Akut pulmoner emboli

Abstract

Pulmoner emboli (PE) sık karşılaşılan ve yaşamı tehdit eden hastalıktır. Özgül bir klinik tablo ile ortaya çıkmadığı için tanı koymak güç olabilir. Buna karşılık, tedaviye hızlı başlamanın hayat kurtarıcı olması nedeniyle, erken tanı koymak önemlidir. PE ve derin ven trombozu (DVT), ortak predispozan faktörleri olan venöz tromboemboli (VTE) ile ilgili klinik tablolardır. PE vakaların çoğunda emboli kaynağı DVT'dir. Etyolojik faktörler arasında; yaş, VTE öyküsü, kanser, nörolojik hastalık, akut solunum yetersizliği ya da kalp hastalığı gibi uzun süre hastanede yatmayı gerektiren hastalıklar, konjenital ya da edinsel trombofili ve oral kontraseptif kullanımı yer almaktadır. Sigara içenlerde, obez kişilerde, hipertansiyon ya da metabolik sendromlu hastalarda da PE riskinin yüksek olduğu bildirilmiştir. PE olgularında fibrin yıkım ürünü olan plazma D-dimer, düzeyleri artar. Alt ekstremite ven ultrasonografisi yüksek özgüllüğü, noninvaziv ve kolay uygulanır olması nedeniyle PE şüphesi olan hastalarda ilk basamak tetkikleri arasında yer alır. Normal ventilasyon-perfüzyon (V/Q) sintigrafisi PE'nin dışlanmasında son derece güvenilirdir. Bilgisayarlı tomografiyle pulmoner anjiyografi (BTPA) segmental ya da daha distal düzeyde klinik karşılığı olan PE varlığını göstermede yeterlidir. Konvansiyonel pulmoner anjiyografi son derece güvenilir, ancak invaziv bir testtir. Tedavide amaç tıkanmış pulmoner arterden (PA) akımın yeniden sağlanmasıdır. Yüksek riskli PE hastalarının birinci sıra tedavisinde, çok az mutlak kontrendikasyonu olan trombolitik ajanlar kullanılır.