Metisiline Dirençli Staphylococcus aureus İzolatlarının Antibiyotik Direnci ve Azalmış Vankomisin Duyarlılığının Araştırılması: Çok Merkezli Bir Çalışma

Abstract

ÖZ Bu çalışmanın amacı, ülkemizin farklı coğrafi bölgelerindeki hastanelerde izole edilen metisiline dirençli Staphylococcus aureus (MRSA) suşlarında vankomisin, teikoplanin, daptomisin, kinupristin/dalfopristin, linezolid, tigesiklin, kloramfenikol, rifampisin, ofl oksasin ve tetrasiklin için minimum inhibitör konsantrasyonu (MİK) değerlerinin saptanması ile azalmış vankomisin duyarlılığının araştırılmasıdır. Çalışmaya, Ağustos 2013-Ağustos 2014 tarihleri arasında; İstanbul (n= 15), Ankara (n= 15), İzmir (n= 15), Adana (n= 15), Diyarbakır (n= 15), Erzincan (n= 15) ve Van (n= 10) olmak üzere Türkiyedeki yedi merkezde yatan hastalardan (%50si yoğun bakımda yatan) izole edilen toplam 100 MRSA suşu dahil edilmiştir. Suşların 43ü kan, 21i alt solunum yolu örneği, 17si yara, sekizi kateter, altısı idrar, dördü burun sürüntüsü, biri ise beyin omurilik sıvısından izole edilmiştir. İzolatların metisilin direnci, sefoksitin (30 ?g) diski kullanılarak standart disk difüzyon yöntemiyle, diğer antibiyotiklerin MİK değerleri ise E-test yöntemi ile CLSI (Clinical and Laboratory Standards Institute) önerileri doğrultusunda belirlenmiştir. MİK sonuçlarının değerlendirmesinde; kinupristin/dalfopristin (K/D) için CLSIın metisiline duyarlı S.aureus için önerdiği kriterler; tigesiklin için ise FDA (Food and Drug Administration)nın MRSA için önerdiği kriterler dikkate alınmıştır. Vankomisine orta düzeyde duyarlı S.aureus (VISA) ve heterojen VISA (hVISA) suşlarının belirlenmesinde öncelikle agar tarama yöntemi (ATY) kullanılmıştır. ATYnde 6 ?g/ml vankomisin içeren beyin kalp infüzyon agar kullanılmış; bu yöntemle şüpheli VISA/hVISA olarak belirlenen izolatlara standart E-test ve makro E-test yöntemleri uygulanmıştır. Tüm MRSA suşları E-test yöntemiyle vankomisin, teikoplanin, daptomisin, K/D ve linezolide duyarlı bulunmuş; tigesiklin, kloramfenikol, rifampisin, ofl oksasin ve tetrasikline duyarlılık oranları ise sırasıyla; %89, %97, %40, %39 ve %32 olarak belirlenmiştir. MİK50/MİK90 değerleri sırasıyla; vankomisin için 1.5/2 ?g/ml, teikoplanin için 2/4 ?g/ml, daptomisin için 0.19/0.38 ?g/ml, K/D için 0.19/0.38 ?g/ml, linezolid için 0.75/1 ?g/ml, tigesiklin için 0.19/0.75 ?g/ml, kloramfenikol için 3/6 ?g/ml, rifampisin için 32/32 ?g/ml, ofl oksasin için 32/32 ?g/ml ve tetrasiklin için 32/64 ?g/ml olarak saptanmıştır. Azalmış vankomisin duyarlılığı araştırıldığında, ATY ile MRSA suşlarının %2 (2/100)si VISA, %5 (5/100)i ise hVISA olarak tanımlanmıştır. ATY ile VISA/hVISA olarak saptanan bu yedi suştan birisi hem standart E-test hem de makro E-test yöntemiyle şüpheli hVISA olarak değerlendirilmiştir. Sonuç olarak çalışmamızda, MRSA suşlarında vankomisin, teikoplanin, daptomisin, K/D ve linezolide dirençli suş saptanmamış, tigesiklin direnci (%11) ise beklenenden yüksek bulunmuştur. Dünyada artan glikopeptid direnci ve ülkemizde bu grup ilaçların yoğun kullanımı nedeniyle, MRSA suşlarında vankomisin direnç oranlarının periyodik olarak araştırılması gerektiği düşünülmüştür.