Yazlık Ekmeklik Buğdayların Çimlenme Dönemi Yüksek Sıcaklık ve Kuraklığa Duyarlılığı ve Verimle İlişkisi

Abstract

Bu çalışma, 2011/2012 yetiştirme sezonunda Çukurova (ADN) ve Diyarbakır (DYB) lokasyonlarındanormal ekim (NE) ve geç ekim (GE) yapılarak ve her ekim için yağışa bağlı (YB), sulamalı (SU) koşullardayetiştirilen (NEYB, NESU, GEYB, GESU) 16 yazlık ekmeklik buğday genotiplerinin, laboratuvarkoşullarındaki çimlenme özellikleri ile dane verimi arasındaki ilişkilerin saptaması amacıyla yapılmıştır.Çimlendirme, tam kontrollü koşullarda iki aşamada yürütülmüştür. Birinci aşamada karanlık koşullarda, sabit(20°C) sıcaklıkta, 7. gündeki çimlerde, genotiplerin potansiyel koleoptil uzunluğu (PKU) saptanmış, ikinciaşamada, farklı sıcaklık (20°C ve 30°C) ve su geriliminde (?s=0.0 Mpa ve ?s=-0.6 Mpa) 12 saatgündüz/gece ışık periyodunda çimlenme 7 gün sürdürülmüştür. Çalışmada, sıcaklığa duyarlılık indeksi(SDIADN-SU) ile PKU arasında r= -0.551* düzeyinde önemli ilişki saptanmıştır. Normal ve kurakta çimlenmeoranı ile kuraklığa duyarlılık indeksi (KDIADN-NE) arasında sırası ile r=-0.520* ve r=-0.568*, sıcakta çimlenmeoranı ile KDIDYB-GEve SDIDYB-SUarasında sırası ile r= 0.523* ve r= 0.564*, sıcakta sürgün uzunluğu ileKDIDYB-NEve SDIDYB-SUarasında sırası ile r= 0.611* ve r= 0.618*, sıcakta kök ağırlığı ile KDIADN-NEveKDIADN-GEarasında sırası ile r= 0.516* ve r= -0.509* ve yine sıcakta kök ağırlığı ile SDIDYB-YBve SDIDYBSUarasında sırası ile r= -0.525* ve r= -0.515* düzeyinde önemli ilişkiler saptanmıştır.