İleri Kademe Makarnalık Buğday Popülasyonlarının Verim ve Kalite Yönünden Seleksiyonda Kullanılabilirliği

Abstract

Makarnalık buğday üretiminde önemli bir yere sahip olan Ülkemizin, makarnalık buğday üretim ve ekiliş alanında meydana gelen azalma nedeniyle yüksek verim ve kaliteli çeşitlerin geliştirilmesi önem kazanmaktadır. Bu çalışmada materyal olarak üç ticari (Zenit, Spagetti ve Lavente) ve üç yerel (Mısırı, Mersiniye ve Menceki) makarnalık buğday çeşitlerinden oluşan altı genotip ve bunların F6 kademesindeki 15 farklı popülasyonu kullanılmış ve tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak Diyarbakır koşullarında yürütülmüştür. Çalışmada, yetiştirilen F6 melez popülasyonları ve ebeveynlerinde tane verimi, SPAD ve kalite parametreleri (protein içeriği, yaş öz (gluten) miktarı ve Zeleny sedimantasyon) değişimleri ve bu özelliklerin ıslah çalışmalarında kullanılabilirliği belirlenmiştir. 1x4 ve 3x6 melez kombinasyonlarının tane verimi, SPAD değeri ve yaş öz özellikleri yönünden ön plana çıkan bu kombinasyonlarından yeni çeşit geliştirmeye uygun tek bitki seleksiyonları yapılabileceği öngörülmüştür.