Klasik Türk edebiyatında metin neşrinin neşri üzerine nedensel bir yaklaşım

Abstract

Kadim zamanlardan beri filoloji ile ilgili çalışmalar, milletlerin özellikle kendi medeniyetlerini tanıma adına klâsik metinlerini tedkîk etmek suretiyle tarihî hakikatlere erişme gayesini taşımaktadır. Nitekim insanoğlunun varoluş macerasının başlangıç noktası dildir. Bu sebeple dil üzerine çalışan araştırmacıların temel gayelerinden birisi de Klâsik metinleri inceleyerek, ata yadigârı bu eserleri asıllarına uygun olarak neşretmek olmuştur. Klâsik Türk Edebiyatı araştırmacıları için de metin neşrinin önemini serd etmeye gerek görülmemektedir. Ancak günümüz alfabesiyle yapılan neşirlerin keyfiyeti tartışmalıdır. Nitekim metin neşri birçok problemi de beraberinde getirdiğinden, neşredilen yazma bir metin, süreç içerisinde bir başka araştırmacı tarafından yeniden neşredilme ihtiyacını doğurmuştur. Bu tür neşirler ise, bir klâsik metnin tashih edilerek yeniden neşri şeklinde olduğu gibi, neşredilen metindeki eksiklikleri göstermek, tashih ve tenkîd etmek maksadıyla neşredilen makaleler şeklinde de karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada, bir metnin yeniden neşredilme gerekçeleri örnekleri ile birlikte irdelenmeye çalışılmıştır. Çalışmanın asıl gayesi zikredilen hususlara dair tespitlere yer vermek ve sahanın uzmanlarının metin neşri üzerine yazdıklarından hareketle, bir metni neşredecek araştırmacının göz önünde bulundurması gereken hususları ana hatları ile ifade etmek ve bir metnin yeniden neşrinin nedenselliği ile ilgili tespitlere yer vermektir. Bu sebeple çalışmanın gayesi bir neşri eleştirmek ya da tashih etmek olmadığından verilen metin neşri örneklerinde mümkün olduğunca araştırmacıların isimleri zikredilmemiştir.

Since ancient times, studies of philology have aimed to reach historical realities by examining classical texts in order to recognize especially their civilizations. Language is the starting point of the existence of mankind. Therefore, one of the main objectives of the researchers working on the language was to study classical texts and to publish them in accordance with their original forms. For Classical Turkish Literature researchers, it is not necessary to explain the importance of the text publication. However, the quality of the publications made with today's alphabet is controversial. Since the text publication brings various problems along with it, a published written text was required tobe re-published by another researcher in the course of time. These kinds of publications are in the form of articles published with the aim of showing the deficiencies in the published text, as well as re-publication after editing, correcting and revising the classical text. In this study, it was aimed to examine the reasons for the re-publication of the texts with examples. The main objective of this study is to examine mentioned issues by considering publications of the field experts. It is aimed to point out the significant aspects of the text publication which have to be considered by publishers and to emphasizeon showingsensitivityon text publishing. Therefore, the names of the researchers have not been mentioned as much as possible in the examples of the given texts, since the objective of this study is not a criticism or revision.