Şeyhülislam Muhammed ve Sâmih’in kudûmiyeleri üzerine mukayeseli bir inceleme
Citation
Batur, H. ve Yıldız, E. (2019). Şeyhülislam Muhammed ve Sâmih’in kudûmiyeleri üzerine mukayeseli bir inceleme. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (14), 259-288.Abstract
Divan edebiyatının altı yüz yıllık gelişiminde farklı nazım şekilleri ve türlerine rastlamakmümkündür. Klasik Türk edebiyatının şeklî kuralcı yapısı içerisinde siyasî ve kültürel ortamın etkisi,sanatçıların yenilik arayışı ve estetik kaygıları gibi nedenlerle yeni türler ortaya çıkmıştır. Klasikedebiyatımızda “sefer, teşrif ve tebrik” temelli türlerden biri de kudûmiyelerdir. Kudûmiye; büyük veönemli zâtların bir seferden avdeti veya bir şehre teşrifi vesilesiyle takdim olunan armağana denir.Edebî bir terim olarak kudûmiye; büyük ve önemli bir zâtın seferden dönmesi veya bir şehre teşrifivesilesiyle yazılan, avdetin veya teşrifin tebrik edilip şairin ve halkın üzerindeki duygularınyansıtıldığı, dönen veya teşrif eden kişinin methedildiği manzumelere denir. Bu çalışma 17. yüzyılsanatçılarından Şeyhülislam Hocazâde Mehmed Efendi ve 19. yüzyıl sanatçılarından MehmedSâmih’in kaside nazım şekliyle yazdıkları kudûmiyelerin mukayeseli olarak incelenmesindenoluşmaktadır. Çalışmada öncelikle klasik Türk edebiyatında kudûmiyeler ve kudûmiyelerin diğertürlerle ilişkisi hakkında bilgi verilmiş, ardından farklı yüzyıllarda yazılmış ve farklı kişilere sunulmuşiki kudûmiye, şekil ve muhteva açısından incelenmiştir. Yazının sonunda iki kasidenintranskripsiyonlu metni de verilmiştir. It is possible to find different forms and types of divan literature in its six hundred years of development. Within the prescriptive structure of classical Turkish literature, new species emerged with the effect of political and cultural environment, artists' quest for novelty and aesthetic concerns. In our classical literature, one of the species based on ud “expedition, honour and greeting”is kudumiye. Kudum to; the great and important person is called a gift or a gift that is presented to a city. As a literary term, kudumiye is called poems, in which a great and important person is returned from the expeditionor written on the occasion of his dissemination to a city, where he is congratulated, the emotions on the poet and the public, and the person returning or praising is praised. This study consists of comparative study of the 17th century Shaykh al-Islam Mehmed Efendi and the 19 th century Mehmed Sâmih in the form of kasida. In this study, firstly some information about kudumiye and the relation betweenother species in classical Turkish literature. Will be given and the two kudûmiye written in different centuries and presented to different people will be examined in terms of form and content. At the end of the article, the transcribed text of both kasidas will be given.
Issue
14URI
https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/398315https://hdl.handle.net/11468/11520
https://search.trdizin.gov.tr/yayin/detay/398315