El-Keşşaf tefsiri bağlamında şefaat ayetlerinin tahlili

Abstract

Bu çalışmada itikatta Mu'tezile mezhebine mensup ilk dönem müfessirlerinden Zemahşerî'nin Keşşâf tefsirinde Şefâate yaklaşımı ele alınmıştır. Çalışmanın giriş kısmında, çalışmanın amacı, önemi ve kaynakları hakkında bilgi verilmiş ve "şefâat" ile ilgili de genel bilgilere yer verilmiştir. Birinci bölümde Zemahşerî'nin kısa hayatı, ilmî kişiliği ve eserleri hakkında bilgi verilmiş ve aynı zamanda Keşşâf tefsirinin genel tanıtımı yapılmıştır. Ayrıca bu bölümde şefâat anlamı üzerinde durulmuş, Kur'an ve hadiste şefâatin hükmü açıklanmıştır. Son olarak mezheplerin şefâate bakış açıları hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde ise; Keşşâf tefsirinde "şefâat" kelimesinin geçtiği âyetler tespit edilerek bu âyetlerin Keşşâf'ta nasıl yorumlandığı tespit edilmiştir. Diğer taraftan sadece Zemahşerî'nin yorumuyla yetinilmemiş diğer tefsirlerden de ilgili âyetlerin nasıl yorumlandığına bakılmış ve Keşşâf'la karşılaştırılmıştır. Her başlığın sonunda da konuya dair değerlendirmeler yapılmıştır.

This study examines the approach of al-Zamakhshari, one of the early interpreters from the Mu'tazilite sect in belief, to intercession (Shafa'ah) in his tafsir al-Kashshaf. The introduction part of the study contains information about the objective, significance, and resources, along with some general information about "intercession." The first chapter presents information about Zamakhshari's life, scholarly personality, and works, and the al-Kashshaf tafsir is briefly introduced. In addition, the chapter focuses on the meaning of intercession and explains its judgment in the Qur'an and hadith. Finally, the perspectives of the sects on intercession are discussed. The second chapter identifies the verses containing "intercession" in al-Kashshaf's tafsir and highlights their interpretation in al-Kashshaf. In addition to Zamakhshari's interpretation, the interpretations of the relevant verses in other commentaries are also analyzed and compared with al-Kashshaf. Each chapter concludes with discussions on the subject.