Broylerlerde (etlik piliç) yüksek sıcaklık stresi üzerine C vitamininin etkileri üzerinde bir araştırma
Abstract
Bu çalışmanın amacı yüksek sıcaklık koşulları altında vitamin C katkılı yem kullanımının etlik piliçlerin yem tüketimi, performans ve bazı organ ağırlıklarına olan etkilerini araştırmaktır. Deneme Diyarbakır'a bağlı Çarıklı Beldesi' nde bulunan bir çiftlikte, 12.05-23.06.2001 tarihleri arasında yürütülmüştür. Deneme 9 adet yer bölmesine Ross - 308 etlik civcivler erkek-dişi karışık olarak yerleştirilerek yürütülmüştür. Araştırmada I. gruba (kontrol) sadece başlatma ve büyütme yemleri verilirken; II. ve III. gruplarda ise başlatma ve büyütme yemlerine sırasıyla 100 ve 200 mg/kg düzeylerinde vitamin C eklenmiştir. Bitirme yemi ise her bir grup için son hafta kullanılmıştır. Araştırmada; toplam canlı ağırlık artışı 1627.76 - 1733.77 g., yem tüketimi 3177.59 - 3286.49 g., yem değerlendirme 1.85 -2.00 g., sıcak karkas ağırlığı - sıcak karkas randımanı 1398 - 1489.67 g. / %73.56 - % 75.61, soğuk karkas ağırlığı - soğuk karkas randımanı 1382.67 - 1472.67 g. / % 72.75 - % 74.87, karaciğer ağırlığı 41.13 - 48.19 g., kalp ağırlığı 7.14 - 8.15 g., dolu - boş taşlık ağırlıkları 30.63 - 34.54 g. / 26.07 - 28.72 g., bursa fabricus ağırlığı 0.793 - 1.126 g., adrenal'bez ağırlığı 0.15 - 0. 1 8 g. ve ölüm oranları %4.76- 1 1.9 arasında değişmiştir. Araştırmada; 4. haftaya ait canlı ağırlık artışı, yem tüketimi ve yem değerlendirme sayıları ile ortalama sıcak ve soğuk karkas ağırlıklarıyla ilgili elde edilen bulgular istatistiki olarak önemli çıkarken; 4. hafta dışındaki haftalık ve toplam canlı ağırlık artışları, yem tüketimleri, yem değerlendirme sayıları, sıcak ve soğuk karkas randımanları, karaciğer, kalp, bursa fabricus, adrenal bez, dolu taşlık - boş taşlık ağırlıkları ve ölüm oranlarıyla ilgili elde edilen değerler istatistiki olarak önemsiz bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: Etlik Piliç (Broyler), C Vitamini, Sıcaklık stresi, Canlı Ağırlık Artışı, Karkas Ağırlığı, Randıman, Organ Ağırlıkları, Yem Tüketimi, Yem Değerlendirme, Ölüm Miktarları. The aim of this trial is to investigate the effect of vitamin C on the feed consumption, growing performance and some organ weights in broilers under high ambient temperatures. The research was carried out according to Randomized Plots Design in three groups by three replicates using 126 Ross - 308 day old mixed sex broiler chicks in summer conditions of Diyarbakır. In the researh, the first group (control) was consisted of only starter and grower feeds. In second and third groups, in addition to starter and grower feeds 100 and 200 mg/kg vitamin C levels were added, respectively. Finisher (withdrawal) feed were used in each groups for last week In the research obtained values were changed between; for total live weight gain 1627.76 - 1733.77 g., feed consumption 3177.59 - 3286.49 g., feed conversion ratio 1.85 - 2.00, hot carcass weight / hot dressing percentage 1398 - 1489.67 g. / % 73.56 - %75.61, cold carcass weight / cold dressing percentage 13 82. 67 - 1472.67 g. / %72.75 - %74.87, liver weight 41.13 - 48. 19, hearth weight 7.14 - 8.15 g., full - empty gizzard weights 30.63 - 34.54 g. / 26.07 - 28.72 g., bursa fabricus weight 0.793 - 1.126 g., adrenary gland weight 0. 1 5 - 0. 1 8 g. and mortality ratios % 4.76 - 1 1.9. In the trial, live weight gain, feed consumption and feed conversion ratio values for 4. week with mean hot - cold carcass weights were statisticaly important. Except fourth week; weekly and total live weight gains, feed consumptions and feed conversion ratio values, hot - cold carcass dressing percentages, liver, hearth, bursa fabricus, adrenary gland, full - empty gizzard weights and mortality values were not statisticaly important. Key Words : Broiler, Vitamin C, Heat Stress, Live Weight Gain, Feed Consumption and Conversion Ratio, Carcass Weight, Dressing Percentage, Organ Weights, Mortality.