Küreselleşme sürecinde tüketicilerin hazcı ve bilinçli tüketim alışkanlıklarının değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada, Diyarbakır ili Bismil ilçesindeki tüketicilerin tüketim alışkanlıklarını değerlendirmek amaçlanmıştır. Bu kapsamda yüz yüze anket yöntemi ile 450 katılımcıya 2017 yılının Mart ayında birtakım sorular yöneltilmiştir. Örneklemin demografik yapısını ortaya koymak ve sosyoekonomik özelliklerini tespit etmek için ilk olarak yüzde ve frekans oranları belirtilmiştir. Ayrıca bağımlı ve bağımsız değişkenler arasındaki nedensel ilişkileri belirlemek için çapraz tablolar yapılmış, ki kare testi ile sonuçlar test edilmiştir. Ayrıca hazcı tüketim alışkanlığı ve bilinçli tüketim alışkanlığı olarak belirlenen bağımlı değişkenlerin cinsiyet, medeni durum, meslek, öğrenim durumu gibi değişken grupları arsında nasıl değiştiğinin tespiti için bağımsız örneklem t-Testi ve Tek Yönlü Varyans analizi uygulanmıştır. Elde edilen bulgular, kredi kartı ile alışveriş yapanların, nakit alışverişi tercih edenlere oranla alışveriş yaparken hazlarına yenik düştüklerini göstermiştir. Gelir artıkça markanın insan kişiliğini yansıttığına olan inanç oranı da artmaktadır. Bekârlar evlilere göre; yüksekokul mezunları ilköğretim mezunlarına göre daha fazla hazcı davranmaktadır. Ayrıca genel olarak gelir seviyesi arttıkça alışveriş konusunda katılımcıların daha hazcı oldukları tespit edilmiştir.

In this study, it was aimed to evaluate the consumption habits of consumers in Bismil district of Diyarbakır province. Within this scope, a number of questions were posed to 450 participants in March of 2017 with face to face survey method. At first, the percentages and frequency ratios were expressed to reveal the demographic structure of the sample and to determine its socio-economic characteristics. In addition, cross tabulations were made to determine causal relationships between dependent and independent variables, and the results were tested by chi-square test. Moreover, independent sample t-test and one-way ANOVA test were applied to determine how dependent variables determined as hedonic consumption habit and conscious consumption habit change between variable groups such as gender, marital status, profession and state of education. According to the research results, customers who use credit cards to shop is more hedonist compared to customers who use cash. The ratio of the belief that the brand reflects human personality increases as the income increases. Single people act more hedonistically than married people, and college graduates act more hedonistically than primary education graduates. In addition, it was determined that participants were more hedonist on shopping as income level generally increased.