Salgın hastalığın kamu ihale sözleşmelerine etkisi

Abstract

Covid-19 salgın hastalığı, kamu ihale sözleşmesinin tarafı olan yüklenicinin borcunun ifasını, geçici veya sürekli imkânsız hale getirmesi durumunda mücbir sebebin varlığından bahsedilir. Bununla birlikte, covid-19 salgın hastalığı ve salgın sebebiyle devlet tarafından alınan tedbirler kimi durumlarda, yüklenicinin kamu ihale sözleşmesinden doğan borcunun ifasını imkânsız hale getirmese de güçleştirebilir. Yüklenicinin edim borcunun ifası güçleştiğinde salgın hastalık beklenmeyen bir hal olarak kabul edilebilir. Mücbir sebep durumu 4735 sayılı Kanun’da özel olarak düzenlemiş iken, beklenmeyen hal (aşırı ifa güçlüğü) durumu özel olarak düzenlenmemiştir. Bu sebeple yüklenicinin salgın sebebiyle, ifa güçlüğüne düştüğü durumların da TBK hükümleri bağlamında değerlendirilmesi gerekir. Covid-19 salgın hastalığının mücbir sebep veya beklenmeyen hal olarak kabul edilmesi halinde, doğan hukuki sonuçlar büyük ölçüde benzerlik göstermekle birlikte, aşırı ifa güçlüğü durumunda, sözleşme bedeli gibi sözleşmenin diğer unsurlarında da güncelleme imkânı bulunması dikkate alındığında, sözleşme hukukunun ruhuna uygun daha esnek bir yöntem olduğu kabul edilebilir. Söz konusu esneklik sayesinde salgın hastalık sebebiyle kamu ihale sözleşmesinde bozulan edim dengesi yeniden tesis edilerek, kamu ihale sözleşmeleri ayakta tutularak, beklenen bireysel ve kamusal menfaatlerin gerçekleşmesi sağlanmış olacaktır.

Covid-19 epidemic disease is mentioned in the presence of force majeure if the execution of the debt of the contractor, which is a party to the public procurement contract, makes it temporarily or permanently impossible. However, the measures taken by the state due to the covid-19 epidemic and epidemic may, in some cases, make it difficult, if not impossible, to fulfill the debt of the contractor arising from the public procurement contract. An epidemic can be considered as an unexpected situation when the performance of the contractor's performance debt becomes difficult. While the force majeure situation is specifically regulated in the Law numbered 4735, the unexpected situation (excessive performance difficulty) is not specifically regulated. For this reason, the situations where the contractor has difficulty in execution due to the epidemic should also be evaluated in the context of the provisions of the TCO. If the Covid-19 epidemic is considered as force majeure or unexpected, the resulting legal consequences are largely similar, but in case of excessive performance difficulties, considering the possibility of updating other elements of the contract such as the contract price, a more flexible method in accordance with the spirit of the contract law. Thanks to this flexibility, the balance of performance that was distorted in the public procurement contract due to the epidemic will be re-established, and public procurement contracts will be kept alive, and the expected individual and public interests will be realized.