yönetişim’ kavramını ortaya çıkarmıştır. Küresel çevresel yönetişim anlayışı, uluslararası işbirliğine dayalı bir çözüm arayışı olarak da ifade edilebilir. Uluslararası çevre hukukunda kabul edilen ilkelerden biri de olan işbirliği ilkesi başta devletler olmak üzere ulusal ve uluslararası alanda faaliyet gösteren tüm kurumlara sorumluluk yüklemektedir. Uluslararası işbirliği, çevre sorunlarının araştırılması, tanımlanması, çözüm üretilmesi ve önlenmesi bakımından oldukça önemli olup uluslararası çevre hukukunun temelini oluşturan çevrenin korunmasına yönelik uluslararası metin ve sözleşmelerin de ortaya çıkmasını sağlamaktadır. Bu metin ve sözleşmelerin oluşturulmasında, müzakeresinde ve uygulanmasında ise uluslararası örgütler önemli rol oynamaktadır. Çalışmamızda öncelikle uluslararası işbirliğinin gerçekleştirilmesinin en önemli araçları olan uluslararası sözleşmeler ile küresel ve bölgesel örgütlerin bu alandaki katkısı; daha sonra çevresel yönetişim anlayışını yasalarına, yargı sistemine ve kurumlarının işleyişine yansıtabilmesi açısından örnek teşkil etmesi sebebiyle çevresel yönetişim anlayışında İsveç örneği incelenecektir.

Many environmental problems which are waiting for an urgent solution, such as global warming, climate change, endangered creatures, water pollution, ozone layer, are global. The insufficiency of policies carried out in the national area in the solution of global environmental problems has brought up the concept of “global environmental governance”. Global environmental governance understanding can also be expressed as a search for a solution based on international cooperation. The principle of cooperation, which is also one of the accepted principles in international environmental law, imposes responsibility on all national and international institutions, especially the states. International cooperation is very important in terms of researching, defining, producing and preventing environmental problems and it also provides the emergence of international texts and conventions for the protection of the environment, which forms the basis of international environmental law. International organizations play an important role in the creation, negotiation and implementation of these texts. In our study, first of all, the contribution of international conventions and global and regional organizations, which are the most important tools of realizing international cooperation; and later Swedish example in environmental governance understanding will be examined, since Sweden constitutes an example in reflecting the environmental governance understanding to its laws, judicial system and the functioning of its institutions.